Slunečná (Niski Jesionik)
_-_vys%C3%ADla%C4%8D_u_vrcholu_(3).jpg) Widok z drogi na połaci szczytowej góry Slunečná na wieżę nadajnika telekomunikacyjnego | |
| Państwo | |
|---|---|
| Kraj | |
| Położenie | |
| Pasmo |
Niski Jesionik |
| Wysokość |
802 m n.p.m. |
| Wybitność |
168 m |
Położenie na mapie Sudetów  | |
 49°50′21,9″N 17°25′45,5″E/49,839417 17,429306
| |
Slunečná (historyczna nazwa niem. Sonnen Berg[1]) – szczyt (góra) o wysokości 802 m n.p.m., (podawana jest też wysokość 800,2 m n.p.m.[2] lub 800 m n.p.m.[3]), najwyższy w paśmie górskim Niskiego Jesionika (cz. Nízký Jeseník), w północno-wschodnich Czechach, w Sudetach Wschodnich, na Morawach, leżący przy miejscowości Dětřichov nad Bystřicí[4][5][6]. Góra zaliczana jest do Korony Sudetów.
Charakterystyka[edytuj | edytuj kod]
Góra Slunečná położona jest nieco na zachód od centrum całego pasma Niskiego Jesionika przy drodze krajowej nr 45 Karniów (cz. Krnov) – Droga krajowa nr 46[4]. Cała góra jest zalesiona przeważnie lasem mieszanym lub lasem liściastym z dużymi przerzedzeniami, polanami a nawet ogołoceniami[7]. Przez połać szczytową przechodzi droga grzbietowa na trasie skrzyżowanie turystyczne Slunečná (hřeben) z podaną na tablicy informacyjnej wysokością 799 m oraz dalej do skrzyżowania turystycznego Vysoký kámen z podaną na tablicy informacyjnej wysokością 738 m[8][4]. Szczyt główny znajduje się blisko drogi głównej na niewielkiej polanie, na której widoczne są pniaki po ściętym drzewostanie[9]. Z uwagi na zalesienie połać szczytowa jest ograniczonym punktem widokowym[7]. Na połaci szczytowej znajduje się punkt geodezyjny, oznaczony na mapach geodezyjnych numerem (17.), o wysokości 800,24 m n.p.m. oraz współrzędnych geograficznych (49°50′22,62″N 17°25′48,06″E/49,839617 17,430017), z widocznymi koło niego dwoma zamontowanymi stalowymi słupkami, pomalowanymi na przemian w poziome pasy białe i czerwone, ostrzegającymi przed ich zniszczeniem z tabliczkami, z napisem Státní triangulace Poškození se trestá[a][2], oddalony o około 55 m na północny wschód od szczytu[9][10]. Państwowy urząd geodezyjny o nazwie (cz. Český úřad zeměměřický a katastrální (CÚZK)) w Pradze podaje jako najwyższy punkt góry – szczyt – o wysokości 802,0 m n.p.m. i współrzędnych geograficznych (49°50′21,9″N 17°25′45,5″E/49,839417 17,429306)[9]. Dojście do szczytu następuje ze skrzyżowania turystycznego Slunečná (hřeben), od którego należy przejść drogą grzbietową, na której wyznaczono niebieski 
i czerwony szlak turystyczny 
odcinek o długości około 180 m[4]. Ponadto w odległości około 160 m na południowy zachód od szczytu przy drodze głównej zbudowano wieżę nadajnika telekomunikacyjnego[11]. Stoki pokryte są siecią dróg oraz wielu na ogół nieoznakowanych ścieżek i duktów[4].
Slunečná jest górą o podwójnym szczycie[4]. W odległości około 410 m na północny wschód od szczytu głównego można wyróżnić szczyt drugorzędny określony jako Slunečná–S o wysokości 797 m n.p.m. i współrzędnych geograficznych (49°50′34,0″N 17°25′53,5″E/49,842778 17,431528), położony na grzbiecie góry, przy drodze głównej, oddzielony od szczytu głównego mało wybitną przełęczą o wysokości 794 m n.p.m.[9]. Znajduje on się wśród zalesienia lasu mieszanego i z tego powodu nie jest on punktem widokowym[7].
Pod względem geologicznym góra zbudowana jest przeważnie z szarogłazów[12].
Ze stoków płynie kilka niewielkich nienazwanych krótkich potoków[4]. Ponadto na stoku wschodnim, w odległości około 1,2 km na wschód od szczytu, przy szlakach rowerowych 
(nr 6148) i (nr 6152), na wysokości około 680 m n.p.m. występuje źródło o nazwie (cz. Pramen Pod Slunečnou)[13][4].
| Klimatogram dla szczytu Slunečná | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| I | II | III | IV | V | VI | VII | VIII | IX | X | XI | XII | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
37
-1
-6
|
36
0
-6
|
52
4
-2
|
65
10
2
|
113
15
6
|
113
18
9
|
123
20
11
|
98
21
11
|
70
16
8
|
42
11
4
|
49
4
-1
|
39
0
-5
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Temperatury w °C Opad całkowity w mm Źródło: Klimat Slunečná. meteoblue.com | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
W odległości około 1 km na południe od szczytu znajduje się rezerwat przyrody Panské louky o powierzchni około 14,3 ha, utworzony w celu ochrony obszarów leśnych położonych na torfowiskach zlewni rzek[14][15][16].
Turystyka[edytuj | edytuj kod]
Szlaki turystyczne, rowerowe, ścieżki dydaktyczne i trasy narciarskie[edytuj | edytuj kod]
Klub Czeskich Turystów (cz. Klub Českých Turistů) wytyczył w obrębie góry dwa szlaki turystyczne na trasach[4]:
Dětřichov nad Bystřicí – szczyt Slunečná – góra Vysoký kámen – Nové Valteřice – szczyt Valteřický – Křišťanovice – Dvorce
Moravský Beroun – Rezerwat przyrody PR Panské louky – szczyt Slunečná – góra Rychtář – góra Kamenec – góra Chlum – góra Tylov – góra Měděný vrch – góra Návrší – Mezina – Bruntál
Przez górę wytyczono dwa szlaki rowerowe na trasie[4]:
(nr 6148) Domašov nad Bystřicí – Sedm Dvorů – Moravský Beroun – szczyt Slunečná – Nová Pláň
- (nr 6152) Bílčice – Křišťanovice – Nové Valteřice – góra Slunečná – Dětřichov nad Bystřicí
W obrębie góry wyznaczono ścieżkę dydaktyczną o nazwie (cz. NS Panské louky) o długości około 3 km na trasie[4][17][18]:
Dětřichov nad Bystřicí – rezerwat przyrody Panské louky (z 9 stanowiskami obserwacyjnymi na trasie)
Przez górę nie wytyczono żadnej trasy narciarstwa zjazdowego oraz żadnej trasy narciarstwa biegowego[19].
Uwagi[edytuj | edytuj kod]
- ↑ W języku polskim: Państwowa sieć triangulacyjna. Uszkodzenie podlega karze.
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Slunečná (Sonnen B.) 1:12 000 [online], pl.mapy.cz [dostęp 2023-08-07].
- ↑ a b Geoprohlížeč – ZÚ (Geoportal Czech). ags.cuzk.cz ↓.
- ↑ Horní Pomoraví, Nízký Jeseník. Turistická mapa ↓.
- ↑ a b c d e f g h i j k Slunečná (mapa turystyczna) 1:12 000 [online], pl.mapy.cz [dostęp 2017-03-16].
- ↑ Slunečná [online], turistika.cz [dostęp 2023-08-07] (cz.).
- ↑ Miroslav Kobza, Nejvyšší hora Nízkého Jeseníku Slunečná je opředená temnými pověstmi drsného kraje [online], regiony.rozhlas.cz, 10 listopada 2014 [zarchiwizowane z adresu 2023-03-30] (cz.).
- ↑ a b c Slunečná (mapa lotnicza) 1:12 000 [online], pl.mapy.cz [dostęp 2023-08-07].
- ↑ Vysoký kámen [online], turistika.cz [dostęp 2023-08-07] (cz.).
- ↑ a b c d Geoprohlížeč – ZÚ (Geoportal Czech). ags.cuzk.cz ↓, Produkty → ZABAGED dle ZM10 (Měřítko mapy 1:1880).
- ↑ Slunečná [online], sudeckieprzechadzki.blogspot.com, 4 czerwca 2017 [zarchiwizowane z adresu 2023-08-07].
- ↑ Ivan Zajíček, Slunečná je nejvyšší hora v Nízkém Jeseníku [online], treking.cz, 26 listopada 2009 [zarchiwizowane z adresu 2023-03-21] (cz.).
- ↑ Geologická mapa. mapy.geology.cz ↓.
- ↑ Zdeněk Pavelek, Pramen Pod Slunečnou (7235) [online], estudanky.eu, 30 lipca 2013 [zarchiwizowane z adresu 2020-09-19] (cz.).
- ↑ Panské louky [online], drusop.nature.cz [dostęp 2023-08-08] (cz.).
- ↑ Přírodní rezervace Panské louky [online], rymarovsko.cz [zarchiwizowane z adresu 2016-03-04] (cz.).
- ↑ Marián Horváth, Petra Hanáková Bečvářová, Plán péče o přírodní rezervaci Panské louky na období 2021–2030. (PDF) [online], drusop.nature.cz, 31 sierpnia 2020 [dostęp 2023-08-08] [zarchiwizowane z adresu 2023-08-08] (cz.).
- ↑ NS Panské louky [online], naucnastezka.cz [zarchiwizowane z adresu 2014-07-14] (cz.).
- ↑ Přírodní rezervace Panské louky [online], lesycr.cz [zarchiwizowane z adresu 2016-04-07] (cz.).
- ↑ Slunečná (mapa tras narciarskich) 1:12 000 [online], pl.mapy.cz [dostęp 2023-08-07].
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Geologická mapa 1:50 000, [w:] Česká geologická služba [online], mapy.geology.cz (cz.).
- Geoprohlížeč – ZÚ (Geoportal Czech), [w:] Český Úřad Zeměměřický a Katastrální [online], ags.cuzk.cz (cz.).
- Horní Pomoraví, Nízký Jeseník. Turistická mapa 1:40 000, Zádveřice: SHOCart, 2017, ISBN 978-80-7224-738-7, OCLC 1027035784 (cz.).
- Niski Jesionik (mapa turystyczna) 1:350 000 [online], pl.mapy.cz (cz. • pol.).
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- Slunečná (802 m n.m., Nízký Jeseník) [online], vrcholovka.cz [dostęp 2023-08-07] (cz.).
|
|