Luksemburg (miasto)

Szablon:LUX gmina infobox Luksemburg (luks. Lëtzebuerg, fr. Luxembourg, niem. Luxemburg) – gmina ze statusem miasta oraz stolica Wielkiego Księstwa Luksemburga. Jest centrum administracyjnym i finansowym państwa, jest położone na południu kraju, nad miejscem połączenia rzek Alzette i Pétrusse. W Luksemburgu ma swoją siedzibę kilka instytucji Unii Europejskiej, w tym jej Trybunał Sprawiedliwości.

Most Adolphe-Bréck z 1903 roku

Place d'Armes w Luksemburgu

Luksemburg - dzielnica Kirchberg

Opactwo Neumünster w Luksemburgu

Pałac Wielkich Książąt

Luksemburg - dzielnica Grund

Luksemburg

Gospodarka

Ważny ośrodek finansowy i przemysłu stalowego, meblarskiego, garbarskiego tekstylnego, browary i fabryki spożywcze.

Historia miasta

W miejscu dzisiejszego miasta istniały już prawdopodobnie zabudowania w czasach cesarstwa rzymskiego, lecz obecnie za moment powstania Luksemburga przyjmuje się rok 963 gdy wywodzący się z lokalnego rodu Zygfryd kupił od opactwa benedyktyńskiego w Trewirze castellum quod dicitur Lucilinburhuc – niewielki zamek zbudowany na skale przy dawnej drodze rzymskiej z Reims do Trewiru. Zygryd zbudował nowy zamek na skale zwanej Bock, w pobliżu której rozrosła się osada miejska. Sam Zygfryd jest dziś uznawany za pierwszego hrabiego Luksemburga, choć sam nie posługiwał się tym tytułem. Miasto otrzymało prawa miejskie w 1244. Z racji strategicznego położenia było bardzo silnie ufortyfikowane i bardzo często przechodziło z rąk do rąk. Panowali w nim m.in. Burgudczycy, Hiszpanie, Austriacy, Francuzi, Prusacy, Niemcy. Podczas Rewolucji Francuskiej miasto zostało dwukrotnie zajęte przez Francję - na krótko w 1793 roku i ponownie po 7 miesiącach oblężenia, po którym francuski inżynier Lazare Carnot stwierdził, że Luksemburg to najlepsza twierdza na świecie poza Gibraltarem, w związku z czym zaczęta określać miasto jako "Gibraltar Północy". Po 1815 roku miasto znajdowało się pod pruską kontrolą wojskową. Po Kryzysie Luksemburskim w 1867 roku na podstawie II Traktatu Londyńskiego miasto opuścił garnizon pruski i rozpoczęto trwającą szesnaście lat rozbiórkę potężnych fortyfikacji twierdzy.

Po wybuchu I wojny światowej, mimo ogłoszonej przez Luksemburg neutralności, 2 sierpnia 1914 roku miasto zajęli Niemcy, którzy następnie od 30 sierpnia przenieśli tu na cztery lata swój sztab. W czasie II Wojny światowej od 1940 roku pod okupacją niemiecką. 10 września 1944 roku wyzwolone przez wojska amerykańskie. W grudniu roku 1944 i styczniu 1945 ostrzelane przez Niemców 183 pociskami z działa V3 z okolic Lampaden koło Trewiru. W 1952 roku w mieście do 1967 roku umieszczono siedzibę Wysokiej Władzy Europejskiej Wspólnoty Węgla i Stali.

Instytucje Unii Europejskiej

W mieście mają siedzibę Europejski Trybunał Sprawiedliwości, sekretariat Parlamentu Europejskiego, Europejski Trybunał Obrachunkowy, Europejski Bank Inwestycyjny. Większość budynków instytucji europejskich zlokalizowana jest w dzielnicy Kirchberg.

Zabytki i atrakcje turystyczne

• Pałac Wielkich Książąt z XVI wieku (dawny ratusz)
• kościół św. Michała z 987 r. w stylu romańskim
• Katedra Notre Dame w Luksemburgu z XVII w.
• opactwo benedyktynów Neumünster
• brama św. Michała z 1050 r.
• pozostałości fortyfikacji miejskich
• kolegium jezuickie z XVII w.
• Teatr Kapucynów z XVII w.
• Pałac Sprawiedliwości
• pomnik Gëlle Fra
• Klasztor Kapucynów z XVII w. (obecnie teatr)
• most Nei Bréck z 1900 roku
• Cmentarz żołnierzy USA
• Filharmonia (proj. Christian de Portzamparc)
• Fort Thüngen z 1732 r.
• Villa Louvigny z 1920 r. (dawna siedziba RTL)

Muzea

• Muzeum Historii i Sztuki (Musée national d'histoire et d'art)
• Muzeum Historii Naturalnej (Musée national d'histoire naturelle)
• Muzeum Historii Miasta (Musée d'histoire de la Ville de Luxembourg)
• Muzeum Sztuki Nowoczesnej - MUDAM (Musée d'art moderne Grand-Duc Jean) proj. I.M.Pei

Komunikacja

W mieście znajdują się stacje kolejowe Luksemburg, Hollerich i lotnisko Luxembourg-Findel.

Polonica

• W roku 1929 w Luksemburgu powstał Związek Chrześcijańskich Robotników Polskich, którego kontynuatorem od 1958 r. jest Związek Polaków im. Fryderyka Chopina (Union des Polonais Fryderyk Chopin au Grand Duché de Luxembourg). W mieście działa także Polskie Towarzystwo Kulturalne w Luksemburgu (L'Association Culturelle Polonaise w Luksemburgu).
• Kościół pw. św. Henryka Króla (Eglise Saint-Henri) w dzielnicy Neudorf, należy do Polskiej Misji Katolickiej.

Ciekawostki

• Corocznie na placu Glacis odbywa się tu dobroczynny festiwal Scheuberfouer organizowany od 1340, kiedy to został zainicjowany przez księcia Jana Luksemburskiego.
• Poza Metz, Saarbrücken i Trewirem Luksemburg jest centrum europejskiego rejonu Saar-Lor-Lux. Od roku 2006 cztery wyżej wspomniane miasta tworzą sieć, tak zwana Quattropole. Miasta współpracują ze sobą w różne sposoby (komunikacja, festiwale, wydarzenia kulturalne).
• W roku 2007 Luksemburg był Europejską Stolicą Kultury i reprezentowała rejon Saar-Lor-Lux.

Zobacz też

• Radio Luxembourg, Luksemburgowie
• Synagoga w Luksemburgu
• Uniwersytet Luksemburski
• Historia Luksemburga