Sosna długoigielna
| ||
 Las sosny długoigielnej, niedaleko Georgetown, Karolina Południowa, USA | ||
| Systematyka[1] | ||
| Domena | eukarionty | |
| Królestwo | rośliny | |
| Klad | rośliny naczyniowe | |
| Klad | Euphyllophyta | |
| Klad | rośliny nasienne | |
| Rząd | sosnowce | |
| Rodzina | sosnowate | |
| Rodzaj | sosna | |
| Gatunek | sosna długoigielna | |
| Nazwa systematyczna | ||
| Pinus palustris Mill. Gard. Dict., ed. 8. Pinus no. 14. 1768 | ||
| Mapa zasięgu | ||
| ||
| Kategoria zagrożenia | ||
 narażony (IUCN 2.3)[2] | ||
Sosna długoigielna (Pinus palustris Mill.) – gatunek drzewa iglastego z rodziny sosnowatych (Pinaceae). Pochodzi z południowych obszarów USA, występuje od wschodniego Teksasu do południowej Wirginii i północnej Florydy.
Morfologia[edytuj | edytuj kod]
- Pokrój
- Korona drzewa zaokrąglona.
- Pień
- Osiąga wysokość 30–35 m i średnicę 0,7 m. W przeszłości odnotowane były okazy o wysokości 47 m i średnicy 1,2 m[3]. Kora gruba, czerwonawo-brązowa, łuskowata.
- Liście
- Ciemnozielone igły, osadzone w po trzy na krótkopędach, czasem po dwie. Często skręcone, o długości 20–45 cm.
- Szyszki
- Męskie owalne, długości 3–8 cm. Szyszki żeńskie dojrzałe są żółto-brązowe, długości 15–25 cm, szerokości 5–7 cm (otwarte do 12 cm), siedzące, rzadko na krótkiej szypułce. Łuski z małym ale ostrym kolcem skierowanym w dół. Nasiona o długości 7–9 mm, ze skrzydełkiem o długości 25–40 mm.
- Korzenie
- U młodych drzew wyrasta długi (2–3 m) korzeń główny. Dorosłe drzewa mają szeroko rozrośnięte korzenie boczne.
Biologia i ekologia[edytuj | edytuj kod]
Sosna długoigielna osiąga pełne rozmiary w wieku 100–150 lat, dożywa 300 lat. Szyszki męskie pojawiają się w lipcu, żeńskie w sierpniu, do zapylenia dochodzi na wiosnę następnego roku. Szyszki nasienne dojrzewają w ok. 20 miesięcy od zapylenia, uwalniają nasiona i krótko potem opadają. Igły pozostają na drzewie przez 2 lata.
Występuje na wysokościach 0–700 m n.p.m. Rośnie przeważnie na glebach piaszczystych, czasem, np. w północnej Alabamie, na gliniastych.
Systematyka[edytuj | edytuj kod]
Synonim: Pinus australis F. Michaux.[3]
Pozycja gatunku w obrębie rodzaju Pinus[4]:
- podrodzaj Pinus
- sekcja Trifoliae
- podsekcja Australes
- gatunek P. palustris
- podsekcja Australes
- sekcja Trifoliae
Zagrożenia[edytuj | edytuj kod]
Międzynarodowa organizacja IUCN umieściła ten gatunek w Czerwonej księdze gatunków zagrożonych i przyznała mu kategorię zagrożenia VU (vulnerable), czyli jest narażony na wyginięcie[2]. Zagrożeniem dla tego gatunku jest wycinka lasu, pożary i zastępowanie łatwiejszymi w uprawie gatunkami drzew. Obszary, na których rosła niegdyś sosna długoigielna zajęte zostały w dużej mierze przez plantacje Pinus taeda i P. elliottii.
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Peter F. Stevens, Pinales : Pinaceae, [w:] Angiosperm Phylogeny Website [online], Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2021-02-28] (ang.).
- ↑ a b A. Farjon, Pinus palustris, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species [online] [dostęp 2009-10-27] (ang.).
- ↑ a b R. Kral. Pinus palustris. „Flora of North America North of Mexico”. Vol. 2, 1993. Flora of North America Editorial Committee (red.). Oxford University Press (ang.). [dostęp 2009-10-27].
- ↑ Christopher J. Earle: Pinus (ang.). W: Gymnosperm Database [on-line]. [dostęp 2009-10-27].