Kiejdany

Szablon:Miasto zagranica infobox Kiejdany (lit. Kėdainiai wymowa^ⓘwymowa, niem. Kedahnen) – miasto w centralnej Litwie nad rzeką Niewiażą, dawna polska rezydencja magnacka. Położone w okręgu kowieńskim, centrum administracyjne rejonu kiejdańskiego, ok. 31 tys. mieszkańców (2008).

Historia

Miasto po raz pierwszy wymieniane w 1372 r. W XVI i XVII w. pod władaniem Radziwiłłów, w latach 1811–1863 własność rodu Hutten-Czapskich. W okresie reformacji do XX wieku ośrodek kalwinizmu.

20 października 1655 r. podpisano układ, który zawarli Radziwiłłowie (hetman litewski Janusz Radziwiłł i jego kuzyn koniuszy litewski Bogusław) z królem szwedzkim Karolem X Gustawem. Ów układ oddawał pod protekcję Szwecji całą Litwę i wraz z układem w Ujściu (wojewoda poznański Krzysztof Opaliński i wojewoda kaliski Andrzej Grudziński) przewidywał oddanie Rzeczypospolitej Szwecji. Plany te udaremniła skuteczna obrona Częstochowy przed Szwedami oraz powszechny "zryw" szlachty polskiej i chłopstwa przeciw skandynawskiemu najeźdźcy.

29 kwietnia 1831 w czasie powstania listopadowego miała miejsce bitwa pod Kiejdanami.

W mieście znajduje się muzeum regionalne.

Zabytki

• Kościół św. Jerzego w Kiejdanach, gotycki
• Zbór renesansowy z 1631 r. ufundowany przez hetmana Krzysztofa "Pioruna" Radziwiłła, w podziemiach krypta z grobami Radziwiłłów
• Kościół św. Józefa z 1710 r., karmelitów, drewniany z dzwonnicą
• zbór luterański z 1640 r.
• Ratusz z XVII wieku przy rynku
• Gimnazjum w Kiejdanach
• Stara Synagoga żydowska z XVII w.
• Nowa Synagoga żydowska z XIX w.
• Synagoga żydowska z XIX w.
• Cerkiew Przemienienia Pańskiego w Kiejdanach z 1895 r.

Kiejdany w literaturze

Kiejdany są miastem, w którym siedzibę miał książę Janusz Radziwiłł z Potopu Henryka Sienkiewicza.

Komunikacja

• Kiejdany - stacja kolejowa

Współpraca zagraniczna

Herby współpracujących z Kiejdanami jednostek administracyjnych

Miasto Kiejdany ma podpisane umowy o współpracy zagranicznej z następującymi jednostkami administracyjnymi:

• Gmina Svalöv
• Sömmerda
• Kohtla-Järve
• Województwo kujawsko-pomorskie
• Brodnica
• Gmina Łobez
• Rostów

Galeria

• 
  Kościół karmelitów
• 
  Zbór luterański, XVII w.
• 
  Kiejdany, nieistniejący pałac Radziwiłłów XIX w., wysadzony w powietrze w 1944

Zobacz też

• Gimnazjum w Kiejdanach
• Stara Synagoga w Kiejdanach
• Nowa Synagoga w Kiejdanach
• Cerkiew Przemienienia Pańskiego w Kiejdanach

Linki zewnętrzne

• oficjalna strona miasta Kiejdany. [dostęp 2010-08-09]. (lit.).
• Kiejdany, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. IV: Kęs – Kutno, Warszawa 1883, s. 17 .
• Zdjęcia z Kiejdan