Sonet 117 (William Szekspir)
_page_131_sonet_117_cropped_image.jpg)
Accuse me thus: that I have scanted all,
Wherein I should your great deserts repay,
Forgot upon your dearest love to call,
Whereto all bonds do tie me day by day;
That I have frequent been with unknown minds,
And given to time your own dear-purchas'd right;
That I have hoisted sail to all the winds
Which should transport me farthest from your sight.
Book both my wilfulness and errors down,
And on just proof surmise, accumulate;
Bring me within the level of your frown,
But shoot not at me in your waken'd hate;
- Since my appeal says I did strive to prove
- The constancy and virtue of your love.
Racz-że mnie łajać za to skąpstwo marne
W tem, com ci winien za twoje przysługi;
Że się do twojej miłości nie garnę,
Z którą mnie łączył dzień jeden i drugi;
Że na łup czerni rzuciła rozrzutna
Dłoń ma twe prawa tak drogo kupione,
Żem na wsze wiatry rozpinał swe płótna,
By w jaknajdalszą przeniosły mnie stronę.
Spisuj me błędy, notuj samowolę,
Syp dowodami choćby najrzęsiściej,
Kieruj przeciwko mnie swój gniew na czole,
Tylko swej żywej szczędź mi nienawiści.
- Wszystkom to czynił, me kochanie lube,
- Aby twą wierność wystawić na próbę.
Sonet 117 (incipit ACcuſe me thus,that I haue ſcanted all[a]) – jeden z cyklu 154 sonetów autorstwa Williama Szekspira. Po raz pierwszy został opublikowany w 1609 roku[5].
Sonet 117 powraca do tematyki sonetów 109 – 113[6].
Treść[edytuj | edytuj kod]
W sonecie tym podmiot liryczny, przez niektórych badaczy utożsamiany z autorem[7][8], broni się przed zarzutami zdrady oraz nielojalności wobec młodzieńca[6]. W szerszym kontekście sonetów 33–36, poruszających temat opuszczenia i nielojalności, 40–42 – zdrady młodzieńca, 66–70 – bezwartościowości i wewnętrznej zdrady, 87–98 – zalet i wad, porzucenia i separacji i 105 – stałości można uznać, że to podmiot liryczny musi znaleźć wytłumaczenie dla pozornego opuszczenia ukochanego, a nie młodzieniec, który jest usprawiedliwiony i nie musi się tłumaczyć[6].
W warstwie słownej sonet 117 jest skonstruowany jak kalambur sonetu 116, używa tych samych słów, metafor oraz języka celem uzyskania całkowicie odmiennego efektu[9]. Przy użyciu tych samych słów podmiot liryczny scharakteryzowany jest w sonecie 116 jako osoba wielka, szlachetna, niedbająca o szczegóły i której umysł nie poddaje się logice, natomiast w sonecie 117 jako małostkowa, drobiazgowa a której umysł ściśle poddaje się logice[9].
Polskie przekłady[edytuj | edytuj kod]
| 1913 | Oskarż mię o to, żem rozproszył włości, | Maria Sułkowska | [10] | ||
| 1922 | Racz-że mnie łajać za to skąpstwo marne | Jan Kasprowicz | [4] | ||
| 1948 | Napiszę w owym oskarżenia akcie, żem zalegał | Władysław Tarnawski | [11] | ||
| 1961 | Oskarżaj mnie, żem lekko twe zalety cenił, | Wiesław Strzałkowski | [12] | ||
| 1968 | Wyrzucaj mi, że nie dość wdzięcznie płacę długi | Marian Hemar | [13] | ||
| 1979 | Tak mnie oskarżaj: że wszystko strwoniłem, | Maciej Słomczyński | [14] | ||
| 2011 | Oskarż mnie, że wciąż spóźnia się owa danina, | Stanisław Barańczak | [7] | ||
| 2015 | Skarż mnie tak: otom zaniedbał odpłaty | Ryszard Długołęcki | [15] |
Uwagi[edytuj | edytuj kod]
- ↑
William Shakespeare: Shake-speares Sonnets. Neuer before Imprinted. (A Louers Complaint. By William Shake-speare.). Londyn: 1609.
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Wiktor Hahn: Shakespeare w Polsce : bibliografia. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1958, s. 36-38.
- ↑ Wanda Krajewska: Recepcja literatury angielskiej w Polsce w okresie modernizmu (1887-1918): informacje, sạdy, przekłady. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1972, s. 228.
- ↑ Charles Knox Pooler (red.): The Works of Shakespeare: Sonnets. Londyn: Methuen & Company, 1918, seria: The Arden Shakespeare [1st series]. OCLC 4770201.
- ↑ a b Jan Kasprowicz: William Shakespeare Sonety z angielskiego przełożył Jan Kasprowicz. Warszawa: Instytut Wydawniczy „Bibljoteka Polska“, 1922.
- ↑ Roman Dyboski: O sonetach i poematach Szekspira.. Warszawa: Gebethner&Wolff, 1914, s. 28, 81.
- ↑ a b c Shakespeare's Sonnets – Sonnet CXVII. Oxquarry Books Ltd. [dostęp 2018-08-24]. (ang.).
- ↑ a b Stanisław Barańczak: William Shakespeare Sonety Przekład, wstęp i opracowanie Stanisław Barańczak. Kraków: Wydawnictwo a5, 2011. ISBN 978-83-61298-50-2.
- ↑ Henryk Zbierski: William Shakespeare. Warszawa: Wiedza Powszechna, 1988, s. 552-577. ISBN 83-214-0524-X.
- ↑ a b Stephen Booth: Shakespeare's sonnets edited with analytic commentary. New Haven and London: Yale University Press, 1977, s. 392-385. ISBN 978-0-300-08506-8.
- ↑ Maria Sułkowska (MUS): Sonety Shakespeare’a I-CXXXIV i CXXXVII-CLIV. Kraków: G. Gebethner i spółka, 1913.
- ↑ Fragment spuścizny Władysława Tarnawskiego. Sonety, „Lukrecja”, „Wenus i Adonis”. Autograf, 3 zeszyty. Dar Joanny Tarnawskiej. Dzieła W. Sheakespeare’a w przekładzie W. Tarnawskiego.. Biblioteka Jagiellońska Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2018-08-24]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-06-16)].
- ↑ Wiesław Strzałkowski: William Szekspir. Sonety.. Londyn: Oficyna Poetów i Malarzy, 1961.
- ↑ Marian Hemar: Sonety Szekspira. Londyn: Polska Fundacja Kulturalna, 1968.
- ↑ Maciej Słomczyński: Shakespeare William - Dzieła tom. 18 Sonety. Warszawa: Wydawnictwo Literackie, 1979.
- ↑ Ryszard Długołęcki: William Shakespeare Sonety przekład Ryszard Długołęcki. Bydgoszcz: Arspol, 2015. ISBN 978-83-936744-1-1.
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- Shakespeare's Sonnets – pełny tekst wraz z komentarzem. Oxquarry Books Ltd. [dostęp 2018-08-24]. (ang.).
|
