Solanka (województwo warmińsko-mazurskie)
54°09′49″N 21°30′48″E/54,163611 21,513333
| wieś | |
| |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Gmina | |
| Liczba ludności (2011) |
320[2] |
| Strefa numeracyjna |
89 |
| Kod pocztowy |
11-420[3] |
| Tablice rejestracyjne |
NKE |
| SIMC |
0488645 |
Położenie na mapie gminy Srokowo  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego  | |
Położenie na mapie powiatu kętrzyńskiego  | |
| 54°09′49″N 21°30′48″E/54,163611 21,513333[1]
| |
Solanka (dawniej: niem. Salzbach[4]) – wieś w Polsce, położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie kętrzyńskim, w gminie Srokowo.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa olsztyńskiego.
Wieś położona jest przy drodze wojewódzkiej nr 650.
Integralne części wsi[edytuj | edytuj kod]
| SIMC | Nazwa | Rodzaj |
|---|---|---|
| 0488651 | Młynowo | przysiółek |
Historia[edytuj | edytuj kod]
Wieś najprawdopdobniej założona została w pierwszych latach XV wieku przez komtura pokarmińskiego Markwarda von Salzbacha uwiecznionego na obrazie Jana Matejki Bitwa pod Grunwaldem. Niemiecka nazwa wsi przyjęta została od nazwiska tego komtura.
Na cieku wodnym położonym nieco na wschód od centrum wsi, łączącym jeziora Długie i Silec w XVIII w. funkcjonował młyn wodny.
Przed wojną światową w Solance była szkoła jednoklasowa w budynku wybudowanym około 1900 r. Po roku 1945 wybudowano tu nowy budynek szkolny. Po ostatniej reformie oświaty w Solance funkcjonuje szkoła sześcioklasowa.
W latach 1954–1957 Solanka była siedzibą gromady. Przewodniczącym GRN był Teofil Dach.
Przed likwidacją PGR Solanka jako Zakład Rolny wchodziła w skład PPGR Srokowo.
Solanka jest sołectwem z miejscowościami: Chojnica, Młynowo, Solanka i Szczeciniak.
Majątek i dwór[edytuj | edytuj kod]
Po sekularyzacji zakonu krzyżackiego majątek szlachecki. Właścicielami Solanki były m.in. rodziny: von Sttuerheim, von Wersnsdorf. W roku 1913 właścicielem majątku był Arthur Kroeck. Solanka w tym czasie miała powierzchnię ogólną 338 ha. W gospodarstwie było: 50 szt koni, 140 szt bydła, 50 szt owiec i 60 szt trzody.
Dwór w Solance w obecnej formie wybudowany został w pierwszej połowie XIX w. W jego murach zawarte są elementy z XV w. Dwór był przebudowywany wielokrotnie, przechodził dwa remonty w XX wieku (1911 i 1989). Dwór jest budowlą parterową, założoną na planie wydłużonego prostokąta, przykrytą wysokim dachem naczółkowym. W połciach dachowych lukarny powiekowe. Od strony niewielkiego parku taras ze schodami.
Demografia[edytuj | edytuj kod]
Liczba mieszkańców (Solanka, Chojnica i Młynowo): (rok 1785 – 20 domów), w roku 1817 – 250 osób (29 domów), w 1925 – 408 osób, 1939 – 321 osób, w 1970 (tylko Solanka) – 232 osoby.
Ciekawostki[edytuj | edytuj kod]
Jak podaje autor Kroniki mistrzów pruskich po bitwie grunwaldzkiej komtur Markward von Salzbach dostał się w ręce wielkiego księcia litewskiego Witolda. Książę polecił ściąć go. Miała to być zemsta za pohańbienie przez komtura matki Witolda księżnej Biruty.
Zobacz też[edytuj | edytuj kod]
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 126390
- ↑ Wieś Solanka w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2019-10-28], liczba ludności w oparciu o dane GUS.
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 1173 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
- ↑ Rozporządzenie Ministrów: Administracji Publicznej i Ziem Odzyskanych z dnia 12 listopada 1946 r. o przywróceniu i ustaleniu urzędowych nazw miejscowości (M.P. z 1946 r. nr 142, poz. 262)
- ↑ Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
- ↑ GUS. Rejestr TERYT
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Rudolf Grenz, "Der Kreis Rastenburg", Marburg/Lahn, 1976. (str. 317 – majątek, str. 515 – demografia)
- "Kętrzyn. Z dziejów miasta i okolic", Pojezierze, Olsztyn, 1978 (str. 225 – powstanie wsi)
- Małgorzata Jackiewicz-Garniec, Mirosław Garniec "Pałace i dwory dawnych Prus Wschodnich" (Wydanie III poszerzone i uzupełnione), wyd. Studio ARTA, Olsztyn 2001, ISBN 83-912840-2-6, str. 215.
- Marcin Murinius, Kronika mistrzów pruskich, Pojezierze, Olsztyn, 1989, ISBN 83-7002-290-1 (str. 189 śmierć Salzbacha)
- Mapa Schroettera 1796-1802 (młyn).
- Solanka - audycja w cyklu Wakacje z Kłobukiem
- Siedziba gminy:Srokowo
| Wsie | |
|---|---|
| Osady | |
| Przysiółki | |
| Osady leśne | |
| Integralne cz. miejscowości |
