Sklepienie kryształowe
 |
Ten artykuł od 2018-04 wymaga zweryfikowania podanych informacji. Należy podać (wiarygodne) źródła, najlepiej w formie dokładnych przypisów bibliograficznych. Część lub nawet wszystkie informacje w artykule mogą być nieprawdziwe. Jako pozbawione źródeł mogą zostać zakwestionowane i usunięte. Po wyeliminowaniu niedoskonałości należy usunąć szablon {{Dopracować}} z tego artykułu. |
Sklepienie kryształowe z 1514 w krużganku dawnego klasztoru bernardynów w Warszawie
Sklepienie kryształowe – sklepienie stosowane w późnym gotyku, w którym zrezygnowano z żeber a wysklepki sklepienne mają ostre krawędzie. Uzyskiwano w ten sposób powierzchnie złożone z licznych, małych wysklepek, na których gra światła tworzyła ciekawy efekt dekoracyjny. Sklepienia tego rodzaju zostały po raz pierwszy zastosowane w 1471 r. na zamku Albrechtsburg w Miśni przez budowniczego Arnolda z Westfalii. Później rozpowszechniły się w Saksonii, następnie m.in. w Czechach (np. dom mieszkalny w Slavonicach), Morawach i obecnej północnej Polsce (Gdańsk - kościoły Mariacki, św. Katarzyny, śś. Piotra i Pawła, Warmia).
Niektóre budowle w obecnej Polsce w których zastosowano sklepienie kryształowe:
- Gdańsk: kościoły Mariacki, św. Katarzyny, św. św. Piotra i Pawła, św. Brygidy
- Pomorze Gdańskie: kościół św. Jana i ratusz w Malborku, ramonia transpeptu w kościele pocysterskim w Pelplinie
- Pomorze Zachodnie: kościół św. Jana w Stargardzie, klasztor dominikanów w Myśliborzu
- Warmia: Zamek Kapituły Warmińskiej w Olsztynie - refektarz i sala administratora (sklepienia datuje się na okres administrowania zamku przez Mikołaja Kopernika), kościół w Barczewie, kościół św. Jakuba w Olsztynie, zabudowania kolegialne w Dobrym Mieście
- Mazury: nawy boczne w kościele w Morągu, kościół św. Jerzego w Kętrzynie
- Mazowsze: kościół św. św. Michała i Jana Chrzciciela w Łomży, klasztor bernardynów w Warszawie
- pozostałe przykłady: cerkiew Zwiastowania Przenajświętszej Bogurodzicy w Supraślu, kościoły pobenedyktyński w Mogilnie, kościół w Koninie, kościół franciszkanów w Żaganiu, klasztor franciszkanów w Opolu, kościół św. Marcina w Bukowcu, Collegium Maius w Krakowie
