Somaliland
| |||||
| |||||
| Dewiza: (ang.) „Justice, Peace, Freedom, Democracy and Success for All” (Sprawiedliwość, pokój, wolność, demokracja i sukces dla wszystkich) | |||||
| Hymn: (Długie życie z pokojem) | |||||
| |||||
| Język urzędowy | somalijski, arabski | ||||
| Stolica | Hargejsa | ||||
| Ustrój polityczny | republika | ||||
| Głowa państwa | prezydent Ahmed M. Mahamoud Silanyo | ||||
| Szef rządu | prezydent Ahmed M. Mahamoud Silanyo | ||||
| Powierzchnia • całkowita |
137 600[1] km² | ||||
| Liczba ludności (2013) • całkowita • gęstość zaludnienia • narody i grupy etniczne |
4 500 000[1] 32,7 osób/km² Somalijczycy | ||||
| Jednostka monetarna | szyling Somalilandu (SlSh) | ||||
| Niepodległość • ogłoszona • uznana |
od Somalii 18 maja 1991 (nieuznana) | ||||
| Religia dominująca | islam | ||||
| Strefa czasowa | UTC +3 | ||||
| Kod telefoniczny | +27 | ||||
 | |||||
Somaliland (Republika Somalilandu, somal. Soomaaliland, arab. Ard as-Sūmāl, ang. Somaliland) – islamska republika, nieuznawana przez społeczność międzynarodową, leżąca we wschodniej Afryce nad Zatoką Adeńską. Somaliland ogłosił secesję od Somalii w 1991 roku i od tamtej pory zdołał zbudować funkcjonujący organizm państwowy z demokratycznie wybieranym prezydentem i parlamentem. Graniczy z Dżibuti, Etiopią i Puntlandem – inną częścią Somalii.
Spis treści
Geografia[edytuj | edytuj kod]
Somaliland zajmuje tereny dawnego Somali Brytyjskiego. Położony jest w zasięgu ciepłego klimatu pustynnego (BWh)[2]. Północne niziny położone są w sąsiedztwie Zatoki Adeńskiej[3]. Na północnym wschodzie wzdłuż wybrzeża ciągnie się pasmo górskie Cal Madow, którego najwyższy szczyt to Shimbiris (2407 m n.p.m.)[3]. Południowa część kraju jest wyżynna i w przeważającym stopniu półpustynna[3].
Górnictwo w Somalilandzie nie jest rozwinięte, choć w kraju potwierdzone jest występowanie złóż m.in. ropy naftowej, gazu ziemnego, złota i węgla brunatnego. Wschodnie regiony Sool i Sanaag, posiadające złoża ropy i gazu, są przedmiotem sporu z sąsiednim Puntlandem, który okresowo przeradza się w starcia zbrojne[4][5][6]. Do głównych miast kraju należą: Hargejsa (stolica), Burco, Boorama, Berbera, Ceerigaabo, Gabiley i Laas Caanood[3].
Historia[edytuj | edytuj kod]
Do 1960 Somaliland był protektoratem brytyjskim, następnie na krótko był niepodległy, by później, wraz z posiadłościami włoskimi, stworzyć Republikę Somalii[7]. 18 maja 1991 roku Somaliland w obliczu załamania się rządu somalijskiego wystąpił z unii i ogłosił swoją niepodległość[8]. Nowe państwo nie zostało uznane przez społeczność międzynarodową, co nie przeszkodziło mu w stabilnym istnieniu, podczas gdy pozostałe tereny Somalii są pogrążone w wojnie domowej[9].
W 1993 roku prezydentem został wybrany Mohammed Ibrahim Egal. W maju 2001 roku przeprowadzono referendum[10], w którym 97% obywateli opowiedziało się za niepodległością. Prezydent Egal zmarł podczas operacji w Południowej Afryce 3 maja 2002. Urząd po nim przejął jego dotychczasowy zastępca, Daahir Rayaale Kaahin. 29 września 2005 odbyły się wybory do parlamentu, pierwsze w regionie somalijskim od 1969 roku[11].
Następne wybory prezydenckie miały mieć miejsce 31 sierpnia 2008, jednak niestabilna sytuacja we wschodnich regionach kraju skłoniła wyższą izbę parlamentu do przesunięcia daty o pół roku. Mimo początkowej niechęci partii opozycyjnych, udało się wypracować kompromisowy termin 6 kwietnia 2009[12]. Mimo to, data została później przesunięta o kolejne pół roku. Partie opozycyjne nie uznały tej decyzji[13], w kraju doszło do protestów, a nawet starć[14]. Udało się jednak uniknąć rozlewu krwi, a strony postanowiły rozwiązać konflikt przy stole obrad[15]. Ostatecznie wybory odbyły się 26 czerwca 2010, zwyciężył w nich lider opozycyjnej partii Kulmiye („Jedność”), Ahmed M. Mahamoud Silanyo, zdobywając niemal 50% głosów[16].
28 czerwca 2012 prezydent Somalii Szarif Szajh Ahmed spotkał się z w Dubaju z prezydentem Somalilandu, Ahmedem Mahamoudem Silanyo. Było to pierwsze spotkanie przywódców dwóch krajów od czasu ogłoszenia przez Somaliland niepodległości w 1991. Prezydenci podpisali wówczas porozumienie o współpracy (tzw. Karta Dubajska), zakładające wzmocnienie wzajemnych stosunków oraz podjęcie wysiłków na rzecz osiągnięcia porozumienia w kwestiach spornych i dążenia do stabilizacji w regionie[17].
Polityka[edytuj | edytuj kod]
Ustrój polityczny[edytuj | edytuj kod]
,_Hargeisa,_House_of_Representatives_2.JPG)
Somaliland jest republiką konstytucyjną z systemem prezydenckim. Od 2010 roku prezydentem jest Ahmed M. Mahamoud Silanyo. Parlament Somalilandu jest dwuizbowy: w jego skład wchodzi Izba Starszych (izba wyższa) i Izba Reprezentantów (izba niższa). Izba Reprezentantów wybierana jest w wyborach powszechnych. Od 2005 roku jej przewodniczącym jest Abdirahman Mohamed Abdullahi. Członkowie Izby Starszych wybierani są przez lokalne społeczności na 6-letnie kadencje. Obie izby liczą po 82 członków[18].
W wyborach parlamentarnych w 2005 roku wzięły udział trzy partie: Partia Pokoju, Jedności i Rozwoju (Kulmiye), Zjednoczona Demokratyczna Partia Ludowa (UDUB) oraz Partia Sprawiedliwości i Dobrobytu (UCIB). Freedom House w rankingu na 2017 rok ocenił Somaliland jako częściowo wolny[19].
Uznanie międzynarodowe[edytuj | edytuj kod]
Somaliland do dziś nie jest uznawany przez żadne niepodległe państwo na świecie[8]. Ma na to wpływ niestabilna sytuacja w pozostałej części Somalii, jak również spór graniczny z sąsiednim Puntlandem o regiony Sool i Sanaag[20].
Unia Afrykańska pozostaje powściągliwa w sprawie Somalilandu, obawiając się prób rewizji granic w innych częściach kontynentu, choć raport z misji UA w 2005 roku jest przychylny wobec uznania republiki[21]. Brak uznania skutkuje tym, że kraj nie może liczyć na pomoc międzynarodową i zagraniczne inwestycje w jego rozwój są bardzo ograniczone[22]. Nie ma także wsparcia w walce z rosnącym problemem terroryzmu islamskich radykałów z Somalii[7].
Somaliland od 2004 roku jest członkiem Organizacji Narodów i Ludów Niereprezentowanych[1].
Stosunki dyplomatyczne[edytuj | edytuj kod]
Somaliland nie jest oficjalnie uznawany przez żadne państwo, ale utrzymuje nieformalne stosunki ze swoimi sąsiadami, Dżibuti[23] i Etiopią[24][25], a także z Arabią Saudyjską[26], Francją[27], Ghaną[24], Irlandią[28], Kenią[29][30], Południową Afryką[24], Stanami Zjednoczonymi[31], Szwajcarią[32], Szwecją[33], Tanzanią[29][34], Wielką Brytanią[35][36] i Zjednoczonymi Emiratami Arabskimi[37][38]. Organizacje międzynarodowe współpracujące z Somalilandem to Unia Afrykańska[21], Unia Europejska[39][40], Międzyrządowa Władza ds. Rozwoju[41] i Organizacja Narodów Zjednoczonych[42][43].
Przedstawicielstwa dyplomatyczne Somalilandu mieszczą się w Dżibuti[44], Addis Abebie[45], Londynie[46] i Waszyngtonie[47]. W Hargejsie znajduje się przedstawicielstwo dyplomatyczne Danii[48] oraz konsulaty Etiopii[49] i Turcji[50].
Siły zbrojne[edytuj | edytuj kod]
Siły Zbrojne Somalilandu zostały założone 2 lutego 1994[51][52] i składają się z wojsk lądowych oraz marynarki wojennej, określanej często jako straż wybrzeża[53]. W 2011 roku armia liczyła około 28 tysięcy żołnierzy[53]. Marynarka wojenna zajmuje się przede wszystkim zwalczaniem piractwa[7], którego głównym ośrodkiem jest Puntland[54]. Armia powstrzymuje także islamskich ekstremistów takich jak Asz-Szabab przed zdobywaniem kolejnych terenów[7][55]. Jednym z najważniejszych partnerów wojskowych Somalilandu jest Wielka Brytania, która angażuje się w walkę z piractwem oraz wsparła budowę siedziby sił zbrojnych tego kraju, rozpoczętej w maju 2017 roku[56]. Wydatki na siły zbrojne stanowią około 30% budżetu Somalilandu[57].
19 marca 2017 Somaliland i Zjednoczone Emiraty Arabskie podpisały umowę dotyczącą utworzenia emirackiej bazy wojskowej w porcie w Berberze[38]. Miasto jest położone około 260 km od wybrzeża zniszczonego wojną domową Jemenu, gdzie interweniuje armia Zjednoczonych Emiratów Arabskich[37][58].
Gospodarka[edytuj | edytuj kod]
(023).jpg)
Waluta kraju to szyling Somalilandu, który nie jest uznawany za granicą. Za jego wydawanie odpowiada Bank Somalilandu[59]. Brak uznania niepodległości Somalilandu przez inne kraje utrudnia jego rozwój gospodarczy. Bardzo duże znaczenie mają więc pieniądze przysyłane przez emigrantów rodakom pozostającym w kraju (szacunkowo miliard USD rocznie). Za większość przelewów zagranicznych odpowiada przedsiębiorstwo Dahabshiil. W lutym 2009 roku w Hargejsie otwarto placówkę dżibutyjskiego banku Banque pour le Commerce et l'Industrie – Mer Rouge[60].
Największą firmą telekomunikacyjną jest założone w 2002 roku przedsiębiorstwo Telesom. Odpowiada za sieć GSM, telefony stacjonarne oraz dostęp do Internetu. Jego zasięg obejmuje wszystkie największa miasta w Somalilandzie oraz 40 dystryktów w Somalilandzie jak i w Somalii. Pozostałe firmy telekomunikacyjne to Somtel[61], Telcom[62], NationLink Telecom[63] i Golis Telecom[64].
Podstawą gospodarki Somalilandu jest hodowla zwierząt gospodarskich takich jak owce, wielbłądy i bydło, a następnie sprzedaż ich do państw Zatoki Perskiej, m.in. do Arabii Saudyjskiej. Eksport zwierząt wytwarza 60% PKB kraju[65]. Aby był możliwy w mieście Shiikh otwarto szkołę weterynaryjną[66]. W wyniku suszy w 2017 roku padło od 50% do 80% zwierząt gospodarczych[67].
Najważniejszym portem w kraju jest port w Berberze, który jest największym portem do eksportu zwierząt w regionie. Władze obiektu zatrudniają co najmniej 3500 pracowników[65]. W maju 2016 roku Somaliland podpisał umowę z emiracką firmą DP World dotyczącą zainwestowania 442 mln USD w rozbudowę portu[37]. Korzystaniem z niego zainteresowana jest także Etiopia, która w 1993 roku utraciła dostęp do morza, a obecnie większość jej handlu morskiego jest prowadzona przez Dżibuti[23][68][69][70].
Transport[edytuj | edytuj kod]
Transport drogowy w Somalilandzie jest słabo rozwinięty[71]. Jednym z problemów jest duża liczba wypadków[72]. Od 2015 roku rząd Somalilandu planuje naprawę drogi łączącą Berberę z miastem Shiikh[73][74]. Najpopularniejszymi liniami lotniczymi są dżibutyjskie Daallo Airlines, które obsługują lotniska w Hargejsie, Burco i Berberze[75]. Pozostałe linie lotnicze to Air Djibouti[76], Jubba Airways[77], African Express Airways[78] i Ethiopian Airlines[79].
Demografia[edytuj | edytuj kod]
Według danych szacunkowych Somaliland liczy około 3,5 miliona ludności[16][19][59]. Językiem narodowym jest somalijski, ale arabski i angielski także są w użyciu[59].
Największą religią w Somalilandzie jest sunnicki islam, który jest religią państwową. Konstytucja opiera się m.in. na prawie szariatu[80], na fladze znajduje się szahada, a na godle basmala. Promowanie innych religii jest zabronione[80]. W ostatnich latach odnotowano wzrost popularności wahhabizmu[81].
.jpg)
(168).jpg)
_(2).jpg)
Język urzędowy[edytuj | edytuj kod]
Po proklamowaniu niepodległości została przyjęta Narodowa Karta Somalilandu (przyjęta 25 kwietnia 1993, weszła w życie 3 maja tego samego roku), w której art. 4 określał, że językami oficjalnymi są somalijski, arabski i angielski[82]. W tymczasowej konstytucji, przyjętej w 1997 roku, określono, że językami urzędowymi są somalijski i arabski, angielski został pozbawiony tego statusu[83]. 31 maja 2001 weszła w życie nowa konstytucja, przyjęta w referendum, która zachowała status języka urzędowego dla somalijskiego i arabskiego (art. 6)[80].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c UNPO: Somaliland (ang.). Organizacja Narodów i Ludów Niereprezentowanych. [dostęp 2017-05-28].
- ↑ JetStream Max: Addition Köppen-Geiger Climate Subdivisions (ang.). National Oceanic and Atmospheric Administration. [dostęp 2017-06-01].
- ↑ a b c d Fronczak str. 203 ↓.
- ↑ Błażej Popławski: Puntland i Somaliland Konflikt między nowymi państwami Afryki (pol.). psz.pl, 2007-04-19. [dostęp 2017-05-28].
- ↑ Michelle Nichols i Louis Charbonneau: Exclusive: Western oil exploration in Somalia may spark conflict - U.N. report (ang.). Reuters, 2013-07-17. [dostęp 2017-05-28].
- ↑ Benson Muriithi: Somaliland vs Puntland: the oil conflict (ang.). somalilanders.net, 2013-10-24. [dostęp 2017-05-28].
- ↑ a b c d President Silanyo: Why the UK should support a sovereign Somaliland (ang.). somalilandembassy.com, 2016-06-23. [dostęp 2017-05-28].
- ↑ a b James Jeffrey: Somaliland: 25 years as an unrecognised state (ang.). Al-Dżazira, 2016-05-23. [dostęp 2017-05-28].
- ↑ Nimo Ismail: Somaliland: A Stable and Independent State, But No Recognition (ang.). World Policy Institute, 2017-02-21. [dostęp 2017-05-28].
- ↑ Somaliland referendum "impressingly free and fair" (ang.). afrol.com, 2001-06-08. [dostęp 2017-05-28].
- ↑ Abokor 2006 ↓, s. 4-8.
- ↑ Somaliland: Timeframe Set for Elections (ang.). Organizacja Narodów i Ludów Niereprezentowanych, 2008-06-19. [dostęp 2017-05-28].
- ↑ Somaliland: “No Legitimate Government After 6th April” Says Kulmiye (ang.). hiiraan.com, 2009-03-31. [dostęp 2017-05-28].
- ↑ Protestors dispersed with gunfire in Somaliland (ang.). afrol.com, 2009-04-07. [dostęp 2017-05-28].
- ↑ Somailand: Results Of Todays Talks (ang.). somalilandpress.com, 2009-04-25. [dostęp 2017-05-28].
- ↑ a b Hussein Ali Noor: Somaliland opposition head wins presidential poll (ang.). Reuters, 2010-07-01. [dostęp 2017-05-28].
- ↑ Somali and Somaliland presidents meet in Dubai (ang.). BBC News, 2012-06-28. [dostęp 2017-05-28].
- ↑ Somaliland Parliament (ang.). somalilandlaw.com. [dostęp 2017-05-28].
- ↑ a b Somaliland (ang.). Freedom House. [dostęp 2017-05-28].
- ↑ Somalia: How to solve the turmoil in Sool (ang.). Horseed Media, 2017-04-25. [dostęp 2017-05-28].
- ↑ a b AU supports Somali split (ang.). mg.co.za, 2006-02-10. [dostęp 2017-05-28].
- ↑ Ben Quinn: Somaliland hopes Brexit will pave way for UK to grant international recognition (ang.). The Guardian, 2016-10-19. [dostęp 2017-05-28].
- ↑ a b James Jeffrey: Djibouti faces new kid on the block (ang.). BBC News, 2016-06-23. [dostęp 2017-05-28].
- ↑ a b c Somaliland closer to recognition by Ethiopia (ang.). afrol.com. [dostęp 2017-05-28].
- ↑ Ethiopia Prime Minister meets with Somaliland President (ang.). slnnews.com. [dostęp 2017-05-28].
- ↑ Yusuf M Hasan: Somaliland: President to Visit Saudi Arabia (ang.). somalilandsun.com. [dostęp 2017-05-28].
- ↑ President Silanyo congratulates Emmanuel Macron on French election win (ang.). thenational-somaliland.com, 2017-05-10. [dostęp 2017-05-28].
- ↑ Latifa Yusuf Masai: Somaliland: President on Official Visit to Ireland (ang.). somalilandsun.com. [dostęp 2017-05-28].
- ↑ a b Somaliland President Visits Five African Nations (ang.). Głos Ameryki, 2009-10-31. [dostęp 2017-05-28].
- ↑ Somaliland:Kenya Interested Economically and politically Cooperation With Somaliland” Says Ms.Amina Kenya foreign minister (ang.). slnnews.com. [dostęp 2017-05-28].
- ↑ David Gollust: US Not Moving To Recognize Somaliland (ang.). hiiraan.com, 2008-01-17. [dostęp 2017-05-28].
- ↑ Somaliland President Met His Office with Switzerland Foreign state Minister watch Pictures+Vedio (ang.). slnnews.com. [dostęp 2017-05-28].
- ↑ Somaliland opens its first representative office in Sweden (ang.). thenational-somaliland.com, 2017-05-20. [dostęp 2017-05-28].
- ↑ Somaliland Ministerial level delegation met with Tanzania foreign minister (ang.). somalilandinformer.com, 2017-02-22. [dostęp 2017-05-28].
- ↑ House of Commons Hansard Debates for 4 Feb 2004 (pt 3) (ang.). Izba Gmin, 2004-02-04. [dostęp 2017-05-28].
- ↑ Our Mission (ang.). somaliland-mission.com. [dostęp 2017-05-28].
- ↑ a b c Somaliland agrees to UAE military base in Berbera (ang.). BBC News, 2017-02-13. [dostęp 2017-05-28].
- ↑ a b Somaliland, UAE sign historic economic and military pact (ang.). thenational-somaliland.com, 2017-03-21. [dostęp 2017-05-28].
- ↑ Somaliland: EU Commissioner Andris Piebalgs announces more support for stability and regional cooperation (ang.). europa.eu, 2011-07-06. [dostęp 2017-05-28].
- ↑ Somaliland FM meets with EU delegation (ang.). thenational-somaliland.com, 2017-04-28. [dostęp 2017-05-28].
- ↑ Somaliland Minister of Foreign Affairs on a courtesy visit to IGAD Secretariat (ang.). Międzyrządowa Władza ds. Rozwoju, 2013-11-04. [dostęp 2017-05-28].
- ↑ UN Envoy visits Somaliland, pledges UN support for peace and progress (ang.). unsom.unmissions.org, 2014-08-18. [dostęp 2017-05-28].
- ↑ New UN envoy hails Somaliland as ‘island of relative peace and stability’ in insecure region (ang.). Organizacja Narodów Zjednoczonych, 2013-06-13. [dostęp 2017-05-28].
- ↑ Representative Office of Somaliland in Djibouti Ville, Djibouti (ang.). embassypages.com. [dostęp 2017-05-28].
- ↑ Representative Office of Somaliland in Addis Ababa, Ethiopia (ang.). embassypages.com. [dostęp 2017-05-28].
- ↑ Representative Office of Somaliland in London, United Kingdom (ang.). embassypages.com. [dostęp 2017-05-28].
- ↑ Somaliland FM Inaugurates U.S. Representative Office during Diplomatic Mission to Washington, DC (ang.). horndiplomat.com, 2017-05-27. [dostęp 2017-05-28].
- ↑ Representative Office of Denmark in Hargeisa, Somaliland (ang.). embassypages.com. [dostęp 2017-05-28].
- ↑ Consulate General of Ethiopia in Hargeisa, Somaliland (ang.). embassypages.com. [dostęp 2017-05-28].
- ↑ Consulate General of Turkey in Hargeisa, Somaliland (ang.). embassypages.com. [dostęp 2017-05-28].
- ↑ Yusuf M Hassan: Somaliland: Armed Forces Commemorates 20th Anniversary (ang.). somalilandsun.com. [dostęp 2017-05-28].
- ↑ Somaliland: Armed Forces Commemorate 23rd Anniversary (ang.). somalilandsun.com, 2017-02-02. [dostęp 2017-05-28].
- ↑ a b Abdi Hussein: Somaliland's Military is a Shadow of the Past (ang.). piracyreport.com, 2011-08-13. [dostęp 2017-05-28].
- ↑ Jatin Dua: Piracy and the Narrative of Recognition: The View from Somaliland (ang.). ssrc.org. [dostęp 2017-05-28].
- ↑ Building capability and accountability within the Somaliland army and coastguard (ang.). adamsmithinternational.com. [dostęp 2017-05-28].
- ↑ Defence Minister lays foundation stone for new military headquarters (ang.). thenational-somaliland.com, 2017-05-14. [dostęp 2017-05-28].
- ↑ Yusuf M Hasan: Somaliland: After Two Decades the Armed Forces Come to Age (ang.). somalilandsun.com. [dostęp 2017-05-28].
- ↑ Nizar Manek: U.A.E. May Fly Warplanes From Somalia as Africa Reach Grows (ang.). Bloomberg L.P., 2017-05-25. [dostęp 2017-05-28].
- ↑ a b c Our Country (ang.). somalilandgov.com. [dostęp 2017-05-28].
- ↑ Briggs 2012 ↓, s. 23.
- ↑ Corporate – Somtel International LTD (ang.). somtelnetwork.net. [dostęp 2017-05-28].
- ↑ Telecoms thriving in lawless Somalia (ang.). BBC News, 2004-11-19. [dostęp 2017-05-28].
- ↑ About us (ang.). nationlinktelecom.com. [dostęp 2017-05-28].
- ↑ About us (ang.). golistelecom.com. [dostęp 2017-05-28].
- ↑ a b Zamzam Abdi Karim: Berbera Port, Somaliland’s lifeline (ang.). somalilanders.net, 2015-03-20. [dostęp 2017-05-28].
- ↑ James Melik: Riches of Somaliland remain untapped (ang.). BBC News, 2009-03-15. [dostęp 2017-05-28].
- ↑ Patrick Wintour: Somaliland's hunger crisis: ‘The world doesn't respond until children are dying' (ang.). The Guardian, 2017-05-24. [dostęp 2017-05-28].
- ↑ Ethiopia buys 19% stake in Somaliland’s Berbera port deal (ang.). hornaffairs.com, 2017-05-14. [dostęp 2017-05-28].
- ↑ Turloch Mooney: Ethiopia gains access to Berbera Port (ang.). joc.com, 2017-05-15. [dostęp 2017-05-28].
- ↑ Katrina Manson: Breakaway Somaliland hopes to become gateway for Horn of Africa (ang.). Financial Times, 2013-09-17. [dostęp 2017-05-28].
- ↑ E A Abdirizak: Somaliland: Roads Development Authority Saga (ang.). somalilandsun.com, 2013-09-08. [dostęp 2017-05-31].
- ↑ Hashi Salah: Somaliland Road Safety Program (ang.). somalilandsun.com, 2016-11-27. [dostęp 2017-05-31].
- ↑ Somaliland: SDF Invites Bids for Lafaruk – Berbera – Sheikh Road Rehabilitation Project (ang.). somalilandsun.com, 2017-05-19. [dostęp 2017-05-31].
- ↑ From Road of Death to Road of Life (ang.). slministryofplanning.org, 2015-08-01. [dostęp 2017-05-28].
- ↑ Daallo Airlines (ang.). Daallo Airlines. [dostęp 2017-05-31].
- ↑ Home - Air Djibouti (ang.). Air Djibouti. [dostęp 2017-05-28].
- ↑ Jubba airways (ang.). Jubba Airways. [dostęp 2017-05-31].
- ↑ African Express Airways (ang.). African Express Airways. [dostęp 2017-05-31].
- ↑ International Flights, Airfares, Tickets - Fly Ethiopian (ang.). Ethiopian Airlines. [dostęp 2017-05-31].
- ↑ a b c Somaliland Constitution (ang.). somalilandlaw.com. [dostęp 2017-05-28].
- ↑ Somaliland: Going it alone (ang.). The Economist, 2015-10-25. [dostęp 2017-05-28].
- ↑ Somaliland National Charter (somal.). somalilandlaw.com. [dostęp 2017-05-28].
- ↑ 1997 Interim Constitution (ang.). somalilandlaw.com. [dostęp 2017-05-28].
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Adan Yusuf Abokor, Steve Kibble, Mark Bradbury, Haroon Ahmed Yusuf, Georgina Barrett: Further steps to democracy: the Somaliland parliamentary elections, September 2005. Londyn: Progressio, 2006. ISBN 978-1-85287-318-9. (ang.)
- Philip Briggs: Somaliland: with Addis Ababa & Eastern Ethiopia. Chalfont St. Peter (Buckinghamshire): Bradt Travel Guides, 2012. ISBN 978-1-84162-371-9. (ang.)
- Jacek Fronczak: Ilustrowany Atlas Świata. Warszawa: Reader’s Digest, 2003. ISBN 83-88243-86-1.
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- Oficjalna strona Republiki Somalilandu (ang.)
- Somaliland.org (ang. • somal.)
- Kraje których nie ma na mapie: Somaliland (pol.)
| |||||||||||
