Spadochron ratowniczy
Spadochron ratowniczy – spadochron przeznaczony do ratowania życia członkowi załogi statku powietrznego w czasie awaryjnego i przymusowego opuszczania statku, w sytuacji gdy lądowanie na jego pokładzie zagrażałoby życiu załogi.
.jpg)
.jpg)
Spadochron ratowniczy używany jest też do[1]:
- ratowania uszkodzonych samolotów (śmigłowców), znajdujących się w powietrzu,
- sprowadzania na Ziemię z przestrzeni kosmicznej cennego sprzętu z wynikami badań.
Spadochrony ratownicze produkowane w Polsce[edytuj | edytuj kod]
W 1926 roku opracowano samoczynny ratowniczy spadochron projektu inż. Jana Wołowskiego[2].
Centralne Zakłady Aeronautyczne[3]
Zalążkiem powstania wytwórni w Legionowie były założone w Poznaniu, w 1920 roku Centralne Zakłady Aeronautyczne, które zostały przeniesione do Legionowa. Powstały w 1922 roku na terenie stacjonującego tam 2. Batalionu Balonowego pod nazwą Centralne Zakłady Balonowe, a od 1935 roku przyjęły nazwę Wytwórni Balonów i Spadochronów. W 1928 r. obok warsztatu balonowego i innych działów uruchomiono warsztat spadochronowy. Produkcję spadochronów uruchomiono w oparciu o licencję zakupioną w Anglii w firmie Irvin Air Chute Co. w Letchworth.
W warsztacie otworzono produkcję spadochronów ratowniczych „Irvin”, o średnicy 7,3 m. Miały one kilka odmian, w zależności od rodzaju służby lotniczej[4]:
- siedzeniowy - dla pilotów,
- plecowy - dla załóg balonów i samolotów,
- piersiowy - dla obserwatorów, strzelców samolotowych i załóg balonów,
- ćwiczebny - do treningu i sportu.
Z.S.T. i T. AVIOTEX[5]
W Zakładach Sprzętu Technicznego i Turystycznego AVIOTEX w Legionowie (przedsiębiorstwo państwowe) były wyprodukowane lub zmodernizowane spadochrony ratownicze:
- plecowe: SP-1, SP-5i, SP-6,
- siedzeniowe: PŁ-45, PŁK-45, MPŁK-45, PN-5M (nawigatora), SPS-1, SPS-3, SR-15, S-2 s. 2. S-3 s. 2 i S-4.
- zapasowe piersiowe: PZ-41a, SZ-60, SZ-73 „DEJMOS”, SZ-82 i Z-5P,.
AIR-POL Sp. z o.o.[6] W firmie AIR-POL Sp. z o.o. w Legionowie produkowane spadochrony ratownicze:
- Spadochron ratowniczy plecowy SK-94. Przeznaczony dla pilotów lekkich samolotów, techników pokładowych, szybowników i baloniarzy. Otwarcie ręcznym uchwytem wyzwalającym lub samoczynnie automatem spadochronowym. Możliwość użycia przy prędkości do 270 km/h, min. wysokość skoku 70 m. Pierwszy polski spadochron z pilocikiem zewnętrznym.
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Stasiak 1987 ↓, s. 655.
- ↑ Brodecki 2009 ↓, s. 9.
- ↑ Łazarczyk 2013a ↓, s. 4.
- ↑ Spadochron „Irvin”. dobroni.pl, 2013-07-15. (pol.).
- ↑ Łazarczyk 2013b ↓, s. 3.
- ↑ Kempara 2012 ↓, s. 29.
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- W. Stasiak: Encyklopedia Techniki Wojskowej. Jerzy Modrzewski (Przewodniczący Komitetu Naukowo-Redakcyjnego). Wyd. II. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1987. ISBN 83-11-07275-2.
- Bogusław Brodecki: Związek Polskich Spadochroniarzy 20 lat 1989–2009. Zespół redakcyjny: Józef Bębenek, Marian Brytan, Leszek Chyła, Wiesław Iwański, Zdzisław Kica, Józef Kostecki, Stanisław Kulczyński, Czesław Marcinkowski, Ryszard Olszowy. Warszawa: Bellona S.A., 2009, s. 8–17. ISBN 978-83-11-11613-9.
- Józef Łazarczyk. 85 lat produkcji spadochronów w Polsce cz. I. „Spadochroniarz – Magazyn Spadochroniarzy Polskich”. 69 (1/2013), s. 4–5, 2013. Wiesław lwański (Redaktor Naczelny). Warszawa: Związek Polskich Spadochroniarzy, 6 Brygada Powietrznodesantowa. ISSN 1426-5168. [dostęp 2015-03-19]. (pol.).
- Józef Łazarczyk. 85 lat produkcji spadochronów w Polsce cz. II. „Spadochroniarz – Magazyn Spadochroniarzy Polskich”. 70 (2/2013), s. 2–4, 2013. Wiesław lwański (Redaktor Naczelny). Warszawa: Związek Polskich Spadochroniarzy, 6 Brygada Powietrznodesantowa. ISSN 1426-5168. [dostęp 2015-03-19]. (pol.).
- Jan Kempara, AIR-POL – Lider produkcji spadochronowej w Polsce, „Spadochroniarz – Magazyn Spadochroniarzy Polskich”, Wiesław lwański (Redaktor Naczelny), 66 (2/2012), Warszawa: Związek Polskich Spadochroniarzy, 6 Brygada Powietrznodesantowa, 2012, s. 29–31, ISSN 1426-5168 [dostęp 2015-03-19] [zarchiwizowane z adresu 2017-06-20] (pol.).