Skrajna Małołącka Turnia
 Widok z Czerwonego Grzbietu | |
| Państwo | |
|---|---|
| Pasmo | |
| Wysokość |
ok. 1830 m n.p.m. |
Położenie na mapie Tatr  | |
Położenie na mapie Karpat  | |
 49°14′44,5″N 19°54′47,1″E/49,245694 19,913083
| |
Skrajna Małołącka Turnia (ok. 1830 m) – jedna z kilku turni w północno-zachodniej grani Małołączniaka w Tatrach Zachodnich[1]. Jej bardzo niewybitny i trawiasty wierzchołek znajduje się pomiędzy dwoma również niewybitnymi przełączkami: Małołąckim Siodłem oddzielającym go od Kobylarzowej Kopki oraz Zagonnymi Wrótkami oddzielającymi go od turniczki Zagonny Ząb. W południowo-zachodnim kierunku odchodzą od jej wierzchołka dwie grzędy, tworzące obramowanie dla Kobylarzowego Zachodu, Szarego Żlebu i Kobylarzowego Żlebu[2].
Skrajna Małołącka Turnia jest z łatwością dostępna z Czerwonego Grzbietu. Ma jednak atrakcyjną dla taterników ścianę północno-wschodnią, obrywającą się do Wyżniego w Dolinie Małej Łąki. Od południowej strony ściana ta ograniczona jest Żlebem Pronobisa, od północnej dużą depresją opadającą z Zagonnych Wrótek. Ściana jest w większości skalista, są w niej przewieszone ścianki, liczne zachody, uskoki i płytko wcięte skalisto-trawiaste depresje. Kombinacja tych różnorodnych formacji skalnych daje możliwość pokonania ściany różnymi wariantami. Atrakcyjnym celem wspinaczkowym taterników był tutaj zwłaszcza lewy filar o wysokości około 250 m, opadający do środkowej części wielkiego żlebu Zagon. Pierwszego przejścia dokonali Janusz Bidziński i Andrzej Cynka 7 sierpnia 1980 r. Natrafili oni jednak na ślady wcześniejszego, nieopublikowanego przejścia (hak, luźne pętle). Swoje przejście tak opisywali: Ze względu na dużą ilość ruchomych traw droga wymaga bardzo starannej asekuracji[2].
Od 1982 rejon ten jest zamknięty dla taterników, wspinaczka tutaj została przez Tatrzański Park Narodowy zakazana. Park konieczność ścisłej ochrony całego rejonu Wielkiej Turni uzasadnia tym, że jest to jedno z zaledwie pięciu miejsc w polskich Tatrach, w których kozice mogą spędzić zimę. Płoszone przez wspinaczy przenoszą się w inne rejony, gdzie giną w lawinach[3]. Na Skrajnej Małołąckiej Turni stwierdzono też występowanie potrostka alpejskiego i traganka wytrzymałego – bardzo rzadkich roślin, w Polsce występujących tylko w Tatrach i to w nielicznych miejscach[4].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Tatry Polskie. Mapa turystyczna 1:20 000, Piwniczna: Agencja Wydawnictwo „WiT” S.c., 2009, ISBN 83-89580-00-4.
- ↑ a b Władysław Cywiński, Czerwone Wierchy, część wschodnia, t. 2, Poronin: Wyd. Górskie, 1995, ISBN 83-7104-010-5.
- ↑ Przyrodnicy kontra taternicy [online] [dostęp 2009-06-21] [zarchiwizowane z adresu 2013-09-25].
- ↑ Zbigniew Mirek, Halina Piękoś-Mirek, Czerwona księga Karpat Polskich, Warszawa: Instytut Botaniki PAN, 2008, ISBN 978-83-89648-71-6.