Drohiczyn (Polska): Różnice pomiędzy wersjami

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Przeglądaj historię interaktywnie
[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
← poprzednia edycjanastępna edycja →
Usunięta treść Dodana treść
WizualnieWikikod
JDavid (dyskusja | edycje)
Redaktorzy
41 890 edycji
m Potrzebne źródło do poprz. edycji
Konarski (dyskusja | edycje)
11 504 edycje
drobne redakcyjne
Linia 176: Linia 176:
** oficyna z XVIII w., ob. dom, ul. Kraszewskiego 4
** oficyna z XVIII w., ob. dom, ul. Kraszewskiego 4
* Zespół klasztorny benedyktynek
* Zespół klasztorny benedyktynek
** Kościół Benedyktynek pw. Wszystkich Świętych z lat 1733-1738 w stylu późnobarokowym, projekt: [[Jakub Fontana]], fundacja Wiktoryna Kuczyńskiego (1668-1737) i Marcina Kuczyńskiego. {{fakt|Pierwszy drewniany kościół ufundował w 1623 roku wojewoda Wojciech Niemira. Został zniszczony przez Szwedów w 1657 roku i odbudowany w 1659. Obecny kościół konsekrowano w 1744 roku. W 1854 roku władze rosyjskie zamknęły kościół. Odzyskano go w 1918 roku i od 1930 służył jako kościół szkolny. Podczas okupacji rosyjskiej w latach 1939-1941 służył jako szalet. W latach okupacji niemieckiej 1941-1944 funkcjonował jako parafialny. W 1957 roku objęły go benedyktynki wypędzone z [[Nieśwież]]a.|data=2012-05}} Wewnątrz kościoła znajdują się trzy rzeźby barokowe, monstrancja z 1780 r., obraz św. Benedykta z pocz. XVII w. i krucyfiks z 1 poł. XVIII w. z niezachowanego barokowego ołtarza głównego.
** Kościół Benedyktynek pw. Wszystkich Świętych z lat 1733-1738 w stylu późnobarokowym, projekt: [[Jakub Fontana]], fundacja Wiktoryna Kuczyńskiego (1668-1737) i Marcina Kuczyńskiego. Pierwszy drewniany kościół ufundował w 1623 roku wojewoda Wojciech Niemira. Został zniszczony przez Szwedów w 1657 roku i odbudowany w 1659. Obecny kościół konsekrowano w 1744 roku. W 1854 roku władze rosyjskie zamknęły kościół. Odzyskano go w 1918 roku i od 1930 służył jako kościół szkolny. Podczas okupacji rosyjskiej w latach 1939-1941 służył jako szalet. W latach okupacji niemieckiej 1941-1944 funkcjonował jako parafialny. W 1957 roku objęły go benedyktynki wypędzone z [[Nieśwież]]a<ref>Tablica informacyjna sprzed kościoła</ref>. Wewnątrz kościoła znajdują się trzy rzeźby barokowe, monstrancja z 1780 r., obraz św. Benedykta z pocz. XVII w. i krucyfiks z 1 poł. XVIII w. z niezachowanego barokowego ołtarza głównego.
** Klasztor Benedyktynek – {{fakt|W drewnianym budynku poprzedzającym obecny w 1709 i 1714 roku funkcjonował szpital dla ofiar zarazy. Murowany klasztor w stylu barokowym wybudowano w latach 1734-1738. W 1856 roku zaborcze władze rosyjskie zamknęły klasztor i wywiozły zakonnice do Wilna. W następnych latach zakonnice wróciły do klasztoru i prowadziły polską szkołę, opiekując się też powstańcami w czasie Powstania styczniowego. Po upadku powstania władze carskie w 1864 roku ponownie zamknęły klasztor przeznaczając zabudowania na koszary, a zakonnice uwięziono w Bielsku Podlaskim. Po 1885 roku Rosjanie nakazali zburzenie klasztoru.|data=2012-05}} Odbudowano go bez cech stylowych w latach 1958-1960 bez skrzydła wschodniego uzupełnionego w 1992. Obecnie bez cech stylowych.
** Klasztor Benedyktynek – W drewnianym budynku poprzedzającym obecny w 1709 i 1714 roku funkcjonował szpital dla ofiar zarazy. Murowany klasztor w stylu barokowym wybudowano w latach 1734-1738. W 1856 roku zaborcze władze rosyjskie zamknęły klasztor i wywiozły zakonnice do Wilna. W następnych latach zakonnice wróciły do klasztoru i prowadziły polską szkołę, opiekując się też powstańcami w czasie Powstania styczniowego. Po upadku powstania władze carskie w 1864 roku ponownie zamknęły klasztor przeznaczając zabudowania na koszary, a zakonnice uwięziono w Bielsku Podlaskim. Po 1885 roku Rosjanie nakazali zburzenie klasztoru<ref>Tablica informacyjna sprzed kościoła</ref>. Odbudowano go bez cech stylowych w latach 1958-1960 bez skrzydła wschodniego uzupełnionego w 1992. Obecnie bez cech stylowych.
* [[Cerkiew św. Mikołaja w Drohiczynie|Cerkiew św. Mikołaja]] z 1792, w stylu [[klasycyzm|klasycystycznym]] (poprzednio pod wezwaniem [[Trójca Święta|Świętej Trójcy]]) fundacji Konstancji z Kuczyńskich i Jakuba Ciecierskiego. Wzniesiona pierwotnie jako cerkiew klasztorna [[Kościół unicki|unickiego]] [[bazylianie|zakonu bazylianów]]. Od 1839 [[Prawosławie|prawosławna]], czego efektem była przebudowa w 1848 i dodanie kopułek, usunięcie ołtarzy, [[ambona (architektura)|ambony]] i [[organy|organów]]. Obecnie świątynia [[Parafia św. Mikołaja w Drohiczynie|parafialna]]. Znajduje się przy Placu Tadeusza Kościuszki.
* [[Cerkiew św. Mikołaja w Drohiczynie|Cerkiew św. Mikołaja]] z 1792, w stylu [[klasycyzm|klasycystycznym]] (poprzednio pod wezwaniem [[Trójca Święta|Świętej Trójcy]]) fundacji Konstancji z Kuczyńskich i Jakuba Ciecierskiego. Wzniesiona pierwotnie jako cerkiew klasztorna [[Kościół unicki|unickiego]] [[bazylianie|zakonu bazylianów]]. Od 1839 [[Prawosławie|prawosławna]], czego efektem była przebudowa w 1848 i dodanie kopułek, usunięcie ołtarzy, [[ambona (architektura)|ambony]] i [[organy|organów]]. Obecnie świątynia [[Parafia św. Mikołaja w Drohiczynie|parafialna]]. Znajduje się przy Placu Tadeusza Kościuszki.
* kapliczka barokowa u zbiegu ul. Świętojańskiej i Mieszka I z figurą [[Nepomuk|św. Jana Nepomucena]] z XVIII w.
* kapliczka barokowa u zbiegu ul. Świętojańskiej i Mieszka I z figurą [[Nepomuk|św. Jana Nepomucena]] z XVIII w.

Wersja z 22:36, 28 maj 2012

Szablon:POL miasto infobox

Góra Zamkowa
Kościół benedyktynek pod wezwaniem Wszystkich Świętych
Kościół Franciszkanów pod wezwaniem Najświętszej Maryi Panny
Plik:Klasztor pw.Wszystkich Świętych w Drohiczynie.JPG
Katedra Świętej Trójcy
Ołtarz główny w kościele Jezuitów (ob. katedra)
Cerkiew św. Mikołaja
Drohiczyn

Drohiczyn – miasto w województwie podlaskim, w powiecie siemiatyckim, siedziba gminy miejsko-wiejskiej Drohiczyn. Leży na Wysoczyźnie Drohiczyńskiej, nad Bugiem. W latach 1975-1998 miasto administracyjnie należało do woj. białostockiego.

Według danych z 30 czerwca 2008 miasto miało 2075 mieszkańców.

Miasto położone jest we wschodniej Polsce, w południowej części województwa podlaskiego. Przez miasto przebiega droga krajowa nr 62 (Siemiatycze–Strzelno). Ośrodek usługowy dla rolnictwa; drobne przetwórstwo drzewne i rolno-spożywcze.

Historia

Historyczna stolica Podlasia. W XI w. gród na pograniczu rusko-polskim z ważną komorą celną nad Bugiem, którym spławiano towary na Ruś. W XII wieku stolica księstwa drohiczyńskiego w kręgu wpływów Kazimierza Sprawiedliwego. Następnie przejściowo należał do Mazowsza i w końcu XIII w. opanowany przez Litwę. Następnie przechodził z rąk do rąk. W XV wieku od książąt mazowieckich gród kupili Jagiellonowie. Prawa miejskie otrzymał Drohiczyn w 1498 z rąk Aleksandra Jagiellończyka. Od 1520 stolica województwa podlaskiego, Drohiczyn pozostał nią aż do okresu rozbiorów. Od 1569 miasto zostało włączone do Korony. XVI wiek to okres największego rozkwitu miasta.

Na początku XVII w. były w Drohiczynie trzy kościoły, pięć cerkwi i cztery klasztory w tym dwa katolickie (franciszkanów i benedyktynek). W mieście istniały także szpital, apteka i szkoła. Okres pomyślnego rozwoju miasta przerwało zniszczenie miasta w 1657 r. przez wojska siedmiogrodzkie Jerzego II Rakoczego w czasie potopu szwedzkiego, w trakcie którego Drohiczyn utracił 68% ludności. W XVIII w. odnowiono, odbudowano lub wybudowano drohiczyńskie kościoły i klasztory. Pozbawiony dawnej świetności Drohiczyn zasłynął w tym okresie ze wspaniałych szkół: szkółki prowadzonej przez franciszkanów i jezuickiej szkoły, która w 1747 roku uzyskała rangę kolegium (Collegium Nobilium).

XIX wiek to okres upadku miasta. Drohiczyn przekształcił się w prowincjonalne miasteczko bez perspektyw rozwoju, oddalone od nowych szlaków komunikacyjnych. W latach 1808-1842 był siedzibą włączonego do Imperium Rosyjskiego powiatu obwodu bialostockiego, co jednak oznaczało w tamtym czasie siedzibę gminy zbiorowej. Liczba mieszkańców z ok. 2000 w 1775 zmniejszyła się do 835 w 1857. Całkowicie zniknęła lewobrzeżna, należąca do „Kongresówki” część miasta (Ruska Strona). Na początku XX w. napływ ludności żydowskiej spowodował, iż liczba jej wzrosła ponownie do 2000. Podczas dwóch wojen światowych miasto ponownie zostało zniszczone, a potem ponownie odbudowane. Dziś Drohiczyn pełni funkcje usługowo-handlowe dla okolicznych wsi, a ze względu na malownicze położenie jest też miejscowością letniskową. Tradycje drohiczyńskich szkół podtrzymują: Wyższe Seminarium Duchowne i Liceum Ogólnokształcące. Od 1991 Drohiczyn jest siedzibą diecezji drohiczyńskiej. Znajdują tu się trzy kościoły i jedna cerkiew prawosławna. 10 czerwca 1999 odbyło tu się spotkanie ekumeniczne z papieżem Janem Pawłem II.

Chronologia

  • VII w. – najstarsze ślady archeologiczne (kurhany)
  • 1018-1022 – południowy brzeg rzeki Bug w rejonie grodu opanowuje Bolesław Chrobry.
  • 1038 – domniemana data założenia grodu
  • 1044-1046 – od księcia Kazimierza Odnowiciela gród przejmuje książę kijowski Jarosław Mądry, w zamian za pomoc w stłumieniu buntu wojewody mazowieckiego Miecława.
  • 1132 – Drohiczyn własnością Iziasława Mścisławowicza
  • 1142 – grodem władał książę kijowski Wsiewołod II Olegowicz[1]
  • 1145 – Drohiczyn pod panowaniem Igora Olegowicza[1]
  • 1180 – Drohiczyn otrzymał książę Leszek mazowiecki (syn Bolesława Kędzierzawego) w zamian za pomoc zbrojną udzieloną Wasylkowi, księciu brzesko-drohiczyńskiemu w wyprawie przeciw Włodzimierzowi Wołodarowiczowi[1]
  • 1182 – gród zajęty przez księcia Kazimierza Sprawiedliwego[1]
  • 1190 – Polevius(?) władcą grodu
  • 1192 – Kazimierz II Sprawiedliwy w trakcie odwetowej wyprawy przeciwko Jaćwingom pokonał pod Drohiczynem sprzymierzonych z nimi Rusinów i opanował gród[2]
  • 1209 – 1227 – Drohiczyn posiada książę Leszek Biały[3]
  • 1230 – Konrad I mazowiecki przejął Drohiczyn
  • 1237 – 8 marca Konrad I mazowiecki nadał Drohiczyn wraz z posiadłościami od Nura do granicy z Rusią zakonowi rycerskiemu braci dobrzyńskich na czele z mistrzem Hermanem[4][5]
  • 1238 – najazd Daniela Romanowicza na gród
  • 1241
  • 1248 – Drohiczyn był atakowany przez Jaćwingów
  • 1251 – książę Daniel Halicki opanował gród
  • 1254 – 6 sierpnia legat papieski Opizo z Mezzano w obecności księcia Siemowita I mazowieckiego koronuje Daniela Halickiego na jedynego w dziejach Rusi króla. Po kilku latach Daniel na żądanie Tatarów zrywa unię z Rzymem.
  • 1260 – Tatarzy Burundaja, Daniel Halicki i Wasylko spustoszyli Drohiczyn w czasie II najazdu Tatarów na Polskę.
  • 1264 – gród odziedziczył Lew Daniłowicz (syn Daniela)
  • 1274 – książę litewski Trojden odebrał Drohiczyn książętom ruskim. Początek okresu panowania Litwinów na ziemi drohickiej[1]
  • 1342 – namiestnikiem książąt mazowieckich w Drohiczynie jest wojewoda drohiczyński Jan, syn Dobrogosta[6]
  • 1351 – gród wymieniony jako litewski[1]
  • 1357 – Olgierd oddał gród Kiejstutowi
  • 1366 – gród wymieniony jako litewski w traktatach Kazimierza Wielkiego z księciem Olgierdem[1]
  • 1378 – splądrowanie grodu przez komtura Bałgi Teodoryka Elsnera wracającego z wyprawy na Kamieniec Litewski[1]
  • 1380 – w drodze do Brześcia Krzyżacy złupili Drohiczyn
  • 1382 – Janusz I Starszy mazowiecki zajmuje gród jako wiano swojej żony Anny Danuty[1]
  • 1383 – zdobycie grodu przez Litwinów po obronie Mazowszan, którymi dowodził marszałek Sasin ze Smardzewa[1][7]
  • 1384 – Jagiełło oddał Drohiczyn, Mielnik i Brześć Witoldowi[1]
  • 1390 – Jagiełło odebrał gród Witoldowi i oddał z powrotem Januszowi[8]. Rok później Jagiełło potwierdził tę darowiznę na zamku w Łęczycy[9]
  • 1392 – Jagiełło ufundował (pierwszy w Drohiczynie) drewniany kościół, zastąpiony w 1555 murowanym, spalony przez Szwedów w 1657, odbudowany w 1709 (późniejszy kościół parafialny pw. św. Trójcy)
  • 1394 – Krzyżacy pustoszą okolice Drohiczyna uprowadzając ludzi i bydło[10]
  • 1405 – Witold ponownie władcą grodu
  • 1408 – książę Janusz I Starszy prawdopodobnie nadał miejskie prawo magdeburskie, ustanawiając dziedzicznym wójtem Stanisława Dziadka[1]
  • 1409 – włączenie miasta (należącego dotąd do diecezji płockiej) do diecezji włodzimierskiej (od 1425 łuckiej)
  • 1410 – Chorągiew Drohicka pod Grunwaldem
  • 1414 – namiestnikiem w Drohiczynie jest Pretor z Korczewa
  • 1429 – umiera książę Janusz I Starszy, w związku z czym Drohiczyn wraca pod władzę Litwy. Wójtem jest Stanisław Dziadek.
  • 1430 – Witold rozkazał spalić Drohiczyn, przewidując wojnę z Koroną (rozkazu najprawdopodobniej nie wykonano)
  • 1432 – Drohiczyn opowiedział się po stronie buntu Świdrygiełły
  • 1440 – po śmierci wielkiego księcia litewskiego Zygmunta Kiejstutowicza zgodnie z umową gród zajął książę mazowiecki Bolesław IV warszawski
  • 1444
    • po oblężeniu grodu Kazimierz IV Jagiellończyk kupił od Bolesława IV ziemię drohicką za 6 tys. kop szerokich groszy praskich
    • przywilej Kazimierza Jagiellończyka – Drohiczyn (Drogicin) wpisany w poczet piętnastu znaczniejszych grodów Litwy, usunięcie namiestnika mazowieckiego Jerzego Nasuty i zastąpienie go Gasztołdem (ulubieńcem Kazimierza)
  • 1454 – Drohiczyn otrzymał litewską organizację miejską, nastąpił rozkwit grodu
  • 1458 - wójtem drohickim jest Andrzej, syn Stanisława Dziadka
  • 1492 – Skarga krajczego litewskiego Mikołaja Radziwiłła do Kazimierza Jagiellończyka o to, że Drohiczyn został „najechany przez Polaków i obficie spustoszony”
  • 1494, 23 listopada – Aleksander Jagiellończyk wyposażył aktem cerkiew św. Barbary
  • 1498, 4 października – Aleksander Jagiellończyk wydał kolejny przywilej na miejskie prawo magdeburskie. Wymieniono w nim Drohiczyn Lacki na pn. brzegu i Drohiczyn Ruski na pd. brzegu[11]
  • 1513 – stolica nowego województwa podlaskiego[11]
  • 1514, około – podskarbi ziemski Michael Józefowicz, brat Abrama, otrzymał przywilej na zbudowanie mostu i pobieranie myta
  • 1569 – na mocy unii lubelskiej wcielenie województwa do Korony[11]
  • 1580 – miasto liczyło 320 domów i 2 tys. mieszkańców
  • 1601 – pożar miasta[11]
  • 1631 – pożar miasta[11]
  • 1637 – pożar miasta[11]
  • 1656, jesień – złupienie miasta przez Tatarów
  • 1657, 31 maja – zniszczenie miasta przez siedmiogrodzkie wojska Jerzego II Rakoczego[11]
  • 1660 – zniszczenie miasta przez wojska moskiewskie Iwana Chowańskiego, pozostało w nim 80 z 380 domów[11]
  • 1660, kwiecień – w mieście zawiązała się konfederacja wojskowa, która obwołała swoim pułkownikiem generalnym Samuela Kmicica, mająca skłonić króla Jana Kazimierza do przywrócenia na stanowisko hetmana Pawła Jana Sapiehę[12].
  • 1661 – zakon Jezuitów zakłada szkołę
  • 1662 – po najazdach Tatarów, Węgrów i Moskwy miasto zamieszkuje zaledwie 680 osób
  • 1678 – w celu wspomożenia rozwoju gospodarczego Sejm zwalnia miasto na kilka lat z podatków
  • 1682 – początek budowy kościoła franciszkanów[11]
  • 1699 – początek budowy parafialnego kościoła jezuitów oraz konwiktu dla ubogiej szlachty[11]
  • 1710 – mieszkańców dziesiątkuje epidemia dżumy przywleczona przez wojska w czasie wojny północnej
  • 1729 – rozpoczęcie budowy murowanego klasztoru jezuitów
  • 1734 – początek budowy kościoła benedyktynek[11]
  • 1737 – początek budowy klasztoru franciszkanów
  • 1747 – zakończenie budowy nowej szkoły jezuitów, która uzyskała rangę kolegium (Collegium Nobilium)
  • 1759 – fundacja klasztoru bazylianów[11]
  • 1769, 3 lipca – odbyte w mieście zgromadzenie szlachty podlaskiej pod przewodnictwem marszałka Franciszka Kossowskiego przystępuje do konfederacji barskiej
  • 1774 – przekazanie przez Komisję Edukacji Narodowej pijarom szkoły pojezuickiej, która działała odtąd jako kolegium pijarów
  • 1775 – miasto liczyło 2 tys. mieszkańców
  • 1794 16 kwietnia – podczas insurekcji kościuszkowskiej w mieście sformowano dywizję podlaską pod dowództwem gen. Andrzeja Karwowskiego
  • 1795 – III rozbiór Polski, część prawobrzeżna wcielona do Królestwa Prus, lewobrzeżna do Austrii, utrata statusu stolicy województwa
  • 1797 – franciszkanin Karol Gaudenty Żera napisał w Drohiczynie zbiór anegdot Vorago rerum czyli Torba Śmiechu, Groch z kapustą, A każdy pies z innej wsi.
  • 1799 – spis ludności wykazał, że w mieście zamieszkiwało 984 osób, w tym 37 Żydów.
  • 1805, 27 maja – pożar miasta, w którym spłonęło 175 domów, ratusz i kościół bazylianów
  • 1807 – po traktacie w Tylży część prawobrzeżna włączona z Prus do Cesarstwa Rosyjskiego[11]
  • 1809 – część lewobrzeżna włączona do Księstwa Warszawskiego, a od 1815 do Królestwa Polskiego
  • 1831, 22 lipca – w czasie Powstania listopadowego niewielki oddział pod dowództwem płk. S.Różyckiego wziął do niewoli rosyjski batalion
  • 1832 – po powstaniu listopadowym władze rosyjskie zamknęły kolegium pijarów
  • 1844 – w części lewobrzeżnej jest tylko 30 domów
  • 1845 – zaborcze władze rosyjskie kasują klasztor pijarów
  • 1857 – spadek liczby mieszkańców do 835 osób
  • 1863 – część lewobrzeżna utraciła prawa miejskie i zanikła
  • 1883 – zaborcze władze rosyjskie likwidują szkołę pijarów
  • 1919 – powrót do Polski
  • 1920, 19 sierpnia – wojna polsko-bolszewicka, wyparcie bolszewików z miasta przez 8 kompanię 1 Pułku Piechoty Legionów
  • 1939, 27 września – początek okupacji sowieckiej,
  • 1940, wiosna – sowieci wyburzyli zabudowę miejską na szerokości 800 metrów od rzeki Bug, zniszczenie wnętrz kościołów
  • 1941, 22 czerwca – rozpoczęcie okupacji niemieckiej
  • 1944, 1 sierpnia – ponowne zajęcie miasta przez Armię Czerwoną
  • 1945 – przeniesienie do Drohiczyna siedziby Diecezji pińskiej (zwanej „diecezją w Drohiczynie”)
  • 1966 – miasto odwiedził podczas uroczystości milenijnych ks. prymas kardynał Stefan Wyszyński i ówczesny ksiądz arcybiskup Karol Wojtyła
  • 1991 – miasto siedzibą diecezji drohiczyńskiej
  • 1999, 10 czerwca – wizyta papieża Jana Pawła II

Zabytki

zachowane:

  • Grodzisko na Górze Zamkowej
  • Zespół klasztorny jezuitów
    • Katedra Świętej Trójcy z lat 1696–1709 w stylu barokowym. Pierwotny kościół ufundował Władysław Jagiełło w 1392. W 1657 przekazano parafię zakonowi Jezuitów, którzy wybudowali istniejący dziś kościół. Po kasacie jezuitów parafię przekazano zakonowi pijarów. Kościół zniszczono w czasie I wojny światowej w latach 1914-1918. Odbudowany w 1919. Zdewastowany w latach 1939-1940 (szczególnie wnętrze). Zachował się późnogotycki krucyfiks, barokowa rzeźba Chrystusa Frasobliwego, chrzcielnica późnorenesansowa z pocz. XVII w., rokokowa monstrancja z 1786 r., obraz św. Trójcy z XVII w. w ołtarzu głównym,
    • Klasztor Jezuitów z lat 1729 – 1744) w stylu barokowym na planie podkowy pod kierunkiem jezuity Jakuba Ruoffa (obecnie Kuria Biskupia).
    • Kolegium Jezuitów (budowa: 1746-1751) wg projektu Wincentego lub Wojciecha Rachetti i fundacji superiora klasztoru o. Stefana Kuczyńskiego (1704-1773); spalone w czasie I wojny światowej. Obecnie Seminarium Duchowne.
  • Zespół klasztorny franciszkanów
    • Kościół Franciszkanów pw. Wniebowzięcia NMP (budowa: 1682-1715) z ołtarzem głównym z 1762, wg tradycji zbudowany w miejscu drewnianego kościoła z 1400 fundacji wojewody Mikołaja Nasuty. Pierwsza potwierdzona wzmianka w źródłach o kościele pojawiła się w 1470 r. Budowa obecnego barokowego kościoła rozpoczęła się w 1682 r. ze składek miejscowej szlachty. Zakrystia od północy z 1682 r. i skarbczyk od południa wybudowany w 1734 r. jako drohickie archiwum ksiąg ziemskich. We wnętrzu Kaplica Loretańska z 1695 r. z ołtarzem rokokowym z 1774 r. oraz stiukowy rokokowy ołtarz główny z 1762-1764. Ołtarze przy filarach tęczowych z lat 1770-74. Lewy z obrazem Wizja św. Antoniego z 1775 r., prawy z obrazem św. Franciszka z 1774 r. Na filarze tęczowym od południa ołtarz klasycystyczny z 1780 r. W zamknięciu nawy północnej relikty murowanego ołtarza barokowego z XVIII w. Kościół zniszczono w czasie II wojny światowej, do kultu przywrócony w 1949.
    • dzwonnica z ok. 1770, w stylu późnobarokowym wg proj. Kazimierza Kamieńskiego
    • klasztor Franciszkanów (budowa 1737-1751) zbudowany z funduszy chorążego ziemi bielskiej Marcina Kuczyńskiego (1663-1751). Po kasacie po powstaniu listopadowym w 1832 mieściły się w nim koszary. W 1889 przebudowany na szkołę. Obecnie pozbawiony cech stylowych.
    • stróżówka z XVIII w.
    • oficyna z XVIII w., ob. dom, ul. Kraszewskiego 4
  • Zespół klasztorny benedyktynek
    • Kościół Benedyktynek pw. Wszystkich Świętych z lat 1733-1738 w stylu późnobarokowym, projekt: Jakub Fontana, fundacja Wiktoryna Kuczyńskiego (1668-1737) i Marcina Kuczyńskiego. Pierwszy drewniany kościół ufundował w 1623 roku wojewoda Wojciech Niemira. Został zniszczony przez Szwedów w 1657 roku i odbudowany w 1659. Obecny kościół konsekrowano w 1744 roku. W 1854 roku władze rosyjskie zamknęły kościół. Odzyskano go w 1918 roku i od 1930 służył jako kościół szkolny. Podczas okupacji rosyjskiej w latach 1939-1941 służył jako szalet. W latach okupacji niemieckiej 1941-1944 funkcjonował jako parafialny. W 1957 roku objęły go benedyktynki wypędzone z Nieświeża[13]. Wewnątrz kościoła znajdują się trzy rzeźby barokowe, monstrancja z 1780 r., obraz św. Benedykta z pocz. XVII w. i krucyfiks z 1 poł. XVIII w. z niezachowanego barokowego ołtarza głównego.
    • Klasztor Benedyktynek – W drewnianym budynku poprzedzającym obecny w 1709 i 1714 roku funkcjonował szpital dla ofiar zarazy. Murowany klasztor w stylu barokowym wybudowano w latach 1734-1738. W 1856 roku zaborcze władze rosyjskie zamknęły klasztor i wywiozły zakonnice do Wilna. W następnych latach zakonnice wróciły do klasztoru i prowadziły polską szkołę, opiekując się też powstańcami w czasie Powstania styczniowego. Po upadku powstania władze carskie w 1864 roku ponownie zamknęły klasztor przeznaczając zabudowania na koszary, a zakonnice uwięziono w Bielsku Podlaskim. Po 1885 roku Rosjanie nakazali zburzenie klasztoru[14]. Odbudowano go bez cech stylowych w latach 1958-1960 bez skrzydła wschodniego uzupełnionego w 1992. Obecnie bez cech stylowych.
  • Cerkiew św. Mikołaja z 1792, w stylu klasycystycznym (poprzednio pod wezwaniem Świętej Trójcy) fundacji Konstancji z Kuczyńskich i Jakuba Ciecierskiego. Wzniesiona pierwotnie jako cerkiew klasztorna unickiego zakonu bazylianów. Od 1839 prawosławna, czego efektem była przebudowa w 1848 i dodanie kopułek, usunięcie ołtarzy, ambony i organów. Obecnie świątynia parafialna. Znajduje się przy Placu Tadeusza Kościuszki.
  • kapliczka barokowa u zbiegu ul. Świętojańskiej i Mieszka I z figurą św. Jana Nepomucena z XVIII w.
  • kapliczka przydrożna, przy drodze do Kłyszówki i Minczewa, pocz. XIX w.,
  • dom z 1. poł. XIX wieku, pl. Tadeusza Kościuszki 23
  • Schrony bojowe z 1940-1941 (linia Mołotowa)

niezachowane:

  • Zamek królewski na Górze zamkowej
  • Klasztor Bazylianów z 1798, znajdujący się koło cerkwi św. Mikołaja Cudotwórcy, skierowany piętrowym frontem do rynku i dłuższym parterowym od ul. Mazowieckiej.
  • Dworek Sądów Marszałkowskich z XVIII w. pomiędzy ul.Dmochowskiego i Biskupią. Drewniany, kryty czterospadowym dachem pokrytym gontem, z gankiem. Zburzony przez Rosjan prawdopodobnie w 1940.
  • Port rzeczny w zachodniej części Ruskiej Strony.
  • bożnica żydowska z drewna znajdująca się przy ul. Piłsudskiego 9. Spłonęła 22 czerwca 1941.
  • drewniana kaplica św. Barbary. Rozebrana przez Rosjan w 1940.

Muzea

  • Muzeum Diecezjalne w Drohiczynie przy ul. Kraszewskiego 4 (w danym klasztorze franciszkanów). W zbiorach znajdują się dokumenty królów Władysława IV, Jana Kazimierza, Augusta II Mocnego, kielichy, relikwiarze, monstrancje Jabłonowskich, Sapiehów, Radziwiłłów, pasy słuckie, pacyfikały, tace, lichtarze, ornaty, pastorały: biskupa Zygmunta Łozińskiego i papieża Piusa XII oraz krzesło papieża Jana Pawła II z wizyty w 1999 roku, naczynia z cyny.
  • Muzeum Regionalne w Drohiczynie przy ul. Kopernika 7. W zbiorach znajdują się eksponaty pochodzące z wykopalisk archeologicznych, m.in. szklane paciorki, enkolpion z brązu, grzebienie z poroża jeleni i łosiów, gliniana kostka, bransolety z brązu, ołowiane plomby z XII, XIII, XIV w. W zbiorach są także narzędzia rolnicze i przedmioty codziennego użytku z XIX i pocz. XX w. oraz kolekcja rzeźb ludowych.

Pomniki i tablice pamiątkowe

  • Pomnik ustawiony na rynku w dniu 3 maja 1919 roku na pamiątkę odzyskania niepodległości
  • Grób Nieznanego Żołnierza przy kościele benedyktynek
  • Obelisk z 1928 roku na Górze Zamkowej ustawiony z okazji 10 lecia odzyskania Niepodległości
  • Pomnik lotników polskich poległych we wrześniu 1939 roku i pochowanych na cmentarzu parafialnym
  • Tablica pamiątkowa z okazji 90 rocznicy walk stoczonych 19 sierpnia 1920 roku z bolszewikami przez 8 kompanię 1. Pułku Piechoty Legionów.

Periodyki lokalne

  • Drohiczyński Przegląd Naukowy – wydawany przez Drohiczyńskie Towarzystwo Naukowe

Zobacz też

  1. ↑ a b c d e f g h i j k l Katalog Zabytków Sztuki w Polsce „Siemiatycze, Drohiczyn i okolice”, Warszawa 1996, s. 6.
  2. ↑ Piotr Bunar, Stanisław A.Sroka „Słownik Wojen, Bitew i Potyczek w Średniowiecznej Polsce”, wyd. Uniwersitas, Kraków 2004, s. 42.
  3. ↑ K. Kwiatkowski, Drohiczyn n. Bugiem jako miejsce stykania się wpływów rusko-bałtyjsko-polskich (XII-XIV w.),[w:] Zeszyty Naukowe Studenckiego Koła Naukowego Historyków Uniwersytetu w Białymstoku, red. R. Poniat,Białystok 2003, s. 71.
  4. ↑ Stanisław Szczur „Historia Polski”, Wyd.Literackie, Kraków 2002, s. 243.
  5. ↑ J. K. Kochanowski, Codex diplomaticus et commemorationum Masoviae generalis, Warszawa 1919, s. 421-422.
  6. ↑ Nowy Kodeks Dyplomatyczny Mazowsza, t. II, dokumenty z lat 1248-1355, opr. S. Kuraś i I. Sułkowska-Kurasiowa,Wrocław 1989, s. 252.
  7. ↑ [Kronika Janka z Czarnkowa „70. O zdobyciu zamku Drohiczyna”].
  8. ↑ M. Radoch, W sprawie daty nadania przez Władysława Jagiełłę ziemi drohickiej księciu mazowieckiemu Januszowi I, [w:] Szkice z dziejów kolonizacji Podlasia i Grodzieńszczyzny od XIV do XVI wieku, Olsztyn 2002, s. 11-20.
  9. ↑ T. J. Lubomirski, Kodeks Dyplomatyczny Księstwa Mazowieckiego, Warszawa 1863, s. 111-113; Biblioteka PAN Kórnik, rkp. 203, k. 178-178v.
  10. ↑ Kronika Wiganda z Marburga, wyd. E. Raczyński, Poznań 1842, s. 353.
  11. ↑ a b c d e f g h i j k l m Katalog Zabytków Sztuki w Polsce „Siemiatycze, Drohiczyn i okolice”, Warszawa 1996, s. 8.
  12. ↑ Rachuba A., Konfederacja Kmicicowska i Związek Braterski wojska litewskiego w latach 1660-1663, Warszawa 1989
  13. ↑ Tablica informacyjna sprzed kościoła
  14. ↑ Tablica informacyjna sprzed kościoła

Linki zewnętrzne

Gmina Drohiczyn
Miasto
Wsie
Kolonie
Integralne
części wsi
Miasta województwa podlaskiego
Miasta na prawach powiatu
Miasta powiatowe
Miasta gminne

Powiat siemiatycki
Miasta
Gminy miejskie
Gminy miejsko-wiejskie
Gminy wiejskie

Powiat bielski (do 1940 i 1945–75)
Przynależność wojewódzka
Gminy miejskie
(1919–75)
Gminy wiejskie
(1919–54 i 1973–75)
Gromady
(1954–72)
Legenda
  • de facto skasowane w 1941, de jure w 1950
Powiat siemiatycki (1952–1975)
Przynależność wojewódzka
Miasta
Gminy wiejskie
(1952–54 i 1973–75)
Gromady
(1954–72)
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Drohiczyn_(Polska)&oldid=31454271”