
Spassk-Dalnij
![]() Spasska starówka | |||
| |||
Państwo | |||
---|---|---|---|
Kraj | |||
Powierzchnia |
43.49 km² | ||
Wysokość |
100 m n.p.m. | ||
Populacja (01.10.2021) • liczba ludności • gęstość |
| ||
Nr kierunkowy |
(+7) 42352 | ||
Kod pocztowy |
692245 | ||
Tablice rejestracyjne |
25 | ||
Położenie na mapie Kraju Nadmorskiego ![]() | |||
Położenie na mapie Rosji ![]() | |||
![]() | |||
Strona internetowa | |||
Portal ![]() |
Spassk-Dalnij (ros. Спасск-Дальний) – miasto w Rosji, w Kraju Nadmorskim, w pobliżu jeziora Chanka.
Położenie[edytuj | edytuj kod]
Spassk-Dalnij jest położony w środkowo-zachodniej części Kraju Nadmorskiego, u zbiegu rzeki Spasowki i jej rzeki dopływowej – Kuleszowki, 20 km na południowy wschód od jeziora Chanka.
Administracyjny obszar miasta wynosi 43,49 km²[1].
Znajduje się tu dyrekcja Chankajskiego Rezerwatu Biosfery[2].
Zabudowa[edytuj | edytuj kod]
Przez miasto przebiega Kolej Transsyberyjska, dzieląc miasto na dwie części – zachodnią i wschodnią.
W zachodniej części miasta (historycznie starszej), znajduje się stacja kolejowa, dworzec autobusowy, historyczna zabudowa z początku XX wieku oraz budynki administracji publicznej i zabudowa mieszkalna z lat 60 i 70. W bezpośredniej bliskości centrum miasta znajduje się sektor zabudowany domami jednopiętrowymi oraz przylegająca od strony zachodniej wieś Spasskoje.
We wschodniej części miasta znajdują się mikro osiedla, zabudowane pięciopiętrowymi budynkami mieszkalnymi wbudowanymi w latach 1960–1980. Wcześniej w sąsiedztwie kolei znajdowały się jednostki wojskowe (obecnie już nieistniejące). Na obrzeżach miasta znajdowały się zakłady przemysłowe, które obecnie są częściowo wykorzystywane zgodnie z ich przeznaczeniem, przekształcone lub opuszczone.
Wieś Spasskoje nie została włączona do miasta w 1917 roku pomimo tego, że znajduje się w bardzo niewielkiej odległości (około dwóch kilometrów) od historycznego centrum i dworca kolejowego.
Trasy miejskiego transportu publicznego przebiegają zarówno przez miasto Spassk-Dalnij, jak i przez wieś Spasskoje.
Historia[edytuj | edytuj kod]
Założenie[edytuj | edytuj kod]
Osada na miejscu miasta została założona przez osadników z terenów dzisiejszej Ukrainy w 1886 roku jako wieś Spasskoe.
W 1892 r. w pobliżu wsi rozpoczęto budowę odcinka linii Kolei Ussuryjskiej. W 1895 r. przydzielono państwowe grunty pod budowę osiedla dla pracowników stacji kolejowej Spasskaja (od 1903 r. stacja Jewgieniewka, od 1967 r. stacja Spassk-Dalnij). W 1902 r. rozpoczęto budowę Spasskiego garnizonu wojskowego. W 1903 r. w pobliżu stacji powstało przedmieście Spasskaja Słobodka z kupcami i rzemieślnikami. W 1907 r. rozpoczęto budowę cementowni i osiedla robotniczego w pobliżu stacji Jewgieniewka. W 1913 r. Spasskaja Słobódka otrzymała status osady. W 1917 roku Rząd Tymczasowy Rosji przekształcił wieś Spasskoje w miasto Spassk-Primorskij. W skład nowego miasta miały wejść: stacja Jewgieniewka, garnizon wojskowy, Spasskaja Słobódka i osiedle robotnicze przy cementowni. W 1929 r. miasto zostało przemianowane na Spassk-Dalnij.
Wojna domowa w Rosji[edytuj | edytuj kod]
Podczas Wojny domowej w Rosji miasto oraz tereny przyległe były miejscem operacji wojskowej (tzw. Szturm Spasska) Armii Ludowo-Rewolucyjnej Republiki Dalekiego Wschodu i oddziałów partyzanckich wymierzonej przeciwko siłom Białych pod koniec wojny domowej w Rosji.
Szturm Spasska w dniach 8–9 października 1922 r. był jedną z ostatnich większych bitew wojny domowej.
II wojna światowa[edytuj | edytuj kod]
Podczas drugiej Wojny Światowej w mieście została utworzona 87 Dywizja Piechoty oraz 98 Dywizja Piechoty, której żołnierze uczestniczyli m.in. w walkach pod Stalingradem. Żołnierze pochodzący ze Spasska-Dalniego brali udział m.in. w bitwach o Żytomierz, Warszawę, Berlin oraz Pragę.
Straty mieszkańców miasta w czasie II wojny światowej wyniosły 4258 osób.
Gospodarka[edytuj | edytuj kod]
Spasskcemient[edytuj | edytuj kod]
Najważniejszym przedsiębiorstwem w mieście są zakłady cementowe Spasskcemient o rocznej wydajności 3,5 mln ton. Pierwsza cementownia powstała w roku 1907, kolejne dobudowano w roku 1934 i 1976. Znaczenie przemysłu cementowego odzwierciedla herb miasta.
Najważniejsze gałęzie przemysłu miasta obejmują: przemysł maszynowy, lekki i spożywczy.
Rolnictwo[edytuj | edytuj kod]
Miasto jest zlokalizowane w centrum jednego z najważniejszych obszarów rolniczych w regionie. Dzięki specjalnemu mikroklimatowi równiny Kraju Nadmorskiego warzywa i owoce dojrzewają szybciej niż w innych regionach.
Bezrobocie[edytuj | edytuj kod]
Liczba zarejestrowanych bezrobotnych w dniu 01.01.2018 wynosiła 378 osób.
Demografia[edytuj | edytuj kod]
Ludność[edytuj | edytuj kod]
W 1915 roku liczba mieszkańców Spasska wyniosła 5188 osób[3], natomiast 10 lat później w roku 1925 wzrosła do 9222 osób, najwięcej mieszkańców miasto zanotowało w roku 1992 – 61 400 osób, od tamtej pory jednak miasto boryka się z zapaścią demograficzną (wyjątek stanowi rok 2003, kiedy to liczba ludności miasta wzrosła o 9 osób względem roku 2002).
Według Ogólnorosyjskiego spisu powszechnego z 2021 r. Spassk-Dalnij zamieszkiwało 35 732 osób[4], co stanowi 59% względem liczby ludności z roku 1992.[5]
Spassk-Dalnij zajmuje dziewiąte miejsce pod względem liczby mieszkańców wśród miast Kraju Nadmorskiego, natomiast pod względem gęstości zaludnienia (903,9 os./km²) – trzecie, po Arseniewie i Władywostoku.
Skład etniczny[edytuj | edytuj kod]
1939 r.[edytuj | edytuj kod]
Według spisu ludności w ZSRR z 1939 r. Spassk-Dalnij zamieszkiwało 23030 osób.
Skład etniczny Spasska-Dalniego wyglądał następująco:
Ogółem: 23030 z czego:
- Rosjanie – 17 830 osób
- Ukraińcy – 4317 osób
- Tatarzy – 163 osoby
- Białorusini – 144 osoby
- Mordwini – 137 osób
- Żydzi – 128 osób
- Kazachowie – 86 osób
- Polacy – 49 osób
- przedstawiciele pozostałych grup etnicznych łącznie – 176 osób[6]
Zobacz też[edytuj | edytuj kod]
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Запрос к Базе данных показателей муниципальных образований, www.gks.ru [dostęp 2021-07-08] .
- ↑ Пресс-Центр, khanka-lake.ru [dostęp 2021-12-23] .
- ↑ Населенные и жилые места Приморского района. Крестьяне. Инородцы. Желтые [dostęp 2021-07-08] (ros.).
- ↑ https://rosstat.gov.ru/storage/mediabank/tab-5_VPN-2020.xlsx
- ↑ Народная энциклопедия „Мой город”. Спасск-Дальний (Приморский край), www.mojgorod.ru [dostęp 2021-07-08] .
- ↑ Демоскоп Weekly – Приложение. Всесоюзная перепись населения 1939 года, www.demoscope.ru [dostęp 2021-07-08] .