Sonet 120 (William Szekspir)
_page_134_sonet_120_cropped_image.jpg)
That you were once unkind befriends me now,
And for that sorrow, which I then did feel,
Needs must I under my transgression bow,
Unless my nerves were brass or hammered steel.
For if you were by my unkindness shaken,
As I by yours, you've passed a hell of time;
And I, a tyrant, have no leisure taken
To weigh how once I suffered in your crime.
O! that our night of woe might have remembered
My deepest sense, how hard true sorrow hits,
And soon to you, as you to me, then tendered
The humble salve, which wounded bosoms fits!
- But that your trespass now becomes a fee;
- Mine ransoms yours, and yours must ransom me.
Jam rad, żeś ongi był mi niełaskawy,
A gdy mi na myśl przyjdzie moja zmaza,
Giąćbym się musiał pod jarzmem tej sprawy,
Chyba me nerwy z miedzi lub żelaza.
Gdybyś ty cierpiał tak pod moim młotem,
Jakież piekielne przeszedłbyś godziny,
A ja, ten tyran, nie myślałem o tem,
Ile przykrości zniosłem z twojej winy!
Gdybym był pomny owej cierpień nocy,
Pokazującej, jak ból żywy piecze,
Lekbym ci podał, jak ty mnie, o mocy,
Co umie goić ranne serca człecze.
- Lecz dziś na równi nasze grzechy stoją;
- Ja spłacam winę twą, a ty zaś moją.
Sonet 120 (incipit That you were once vnkind be-friends mee now[a]) – jeden z cyklu 154 sonetów autorstwa Williama Szekspira. Po raz pierwszy został opublikowany w 1609 roku[5].
Sonet 120 jest kontynuacją sonetu 119[6].
Treść[edytuj | edytuj kod]
W sonecie tym podmiot liryczny, przez niektórych badaczy utożsamiany z autorem[7][8], kontynuuje obronę swojego postępowania[6][9], jednakże sofizmat traci w tym sonecie znaczenie[9]. Podmiot liryczny przypomina sobie swoje uczucia w chwili kiedy w przeszłości zdradził go przyjaciel i uświadamia sobie, że nadal odczuwa ból na samo wspomnienie tego momentu. Jednocześnie odczuwa ulgę na wspomnienie, że wybaczył mu wówczas i liczy na otrzymanie takiego samego wybaczenia w obecnej chwili[10].
Polskie przekłady[edytuj | edytuj kod]
| 1913 | Zbliża mnie k’ Tobie złości Twej wspomnienie. | Maria Sułkowska | [11] | ||
| 1922 | Jam rad, żeś ongi był mi niełaskawy, | Jan Kasprowicz | [4] | ||
| 1948 | Rad jestem temu, żeś mi niegdyś zranił duszę | Władysław Tarnawski | [12] | ||
| 1968 | Żeś mi kiedyś dokuczył, to mnie dziś ośmiela | Marian Hemar | [13] | ||
| 1979 | Twa dawna wrogość jest przyjaznym darem, | Maciej Słomczyński | [14] | ||
| 2011 | Żeś mi niegdyś okazał niechęć – wczuć się umiem | Stanisław Barańczak | [7] | ||
| 2015 | To, żeś raz oschły był, daje mi pojąć, | Ryszard Długołęcki | [15] |
Uwagi[edytuj | edytuj kod]
- ↑
William Shakespeare: Shake-speares Sonnets. Neuer before Imprinted. (A Louers Complaint. By William Shake-speare.). Londyn: 1609.
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Wiktor Hahn: Shakespeare w Polsce : bibliografia. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1958, s. 36-38.
- ↑ Wanda Krajewska: Recepcja literatury angielskiej w Polsce w okresie modernizmu (1887-1918): informacje, sạdy, przekłady. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1972, s. 228.
- ↑ Charles Knox Pooler (red.): The Works of Shakespeare: Sonnets. Londyn: Methuen & Company, 1918, seria: The Arden Shakespeare [1st series]. OCLC 4770201.
- ↑ a b Jan Kasprowicz: William Shakespeare Sonety z angielskiego przełożył Jan Kasprowicz. Warszawa: Instytut Wydawniczy „Bibljoteka Polska“, 1922.
- ↑ Roman Dyboski: O sonetach i poematach Szekspira.. Warszawa: Gebethner&Wolff, 1914, s. 28, 81.
- ↑ a b Shakespeare's Sonnets – Sonnet CXX. Oxquarry Books Ltd. [dostęp 2020-11-12]. (ang.).
- ↑ a b Stanisław Barańczak: William Shakespeare Sonety Przekład, wstęp i opracowanie Stanisław Barańczak. Kraków: Wydawnictwo a5, 2011. ISBN 978-83-61298-50-2.
- ↑ Henryk Zbierski: William Shakespeare. Warszawa: Wiedza Powszechna, 1988, s. 552-577. ISBN 83-214-0524-X.
- ↑ a b Don Paterson: Reading Shakespeare's Sonnets. A New Commentary by Don Paterson.. Londyn: Faber and Faber Ltd., 2010, s. 354-355. ISBN 978-0-571-24505-5.
- ↑ Katherine Duncan-Jones: Shakespeare's Sonnets. Londyn, Nowy Jork, Delhi, Sydney: Bloomsbury, 2015, s. 350-351, seria: The Arden Shakespeare. ISBN 978-1-4080-1797-5.
- ↑ Maria Sułkowska (MUS): Sonety Shakespeare’a I-CXXXIV i CXXXVII-CLIV. Kraków: G. Gebethner i spółka, 1913.
- ↑ Fragment spuścizny Władysława Tarnawskiego. Sonety, „Lukrecja”, „Wenus i Adonis”. Autograf, 3 zeszyty. Dar Joanny Tarnawskiej. Dzieła W. Sheakespeare’a w przekładzie W. Tarnawskiego.. Biblioteka Jagiellońska Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2020-11-12]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-06-16)].
- ↑ Marian Hemar: Sonety Szekspira. Londyn: Polska Fundacja Kulturalna, 1968.
- ↑ Maciej Słomczyński: Shakespeare William - Dzieła tom. 18 Sonety. Warszawa: Wydawnictwo Literackie, 1979.
- ↑ Ryszard Długołęcki: William Shakespeare Sonety przekład Ryszard Długołęcki. Bydgoszcz: Arspol, 2015. ISBN 978-83-936744-1-1.
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- Shakespeare's Sonnets – pełny tekst wraz z komentarzem. Oxquarry Books Ltd. [dostęp 2020-11-12]. (ang.).
|
