Silny
Silny (właśc. Andrzej Robakowski) – postać fikcyjna, główny bohater powieści Wojna polsko-ruska pod flagą biało-czerwoną Doroty Masłowskiej.
Charakterystyka
[edytuj | edytuj kod]Andrzej „Silny” Robakowski jest dresiarzem przeżywającym problemy egzystencjalne[1][2]. Z jego perspektywy prowadzona jest narracja[3][4]. Rozpad jego związku z Magdą stanowi punkt wyjścia powieści[3]. Po zerwaniu z Magdą Silny spotyka się z innymi kobietami: Andżelą, Nataszą i Alą[5]. Ostatnią poznaną przez Silnego kobietą jest Dorota Masłoska – policyjna urzędniczka i alter ego autorki powieści, która prowadzi przesłuchanie Silnego po tym, jak ten wraz z „Lewym” zostali aresztowani po festynie z okazji Dnia bez Ruska[6][7]. Podczas przesłuchania Silny próbuje podrywać Masłoską, jednak zaczyna przeczuwać, że musi być z protokolantką spokrewniony[8]. Boi się Masłoskiej, która pod wpływem szaleństwa tworzy świat, w którym żyje[9]. Po wyjściu z komisariatu uderza głową w mur, po czym trafia do szpitala[10]. Po odzyskaniu przytomności rozmawia z Nataszą i Andżelą, które odwiedziły go w szpitalu. W szpitalu ponownie widzi się z Masłoską, którzy przy Silnym przygotowuje się do matury poprawkowej[11]. Masłoska, która zostaje pozbawiona języka, pozbawia życia Silnego, odłączając go od aparatury podtrzymującej życie i przejmując jego język[12]. Po zabójstwie Masłoska przejmuje narrację powieści[12].
Silny jest przedstawiony jako człowiek niepotrafiący planować swoich działań w dłuższej perspektywie oraz szybko się zniechęcający. Jednocześnie charakteryzuje się spostrzegawczością i inteligencją. Jego stosunek do świata jest podejrzliwy, uważnie obserwuje kobiety, z którymi nawiązuje relacje, wykazuje również wrażliwość[13]. Jest uzależniony od amfetaminy[3]. Uważa, że Polska jest zagrożona zarówno przez „Ruskich” jak i przez świat zachodni. Jego wizja kapitalizmu charakteryzuje się naiwnością[14].
W literaturze naukowej Silny jest zestawiany z bohaterem romantycznym, przy czym jego rozdarcie wewnętrzne, rozczarowanie, wyobcowanie oraz patriotyzm przybiera formę groteski[15]. Problemy psychiczne Silny próbuje uciszyć alkoholem i narkotykami. Nie mogąc poradzić sobie z bólem egzystencjalnym zrzuca odpowiedzialność za swoje niepowodzenia „Ruskim”[1].
Jego wypowiedzi zawierają błędy językowe i gramatyczne[16]. Wypowiadając się, przeplata słownictwo potoczne i wulgaryzmy z terminami, znanymi wyłącznie wśród osób wykształconych[17][18]. Zastosowany przez Dorotę Masłowską język, którym posługuje się Silny i pozostali bohaterowie powieści był przedmiotem dyskusji wśród literaturoznawców i dziennikarzy[19]. Według interpretacji Andrzeja Polaka język Silnego kształtuje głównie szum informacyjny, a nie język ulicy[20]. Wojciech Staszewski na łamach „Gazety Wyborczej” określił książkę jako monolog Silnego, tępego dresiarza z Trójmiasta[19]. Pojawiająca się w mediach interpretacja Silnego jako niewykształconego dresiarza spotkała się z krytyką, m.in. ze strony Przemysława Czaplińskiego[21].
Ekranizacja
[edytuj | edytuj kod]W ekranizacji powieści, wyreżyserowanej przez Xawerego Żuławskiego, w rolę Silnego wcielił się Borys Szyc[1]. Podobnie jak w powieści, narracja filmu prowadzona jest z perspektywy Silnego[4].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c Bors 2023 ↓, s. 7.
- ↑ Czarnecka 2023 ↓, s. 5.
- ↑ a b c Sołodki 2014 ↓, s. 266.
- ↑ a b Smyczyńska 2010 ↓, s. 61.
- ↑ Sołodki 2014 ↓, s. 266–267.
- ↑ Sołodki 2014 ↓, s. 268.
- ↑ Wójtowicz 2014 ↓, s. 113.
- ↑ Wójtowicz 2014 ↓, s. 115.
- ↑ Wójtowicz 2014 ↓, s. 121.
- ↑ Wójtowicz 2014 ↓, s. 123.
- ↑ Wójtowicz 2014 ↓, s. 124–125.
- ↑ a b Wójtowicz 2014 ↓, s. 126.
- ↑ Polak 2011 ↓, s. 185.
- ↑ Bors 2023 ↓, s. 12.
- ↑ Bors 2023 ↓, s. 6–7.
- ↑ Aliuk 2010 ↓, s. 17.
- ↑ Aliuk 2010 ↓, s. 18.
- ↑ Polak 2011 ↓, s. 187.
- ↑ a b Wyrembelski 2020 ↓, s. 162.
- ↑ Polak 2011 ↓, s. 188.
- ↑ Wyrembelski 2020 ↓, s. 171.
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Ana Aliuk, Wykorzystywanie środków stylistyczno-składniowych w przekazywaniu emocji w „Wojnie polsko-ruskiej pod flagą biało-czerwoną” Doroty Masłowskiej, „Acta Universitatis Lodziensis. Folia Linguistica” (45), 2010 [dostęp 2025-10-03].
- Anna Bors, Kim są Ruscy w powieści Doroty Masłowskiej „Wojna polsko-ruska pod flagą biało-czerwoną”?, „Rusycystyczne Studia Literaturoznawcze” (33), 2023, ISSN 2353-9674.
- Mira Czarnecka, Angielski przekład „Wojny polsko-ruskiej pod flagą biało-czerwoną” w perspektywie teorii postkolonialnej, „Przekłady Literatur Słowiańskich”, 14, 2023, ISSN 2353-9763.
- Andrzej Polak, Wizerunek młodych Rosjan i Polaków w prozie przedstawicielek młodego pokolenia – Iriny Dienieżkiny i Doroty Masłowskiej (Дай мне!, Song for lovers, Wojna polsko-ruska pod flagą biało-czerwoną), „Acta Polono-Ruthenica” (XVI), 2011.
- Aleksandra Smyczyńska, Adaptacja „Wojny polsko-ruskiej” pod flagą biało-czerwoną Doroty Masłowskiej jako przykład strategii adaptacyjnej we współczesnym filmie polskim, „Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia de Cultura I” (88), 2010.
- Paweł Sołodki, Między literaturą, filmem i rzeczywistością: o problemach z adaptacją „Wojny polsko-ruskiej”, „Rocznik Komparatystyczny – Komparatistisches Jahrbuch” (5), 2014 [dostęp 2025-10-03].
- Agnieszka Wójtowicz, Podmiot autorski w „Wojnie polsko-ruskiej pod flagą biało-czerwoną” Doroty Masłowskiej, „Postscriptum Polonistyczne” (1(13)), 2014, ISSN 1898-1593.
- Marcin Wyrembelski, „Wojna polsko-ruska pod flagą”… zielono-biało-czerwoną, „Tematy i Konteksty” (10(15)), 2020.