Simone Weil
| ||
![]() | ||
Data i miejsce urodzenia | 3 lutego 1909 Paryż | |
Data i miejsce śmierci | 24 sierpnia 1943 Ashford | |
Zawód, zajęcie | filozofka, pisarka, aktywistka polityczna | |
![]() |
Simone Adolphine Weil (wym. [simɔn vɛj]; ur. 3 lutego 1909 w Paryżu, zm. 24 sierpnia 1943 w Ashford w Anglii) – francuska filozofka, mistyczka oraz aktywistka polityczna żydowskiego pochodzenia. Siostra matematyka André Weila.
Thomas Merton pisał, że „Simone Weil była gnostyczką i katoliczką, żydówką i albigensem, mediewistką i modernistką, racjonalistką i mistyczką, buntowniczką i świętą”[1].
Życiorys[edytuj | edytuj kod]
Pochodziła z zasymilowanej, zamożnej rodziny żydowskiej, która aktywnie uczestniczyła w życiu kulturalnym Francji. W młodości zdobyła rozległą wiedzę w zakresie między innymi: filozofii, literatury klasycznej, historii i religii. Studiowała w Ecole Normale Supérieure, a po ukończeniu wykładała przez kilka lat filozofię i grekę w liceach.
W czasie światowego kryzysu ekonomicznego, społeczne i polityczne poglądy Weil uległy zdecydowanej radykalizacji. Zaczęła sympatyzować z lewicowymi partiami politycznymi i ruchami związkowymi. Chciała poznać na własnym doświadczeniu życie środowisk robotniczych; w latach 1934–35 pracowała w zakładach Renault i Alsthom w Paryżu jako robotnica. We francuskim ruchu robotniczym najbliższa jej była tradycja syndykalistyczna. Miała duży dystans w stosunku do Francuskiej Partii Komunistycznej.
W sierpniu 1936 wyjechała do Hiszpanii. Tam też dołączyła do anarchistycznej milicji walczącej z faszyzmem. Niezbyt dobry stan zdrowia zmusił Simone Weil do powrotu rok później, w 1937. Po klęsce Francji podczas II wojny światowej, wyjechała do Nowego Jorku w 1942. Niedługo potem przybyła do Londynu i nawiązała kontakt z Komitetem Wolnych Francuzów.
W 1943 przewieziono ją do sanatorium w Ashford, gdzie zmarła.
Kontrowersje[edytuj | edytuj kod]
Nie ma pewności co do faktu przyjęcia chrztu przez Simone Weil. Według relacji Simone Deitz, jej przyjaciółki, dwa tygodnie przed śmiercią została ochrzczona w wierze Kościoła katolickiego. Jednak nie rozstrzygniętą rzeczą jest czy lub w jakim stopniu była tego świadoma[2].
Dzieła[edytuj | edytuj kod]
W języku francuskim (wybór)[edytuj | edytuj kod]
- La Pesanteur et la grâce, ze wstępem Gustave′a Thibon, seria L′Épi, Plon, Paris 1947
- L′Enracinement. Prélude à une déclaration des devoirs envers l'être humain, Gallimard, Paris, 1949
- Attente de Dieu, ze wstępem Josepha-Marie Perrina OP, Éd. du Vieux Colombier, Paris 1950
- Lettre à un religieux, seria Espoir, Gallimard, Paris 1951
- Intuitions préchrétiennes, Les Editions de la Colombe, Paris 1951
- Sur la science, seria Espoir, Gallimard, Paris 1953
- Oppression et liberté, seria Espoir, Gallimard, Paris 1955
Przekłady na język polski[edytuj | edytuj kod]
- Wybór pism, przeł. Czesław Miłosz, Biblioteka „Kultury”, Paryż 1958
- Zakorzenienie i inne fragmenty. Wybór pism, Społeczny Instytut Wydawniczy Znak; Biblioteka Więzi t. II, Kraków 1961, ss. 318
- Świadomość nadprzyrodzona (wybór myśli), przeł. Aleksandra Olędzka-Frybesowa, Instytut Wydawniczy Pax, Warszawa 1965, ss. 358; wyd. IV rozszerzone 1999, ISBN 83-211-6563-X;
- Rozważania o przyczynach wolności i ucisku społecznego, Lublin 1979; Kraków 1980
- Wybór pism (dwa tomy), Krąg, Warszawa 1983, drugi obieg
- Myśli, wyb. Aleksandra Olędzka-Frybesowa, Instytut Wydawniczy Pax, Warszawa 1985, ss. 236, ISBN 83-211-0706-0
- Szaleństwo miłości. Intuicje przedchrześcijańskie, przeł. Maria E. Plecińska, Brama – Książnica Włóczęgów i Uczonych, Poznań 1993, ISBN 83-900255-9-0
- Pisma londyńskie i ostatnie listy, przeł. Maria i Jacek Plecińscy, Brama – Książnica Włóczęgów i Uczonych, Poznań 1994, ISBN 83-85990-03-8
- Dzieła, przeł. Małgorzata Frankiewicz et al., Brama – Książnica Włóczęgów i Uczonych, Poznań 2004, ISBN 83-914652-4-1
- Wenecja ocalona. Notatki do Wenecji ocalonej, przeł. Adam Wodzicki, Wydawnictwo Austeria, Kraków 2007, ISBN 978-83-89129-43-7
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Jacek Puciato: Simone Weil – między herezją a świętością. Polskie Radio. Dwójka, 2013-08-31. [dostęp 2014-11-09].
- ↑ Eric O. Springsted: Simone Weil and Baptism. 2008-12-10. [dostęp 2017-12-05].(ang.)
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- B. Skarga (red.), Przewodnik po literaturze filozoficznej XX w., I tom, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1994, ISBN 83-01-11332-4
- G. Fiori, Simone Weil: kobieta absolutna (biografia), Wydawnictwo Polskiej Prowincji Dominikanów „W drodze”, Poznań 2008, ISBN 978-83-7033-668-4
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- A. Rebecca Rozelle-Stone , Benjamin P. Davis , Simone Weil, [w:] Stanford Encyclopedia of Philosophy [online], CSLI, Stanford University, 10 marca 2018, ISSN 1095-5054 [dostęp 2018-08-11] (ang.).
- ISNI: 0000 0001 2098 4340, 0000 0003 6863 4635, 0000 0003 6866 1668
- VIAF: 2478298
- LCCN: n78080924
- GND: 118630148
- NDL: 00460448
- LIBRIS: tr5780fc53hqsv8
- BnF: 119290024
- SUDOC: 027194515
- SBN: IT\ICCU\CFIV\004885
- NLA: 35597206
- NKC: jn19990008999
- BNE: XX891037
- NTA: 068675550
- BIBSYS: 90172587
- CiNii: DA00419685
- Open Library: OL43117A
- PLWABN: 9810598536805606
- NUKAT: n94002371
- NLI: 000615167, 000140337, 000606770
- PTBNP: 33784
- CANTIC: a10178028
- LNB: 000003587
- NSK: 000059618
- CONOR: 13058403
- ΕΒΕ: 62050
- BLBNB: 000308091
- KRNLK: KAC199629529
- LIH: LNB:V*9115;=BC
- RISM: pe40200365
- WorldCat: lccn-n78080924
- Duchowość
- Francuscy filozofowie
- Filozofowie współcześni
- Filozofowie XX wieku
- Francuscy prozaicy XX wieku
- Pisarze związani z Paryżem
- Współcześni filozofowie żydowscy
- Francuscy anarchiści
- Żołnierze Brygad Międzynarodowych
- Absolwenci École normale supérieure w Paryżu
- Urodzeni w 1909
- Zmarli w 1943
- Chrześcijańscy anarchiści
- Ludzie urodzeni w Paryżu