Sit tępokwiatowy

Sit tępokwiatowy
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	rośliny
Podkrólestwo	rośliny zielone
Nadgromada	rośliny telomowe
Gromada	rośliny naczyniowe
Podgromada	rośliny nasienne
Nadklasa	okrytonasienne
Klasa	Magnoliopsida
Nadrząd	liliopodobne (≡ jednoliścienne)
Rząd	wiechlinowce
Rodzina	sitowate
Rodzaj	sit
Gatunek	sit tępokwiatowy
	Nazwa systematyczna
	Juncus subnodulosus Schrank; Baier. Fl. vol. 1, 616. 1789.
Synonimy
	Juncus obtusiflorus Ehrh.;
	Juncus obtusiflorus Ehrh.;
	Kategoria zagrożenia (CKGZ)
	; najmniejszej troski
	Systematyka w Wikispecies
	Multimedia w Wikimedia Commons

Sit tępokwiatowy (Juncus subnodulosus Schrank) – gatunek rośliny wieloletniej z rodziny sitowatych. Występuje w Europie, Azji Mniejszej i Afryce. W Polsce objęty ochroną.

Rozmieszczenie geograficzne[edytuj | edytuj kod]

Występuje w Europie, Azji Mniejszej i północnej Afryce^[5]. W Polsce jest gatunkiem rzadkim. Rośnie głównie w północno-zachodniej części kraju^[6]. Jego największe skupisko znajduje się w Rezerwacie Dolina Ilanki^[7].

Morfologia[edytuj | edytuj kod]

Łodyga: Do 1 m wysokości i 3 mm szerokości.
Liście: 1-2 obłe liście łodygowe z przegradzanymi blaszkami.
Kwiaty: Słomiastożółte, długości 2-2,5 mm, zebrane w drobne, półkuliste główki o średnicy do 5 mm, te z kolei zebrane w rozrzutkę. Podsadka słomiasta, krótsza od kwiatostanu. Działki kielicha zaokrąglone na szczycie^[8].
Owoce: Szerokojajowate torebki z krótkim dzióbkiem.

Biologia i ekologia[edytuj | edytuj kod]

Bylina, hemikryptofit. Rośnie na mokradłach. Kwitnie w czerwcu i lipcu. Gatunek charakterystyczny łąk kaczeńcowych ze związku Calthion i zespołu Juncetum subnodulosi^[9].

Zagrożenia i ochrona[edytuj | edytuj kod]

Roślina została umieszczona na Czerwonej liście roślin i grzybów Polski (2006, 2016)^[10]^[11] w grupie gatunków narażonych na wyginięcie (kategoria zagrożenia VU). Od 2014 roku jest objęta w Polsce ochroną częściową^[12].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

↑ Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
↑ Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-11-19] (ang.).
↑ Juncus subnodulosus, [w:] International Organization for Plant Information. Provisional Global Plant Checklist [online] [dostęp 2014-11-08] [zarchiwizowane z adresu 2014-11-08] (ang.).
↑ Juncus subnodulosus, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
↑ Juncus subnodulosus, [w:] eMonocot [online] [dostęp 2013-12-03] [zarchiwizowane z adresu 2013-12-03] (ang.).
↑ Atlas rozmieszczenia roślin naczyniowych w Polsce. Adam Zając, Maria Zając (red.). Kraków: Pracownia Chorologii Komputerowej Instytutu Botaniki Uniwersytetu Jagiellońskiego, 2001. ISBN 83-915161-1-3.
↑ Rezerwat Dolina Ilanki [online], www.ziemialubuska.pl [dostęp 2016-09-28] .
↑ W. Szafer, S. Kulczyński, B. Pawłowski: Rośliny polskie. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1969.
↑ W. Matuszkiewicz: Przewodnik do oznaczania zbiorowisk roślinnych Polski. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2001. ISBN 83-01-13520-4.
↑ Red list of plants and fungi in Poland. Czerwona lista roślin i grzybów Polski. Zbigniew Mirek, Kazimierz Zarzycki, Władysław Wojewoda, Zbigniew Szeląg (red.). Kraków: Instytut Botaniki im. W. Szafera, Polska Akademia Nauk, 2006. ISBN 83-89648-38-5.
↑ Kaźmierczakowa R., Bloch-Orłowska J., Celka Z., Cwener A., Dajdok Z., Michalska-Hejduk D., Pawlikowski P., Szczęśniak E., Ziarnek K.: Polska czerwona lista paprotników i roślin kwiatowych. Polish red list of pteridophytes and flowering plants. Kraków: Instytut Ochrony Przyrody Polskiej Akademii Nauk, 2016. ISBN 978-83-61191-88-9.
↑ Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 9 października 2014 r. w sprawie ochrony gatunkowej roślin (Dz.U. z 2014 r. poz. 1409).

[ruggiero-1] Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).

[apweb-2] Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-11-19] (ang.).

[iopi-3] Juncus subnodulosus, [w:] International Organization for Plant Information. Provisional Global Plant Checklist [online] [dostęp 2014-11-08] [zarchiwizowane z adresu 2014-11-08] (ang.).

[iucn-4] Juncus subnodulosus, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).

[emonocot-5] Juncus subnodulosus, [w:] eMonocot [online] [dostęp 2013-12-03] [zarchiwizowane z adresu 2013-12-03] (ang.).

[zajac-6] Atlas rozmieszczenia roślin naczyniowych w Polsce. Adam Zając, Maria Zając (red.). Kraków: Pracownia Chorologii Komputerowej Instytutu Botaniki Uniwersytetu Jagiellońskiego, 2001. ISBN 83-915161-1-3.

[7] Rezerwat Dolina Ilanki [online], www.ziemialubuska.pl [dostęp 2016-09-28] .

[szafer-8] W. Szafer, S. Kulczyński, B. Pawłowski: Rośliny polskie. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1969.

[matuszkiewicz-9] W. Matuszkiewicz: Przewodnik do oznaczania zbiorowisk roślinnych Polski. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2001. ISBN 83-01-13520-4.

[redlist-10] Red list of plants and fungi in Poland. Czerwona lista roślin i grzybów Polski. Zbigniew Mirek, Kazimierz Zarzycki, Władysław Wojewoda, Zbigniew Szeląg (red.). Kraków: Instytut Botaniki im. W. Szafera, Polska Akademia Nauk, 2006. ISBN 83-89648-38-5.

[11] Kaźmierczakowa R., Bloch-Orłowska J., Celka Z., Cwener A., Dajdok Z., Michalska-Hejduk D., Pawlikowski P., Szczęśniak E., Ziarnek K.: Polska czerwona lista paprotników i roślin kwiatowych. Polish red list of pteridophytes and flowering plants. Kraków: Instytut Ochrony Przyrody Polskiej Akademii Nauk, 2016. ISBN 978-83-61191-88-9.

[rozp2014-12] Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 9 października 2014 r. w sprawie ochrony gatunkowej roślin (Dz.U. z 2014 r. poz. 1409).

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]