Igman (kompleks skoczni)

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Igman
Punkt konstrukcyjny K112
Ilustracja
Państwo

 Bośnia i Hercegowina

Miejscowość

Sarajewo

Data otwarcia

1983

Igelit

brak

Rekord

116 m

(1984-02-18)

Finlandia Matti Nykänen

Położenie na mapie Bośni i Hercegowiny
Mapa konturowa Bośni i Hercegowiny, blisko centrum na prawo znajduje się punkt z opisem „Igman”
43°46′06″N 18°15′02″E/43,768333 18,250556

Igman – kompleks skoczni narciarskich położony w masywie Igman w Górach Dynarskich, na południowy zachód od stolicy Bośni i Hercegowiny Sarajewa.

Skocznie posiadały punkty konstrukcyjne K112 i K90, a powstały z myślą o organizacji w Sarajewie XIV Zimowych Igrzysk Olimpijskich. Po igrzyskach okazjonalnie odbywały się na nich zawody pucharu Europy w skokach narciarskich. Obiekt popadł w ruinę podczas wojny w Bośni i Hercegowinie i mimo kilku projektów nie został do dziś odbudowany. Obecnie oba obiekty nie spełniają wymogów FIS.

Pierwotnie obok zachowanych do dziś skoczni znajdowały się także trzy mniejsze obiekty[1].

Historia[edytuj | edytuj kod]

Powstanie skoczni[edytuj | edytuj kod]

W drugiej połowie lat 70. XX wieku Sarajewo rozpoczęło starania o organizacje w roku 1984 zimowych igrzysk olimpijskich. Kontrkandydatami położonego w ówczesnej Socjalistycznej Federacyjnej Republice Jugosławii miasta były szwedzki Göteborg oraz japońskie Sapporo[2], które poprzednio gościło zimowe igrzyska w 1972 roku. Ostatecznie 18 maja 1978 roku w Atenach Międzynarodowy Komitet Olimpijski przyznał prawo goszczenia igrzysk Sarajewu, które zobowiązało się do wybudowania w przeciągu kolejnych lat nowoczesnego centrum sportów zimowych[3]. Wśród argumentów przemawiających za Sarajewem była potrzeba stworzenia nowego centrum sportów zimowych w tym rejonie Europy[4].

W następstwie decyzji MKOl lokalny komitet wybrał rejon Malo Polje w masywie Igman, popularny wśród amatorów biegów narciarskich, aby tam zbudować skocznie narciarskie[5]. Jugosłowianie przygotowując ofertę olimpijską planowali zbudować dwie skocznie jako osobne obiekty, ale po przyznaniu praw zmieniono koncepcję i postanowiono zbudować jeden wspólny obiekt, który miał pozwolić na lepsze wykorzystanie po zakończeniu igrzysk[5]. Projekt skoczni został przedstawiony 30 kwietnia 1979, a Rada Miasta Sarajewo zatwierdziła go we wrześniu tego samego roku[5]. W październiku 1979 roku projekt został zaakceptowany przez Międzynarodową Federację Narciarską[5]. W tym samym czasie rozpoczęto pierwsze prace związane z infrastrukturą drogową, która miała połączyć obiekty z miastem[5].

Budowa skoczni oraz wieży sędziowskiej rozpoczęła się 1 lipca 1980 roku, a została zakończona 1 grudnia 1982[5]. Od października 1982 do października 1983 trwały prace przy konstruowaniu wyciągu krzesełkowym[5]. Pierwsze konkursy, będące próbą przedolimpijską, odbyły się na obiekcie Igman 12 i 13 lutego 1983 roku[6].

Zimowe Igrzyska Olimpijskie 1984[edytuj | edytuj kod]

Logo igrzysk z 1984 roku przy podium zlokalizowanym u podnóża skoczni

Podczas igrzysk olimpijskich na skoczniach odbyły się dwa konkursy skoków, cieszące się bardzo dużym zainteresowaniem kibiców, których przybyło ok. 90 000[5]. Zwycięzcą konkursu na skoczni dużej został Matti Nykänen, który wyprzedził Jensa Weißfloga oraz Pavla Ploca[7]. Na skoczni normalnej wygrał Jens Weißflog, wyprzedzając Mattiego Nykänena oraz Jariego Puikkonena[7]. Igman był także częścią rywalizacji w kombinacji norweskiej, która zakończyła się zwycięstwem Norwega Tom Sandberg, a srebro i brąz zdobyli Finowie: Jouko Karjalainen i Jukka Ylipulli[8].

Po igrzyskach, lata 90. XX wieku[edytuj | edytuj kod]

Po zmaganiach olimpijskich skocznia Igman gościła w kolejnych latach zawody pucharu Europy w skokach narciarskich (w sezonach 1984/1985, 1985/1986, 1987/1988, 1988/1989)[6]. Ostatnie oficjalne zawody międzynarodowe odbyły się na skoczni Igman we wrześniu 1989 roku[6].

Podczas trwającego w latach 1992-1995 oblężenia Sarajewa teren, na którym położone są skocznie był częścią strefy buforowej pomiędzy Republiki Serbskiej i terenami kontrolowanymi przez armie bośniacką. W rejonie skoczni trwały także walki W trakcie wojny w Bośni i Hercegownie rejon skoczni był także miejscem walk. Po zakończeniu działań zbrojnych w rejonie masywu Igman powstały pomniki upamiętniające wydarzenia[9].

XXI wiek[edytuj | edytuj kod]

Obecny widok na skocznie Igman

Pierwsze plany odbudowy skoczni po działaniach wojennych wiązały się z wysunięciem kandydatury Sarajewa, w roku 1999, do organizacji igrzysk zimowych w 2010 roku[10]. Projekt ten nie został jednak wcielony w życie, a Międzynarodowy Komitet Olimpijski nie przyjął bośniackiej kandydatury[10][2]. W kolejnych latach plany modernizacji niszczejących skoczni (m.in. przesunięcie punktu K na 90 i 120 metr) miała współfinansować Unia Europejska, ale nie doszło to do skutku[11][1].

Kolejne plany związane z remontem skoczni wiązał się z przyznaniem stolicy Bośni i Hercegowiny prawa do organizacji olimpijskiego festiwalu młodzieży w 2017 roku (EYOF)[12]. Później Sarajewo zamieniło się z Erzurum w roli gospodarza zimowego EYOF-u i zamiast w 2017 roku zorganizowało edycję w 2019 roku[13]. Ostatecznie w programie zawodów zabrakło skoków narciarskich oraz kombinacji norweskiej, ponieważ ze względów na duże koszty nie podjęto się remontu obiektów Igman.

Na początku 2020 roku Barcelona, chcąca ubiegać się o prawo do organizacji zimowych igrzysk w roku 2030, złożyła propozycję lokalnym władzom olimpijskim Bośni i Hercegowiny, aby w przypadku przyznania jej imprezy konkursy skoków narciarskich rozegrać w Sarajewie[14]. Propozycja wynika z partnerstwa pomiędzy Barceloną i Sarajewem, a oprócz konkurencji klasycznych obejmowała także potencjalne rozegranie zawodów na odbudowanym torze bobslejowo-saneczkarskim na zboczu szczytu Trebević[14].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b Sarajevo/Сарајево, Malo Polje [online], Skisprungschanzen [dostęp 2020-06-01] (ang.).
  2. a b Past Olympic host city election results [online], gamesbids.com [dostęp 2020-06-01] (ang.).
  3. 80 sesja MKOl - Ateny 1978. W: Grzegorz Młodzikowski: Olimpiady ery nowożytnej. Idea i rzeczywistość. Warszawa: Sport i Turystyka, 1984, s. 309-311. ISBN 83-217-2414-0.
  4. David Miller: Historia igrzysk olimpijskich i MKOl. Od Aten do Pekinu 1894-2008. Poznań: Dom Wydawniczy Rebis, 2008.
  5. a b c d e f g h FINAL REPORT published by the Organising Committee of the XlVth Winter Olympic Games 1984 at Sarajevo [online], la84foundation.org [dostęp 2020-06-01] (ang.).
  6. a b c Adam Kwieciński: Wyniki zawodów w skokach narciarskich. [dostęp 2020-06-01]. (pol.).
  7. a b ''Sarajevo 1984 Ski Jumping [online], Olympic.org [dostęp 2020-06-01] (ang.).
  8. ''Sarajevo 1984 Nordic Combined [online], Olympic.org [dostęp 2020-06-01] (ang.).
  9. The Crumbling Ruins of Sarajevo's 1984 Winter Olympics [online], vice.com [dostęp 2020-06-01] (ang.).
  10. a b Antoni Cichy, Zgliszcza Sarajewa, czyli co zostało po igrzyskach i wojnie. Taniec marzeń, kostnica i trumny... [online], TVP Sport [dostęp 2020-06-01] (pol.).
  11. Dvije skakaonice za zemlju bez skakača [online], Radio Sarajvo [dostęp 2020-06-01] (ang.).
  12. Gary Anderson, Sarajevo and East Sarajevo host first inspection ahead of 2017 Winter European Youth Olympic Festival [online], Inside The Games [dostęp 2020-06-01] (ang.).
  13. Duncan Mackay, Turkey agree with Sarajevo and East Sarajevo to swap 2019 Winter European Youth Olympic Festival for 2017 [online], Inside The Games [dostęp 2020-06-01] (ang.).
  14. a b Adrian Dworakowski, Zaskakująca propozycja Hiszpanów - konkursy olimpijskie w skokach w Sarajewie [online], skijumping.pl [dostęp 2020-06-01] (pol.).