Sobór Trójcy Świętej w Jakucku

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Sobór Trójcy Świętej
Свято-Троицкий собор
sobór katedralny
Ilustracja
Widok soboru w XIX w.
Państwo

 Rosja

Miejscowość

Jakuck

Adres

ul. Kalarandaszwili 2

Wyznanie

prawosławne

Kościół

Rosyjski Kościół Prawosławny

Diecezja

Eparchia jakucka i leńska

sobór

od 1728

Wezwanie

Trójca Święta

Wspomnienie liturgiczne

40. dzień po Passze

Przedmioty szczególnego kultu
Relikwie

św. Barbara[1]

Położenie na mapie Rosji
Mapa konturowa Rosji, blisko centrum na prawo znajduje się punkt z opisem „Sobór Trójcy Świętej”
62,022522°N 129,718374°E/62,022522 129,718374

Sobór Trójcy Świętej (ros. Свято-Троицкий собор) – prawosławny sobór w Jakucku, historyczna katedra eparchii jakuckiej. Pełnił funkcje sakralne od poświęcenia w 1728 r. do zamknięcia w r. 1929. Pozostaje w ruinie.

Historia[edytuj | edytuj kod]

Cerkiew została wzniesiona w latach 1708-1728[2]. Jest to najstarszy zachowany murowany budynek w Jakucku[3]. Ikony dla świątyni napisał irkucki ikonograf Murzin. W połowie XIX w. świątynię wyremontowano, gdyż na ścianie jej prezbiterium pojawiły się pęknięcia, a cały budynek groził zawaleniem[1]. Po utworzeniu w II poł. XIX w. eparchii jakuckiej została jej katedrą[2]. W świątyni tej odprawiono pierwsze nabożeństwo prawosławne w języku jakuckim[4], co wydarzyło się w 1859 r[1]. Na początku XX w. sobór był ponownie remontowany, gdyż po raz kolejny pojawiło się zagrożenie jego zawalenia[1].

Cerkiew została zamknięta przez władze radzieckie w 1929 r.[1] Ostatnim proboszczem miejscowej parafii był archimandryta Serafin (Winokurow), który w roku następnym został rozstrzelany, w toku radzieckich prześladowań antyreligijnych[5]. Budynek zaadaptowano na teatr[2]. Cerkiewna dzwonnica została zniszczona, a na jej miejscu powstał budynek mieszkalny[6]. Do głównej bryły budynku dostawiono dobudówki, zacierając pierwotny wygląd obiektu[4]. W 1976 r. budynek uznano za zabytek[1]. W latach 90. XX wieku w obiekcie działało kasyno i restauracja[3].

W 2014 r. zrujnowany obiekt zwrócono eparchii jakuckiej[2] i rozpoczęto jego remont[4].

Architektura[edytuj | edytuj kod]

Cerkiew była budowlą trójdzielną, orientowaną, zwieńczoną dziewięcioma kopułami (pięć nad nawą i po dwie nad ołtarzami bocznymi)[1]. Dzwonnica świątyni była budowlą wolnostojącą, dominującą rozmiarami nad całym kompleksem[1].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b c d e f g h Градоякутский кафедральный собор во имя Пресвятыя и Живоначальныя Троицы [online], cyberleninka.ru [dostęp 2023-05-07].
  2. a b c d В Якутске готовится к восстановлению Троицкий кафедральный собор (фото) [online], web.archive.org, 26 listopada 2015 [dostęp 2023-05-07] [zarchiwizowane z adresu 2015-11-26].
  3. a b Траншеи Троицкого храма - Республиканская общественно-политическая газета [online], web.archive.org, 27 listopada 2015 [dostęp 2023-05-07] [zarchiwizowane z adresu 2015-11-27].
  4. a b c Троицкий собор: как спасают святыню [online], web.archive.org, 26 listopada 2015 [dostęp 2023-05-07] [zarchiwizowane z adresu 2015-11-26].
  5. Основные этапы жизни и деятельности архимандрита Серафима (Винокурова) [online], cyberleninka.ru [dostęp 2023-05-07].
  6. В Якутске восстановят Свято-Троицкий собор - ГТРК Саха г. Якутск [online], web.archive.org, 26 listopada 2015 [dostęp 2023-05-07] [zarchiwizowane z adresu 2015-11-26].