1572

Rządzący państwami w 1572

Król Polski	1530 Zygmunt II August 1572 1572 bezkrólewie 1573
Współksiążęta Andory	1572 Joan Dimes Lloris 1576 1555 Joanna d’Albret 1572 1572 Henryk IV Burbon 1610
Król Anglii	1558 Elżbieta I 1603
Elektor Brandenburgii	1571 Jan Jerzy 1598
Książę Bawarii	1550 Albrecht V 1579
Sułtan Brunei	1521 Abdul Kahar 1575
Cesarz Chin	1566 Longqing 1572 1572 Wanli 1620
Król Czech	1564 Maksymilian II Habsburg 1576
Król Danii	1559 Fryderyk II 1588
Dalajlama	1543 Sonam Gjaco 1588
Cesarz Etiopii	1563 Sertse Dyngyl 1597
Król Francji	1560 Karol IX 1574
Król Hiszpanii	1556 Filip II 1598
Landgraf Hesji-Kassel	1567 Wilhelm IV Mądry 1592
Hrabia Holandii	1555 Filip II Habsburg 1572
Stadhouder Holandii	1567 Maksymilian z Hennin 1573
Szach Iranu	1524 Tahmasp I 1576
Państwo Wielkich Mogołów	1556 Akbar 1605
Władca Inków	1571 Tupac Amaru 1572
Cesarz Japonii	1557 Ōgimachi 1586
Kalif	1566 Selim II 1574
Patriarcha Konstantynopola	1565 Metrofan III 1572 1572 Jeremiasz II Tranos 1579
Władca Korei	1567 Sŏnjo 1608
Książę Kurlandii i Semigalii	1561 Gotthard Kettler 1587
Sułtan Maroka	1557 Abdullah al-Ghalib 1574
Senior Monako	1532 Honoriusz I 1581
Król Nawarry	1555 Joanna d’Albret 1572 1572 Henryk III 1610
Król Norwegii	1559 Fryderyk II 1588
Sułtan Omanu	1560 Abd Allah ibn Muhammad 1624
Elektor Palatynatu	1559 Fryderyk III 1576
Papież	1566 Pius V 1572 1572 Grzegorz XIII 1585
Książę Parmy i Piacenzy	1556 Oktawiusz Farnese 1586
Król Portugalii	1557 Sebastian 1578
Książę w Prusach	1568 Albrecht Fryderyk 1618
Car Rosji	1547 Iwan IV Groźny 1584
Cesarz Rzymski (niemiecki)	1564 Maksymilian II Habsburg 1576
Kapitanowie Regenci San Marino	1571 Pier Paolo Corbelli Giovanni Paolo di Giuliano 1572 1572 Innocenzo Brancuti Francesco Giannini 1572 1572 Pier Matteo Belluzzi Antonio di Angelo Bellini 1573
Elektor Saksonii	1553 August Wettyn 1586
Król Szkocji	1567 Jakub VI 1625
Król Szwecji	1569 Jan III Waza 1592
Król Tajlandii	1569 Maha Thammaracha Thirat 1590
Sułtan Turków	1566 Selim II 1574
Doża Wenecji	1570 Alvise Mocenigo 1577
Król Węgier	1563 Maksymilian II 1576

Rok 1572 / MDLXXII

stulecia: XV wiek ~ XVI wiek ~ XVII wiek
lata: 1562 « 1567 « 1568 « 1569 « 1570 « 1571 « 1572 » 1573 » 1574 » 1575 » 1576 » 1577 » 1582

Wydarzenia w Polsce

• nieudana interwencja wojewody Mikołaja Mieleckiego w Mołdawii w celu osadzenia na tronie Bogdana IV.
• 9 stycznia – powódź w Toruniu; zginęło 300 osób.
• 14 czerwca – wodowanie w Elblągu galeonu Smok.
• 7 lipca – śmierć Zygmunta Augusta - koniec dynastii Jagiellonów w Polsce.
• 17 lipca – szlachta chełmska zebrała się na sejmiku w Krasnymstawie i po raz pierwszy (w sytuacji bezkrólewia) powołała sądy kapturowe.
• Październik – zjazd senatorów koronnych w Kaskach niedaleko Łowicza, na którym podjęto decyzję o zwołaniu sejmu konwokacyjnego w Warszawie na początek 1573 r. oraz uznano prymasa za interrexa.

Wydarzenia na świecie

• 13 maja – Grzegorz XIII został papieżem.
• 9 lipca – Holandia: powieszono 19 męczenników z Gorkum.
• 24 lipca – hiszpańscy konkwistadorzy zdobyli Vilcabambę, ostatnią stolicę Imperium Inków.
• 18 sierpnia – król Nawarry Henryk IV pojął za żonę francuską księżniczkę Małgorzatę de Valois, ze względu na różnice konfesji przyszłych małżonków ceremonia odbyła się na dziedzińcu paryskiej katedry Notre-Dame, zaś sam ślub miał być symbolicznym aktem braterstwa między hugenotami a katolikami - 6 dni później rozpętała się tzw. „noc św. Bartłomieja”.
• 23/24 sierpnia – noc św. Bartłomieja - rzeź hugenotów we Francji.
• 24 sierpnia – w rozpoczętej kilkudniowej serii mordów dokonywanych w Paryżu przez katolików na protestantach (wydarzenia określane jako „noc św. Bartłomieja”) przywódca hugenotów, admirał Gaspard de Coligny został wyrzucony przez okno, po czym ucięto mu głowę i odesłano do Rzymu w darze dla papieża Grzegorza XIII.
• 24 września – został ścięty Tupac Amaru, ostatni król Inków.
• 11 listopada – Tycho Brahe odkrył supernową w gwiazdozbiorze Kasjopei.

• Na mocy zezwolenia cesarza Maksymiliana II Habsburga z księstwa cieszyńskiego zostało wydzielone państwo bielskie.
• Zawarto sojusz angielsko-francuski.

Urodzili się

• 22 stycznia – John Donne, czołowy poeta wczesnego angielskiego baroku (zm. 1631).
• 23 stycznia – Joanna de Chantal, francuska zakonnica, współzałożycielka zgromadzenia wizytek (zm. 1641).
• 2 lutego – Maciej Łubieński, arcybiskup gnieźnieński i prymas Polski, biskup poznański (zm. 1652).
• 12 marca – Walenty Smalc, duchowny i teolog braci polskich, pisarz, tłumacz (zm. 1622).
• 10 maja – Maria Sydonia cieszyńska, księżniczka cieszyńska z dynastii Piastów (zm. 1587).
• 11 czerwca – Ben Jonson, angielski dramaturg, poeta i aktor (zm. 1637).
• 8 listopada – Jan Zygmunt Hohenzollern, margrabia-elektor Brandenburgii i książę pruski (zm. 1619)
• 31 grudnia – Go-Yōzei, 107. władca Japonii (zm. 1617).
• Johann Bayer – astronom niemiecki (zm. 1625)
• Giovanni Bernardino Azzolini – malarz i rzeźbiarz włoski (zm. 1645).
• Abraham van den Blocke – architekt i rzeźbiarz tworzący w Gdańsku, syn Willema (zm. 1628).
• Izaak van den Blocke – malarz, syn Willema, obywatel Gdańska (zm. 1626).
• Cyryl Lukaris – grecki duchowny prawosławny, teolog, patriarcha Aleksandrii w latach 1601–1620 (jako Cyryl III) (zm. 1638).
• Arend Dickmann – holenderski admirał polskiej floty wojennej (zm. 1627).
• Korneliusz Drebbel – wynalazca holenderski (zm. 1633).
• Fachr ad-Din II – libański emir (zm. 1635).
• Henri de Gondi – biskup Paryża w latach 1598 – 1622 i kardynał (zm. 1622).
• Bartholomew Gosnold – prawnik i podróżnik angielski, kaper (zm. 1607).
• Caspar Hofman – lekarz, profesor związany z Akademią Medyczną we Frankfurcie nad Odrą (zm. 1648).
• Bartłomiej Keckermann – filozof, historyk, teolog kalwiński i pedagog (zm. 1609).
• Andrzej Lipski – biskup łucki (1617), włocławski (1623) i krakowski (zm. 1631).
• Odo van Maelcote – holenderski matematyk i jezuita (zm. 1615).
• Adam Nowodworski – biskup kamieniecki, przemyski oraz poznański (zm. 1634).
• Gonzalo López de Ocampo – hiszpański duchowny katolicki, czwarty arcybiskup limski oraz prymas Peru (zm. 1627).
• Paweł z Łęczycy – gwardian, kustosz, definitor, egzorcysta, tłumacz (zm. 1642).
• Jan Antonisz van Ravesteyn – holenderski malarz barokowy (zm. 1657).
• Eustachy Wołłowicz (biskup wileński) – proboszcz trocki, duchowny referendarz wielki litewski, pisarz litewski, podkanclerzy litewski (zm. 1630).
• Zygmunt Batory – książę Siedmiogrodu w latach 1588 - 1599 i 1600 - 1601, książę opolski (zm. 1613).

Zmarli

• 10 stycznia – Krzysztof Falk, literat pruski, kronikarz i poeta, nauczyciel (ur. 1520).
• 29 stycznia – Luis Colón de Toledo, pierwszy syn Diego Colóna i Maríi de Toledo y Rojas, wnuk Krzysztofa Kolumba (ur. 1533).
• 8 lutego – Cyryl (metropolita Moskwy), metropolita Moskwy i Wszechrusi (ur. 1492).
• 28 lutego – Katarzyna Habsburżanka, trzecia żona Zygmunta II Augusta (ur. 1533)
• 2 marca – Mem de Sá, portugalski gubernator generalny Brazylii (ur. 1500).
• 13 marca – Petar Hektorović, chorwacki pisarz i poeta (ur. 1487).
• 17 marca – Georg Hundt von Weckheim, administrator urzędu wielkiego mistrza zakonu krzyżackiego (ur. 1520).
• 20 marca – Stanisław Górski, polski duchowny katolicki, kanonik płocki i krakowski, historyk-zbieracz (ur. 1497).
• 17 kwietnia – Filip Padniewski, duchowny, pisarz polityczny, mówca i mecenas sztuki (ur. 1510).
• 1 maja – Pius V, papież (ur. 1504)
• 2 maja – Mikołaj Potocki (rotmistrz), rotmistrz królewski (1550), zawiadowca zamku kamienieckiego (1555), strażnik polny koronny (ur. 1517).
• 3 maja – Rafał Działyński, Kasztelan brzesko-kujawski (ur. 1510).
• 11 maja – Mojżesz ben Israel Isserles, krakowski rabin (ur. 1525).
• 6 czerwca – Stanisław Zamoyski, polski szlachcic, magnat, hetman nadworny (ur. 1519).
• 9 czerwca – Joanna d'Albret, królowa Nawarry (ur. 1528)
• 5 lipca – Longqing, dwunasty cesarz Chin z dynastii Ming (ur. 1537).
• 7 lipca – Zygmunt II August, wielki książę litewski i król polski (ur. 1520)
• 7 lipca – Walenty Herburt, biskup przemyski (ur. 1524).
• 9 lipca
  • Antoni z Hoornaert, kapłan franciszkanin, męczennik święty Kościoła katolickiego (ur. ?).
  • Antoni z Weert, kapłan franciszkanin, męczennik święty Kościoła katolickiego (ur. 1522).
  • Teodoryk Endem, kapłan franciszkanin, męczennik święty Kościoła katolickiego (ur. 1499).
  • Gotfryd z Melveren, kapłan franciszkanin, męczennik święty Kościoła katolickiego (ur. 1512).
  • Hieronim z Weert, kapłan franciszkanin, męczennik święty Kościoła katolickiego (ur. 1522).
  • Jan z Kolonii, kapłan dominikanin, męczennik święty Kościoła katolickiego (ur. ?).
  • Nikazjusz Jonson, kapłan franciszkanin, męczennik święty Kościoła katolickiego (ur. 1522).
  • Jan Lenartz, kapłan augustianin, męczennik święty Kościoła katolickiego (ur. 1504).
  • Mikołaj Pick, kapłan franciszkanin, męczennik święty Kościoła katolickiego (ur. 1543).
  • Piotr z Asche, kapłan franciszkanin, męczennik święty Kościoła katolickiego (ur. 1530).
  • Franciszek Roye, kapłan franciszkanin, męczennik święty Kościoła katolickiego (ur. 1522).
  • Korneliusz Wijk, brat zakonny franciszkanin, męczennik święty Kościoła katolickiego (ur. 1548).
  • Willad z Danii, kapłan franciszkanin, męczennik święty Kościoła katolickiego (ur. 1482).
• 5 sierpnia – Izaak Luria, żydowski uczony i mistyk, uważany przez swych wyznawców za Mesjasza (ur. 1534).
• 20 sierpnia – Miguel López de Legazpi, hiszpański konkwistador, założyciel pierwszej kolonii na Filipinach (ur. 1502).
• 22 sierpnia – Thomas Percy (1528-1572), siódmy earl hrabstwa Northumberland, błogosławiony Kościoła katolickiego (ur. 1528).
• 24 sierpnia – Gaspard de Coligny, francuski admirał, przywódca hugenotów (ur. 1519)
• 26 sierpnia – Petrus Ramus, francuski filozof, matematyk, logik, filolog (ur. 1515).
• 27 sierpnia – Claude Goudimel, kompozytor francuski (ur. 1514).
• 19 września – Franciszek Borgiasz, trzeci generał zakonu jezuitów, jedna z kluczowych postaci kontrreformacji (ur. 1510).
• 24 września – Tupac Amaru, ostatni król Inków, rezydujący w Vilcabambie (ur. ?)
• 25 września – Marcin Rokicki herbu Rawicz, także Barian Rokicki 1572 w Bieczu - aptekarz polski, rajca i burmistrz Biecza.
• 30 września – Barbara Habsburg, arcyksiężniczka Austrii, księżniczka Czech i Węgier (ur. 1539).
• 12 listopada – Grzegorz Chodkiewicz, hetman wielki litewski, kasztelan wileński (ur. ok. 1513)
• 23 listopada – Agnolo Bronzino, włoski malarz (ur. 1503)
• 24 listopada – John Knox, przywódca szkockiej reformacji (ur. 1514).
• 2 grudnia – Ippolito II d'Este, włoski kardynał i mąż stanu (ur. 1509).
• 22 grudnia – François Clouet, malarz francuski, pochodzenia niderlandzkiego (ur. 1515).
• 30 grudnia – Galeazzo Alessi, włoski architekt, główny przedstawiciel manieryzmu (ur. 1512).
• Andrzej Frycz Modrzewski, polski pisarz okresu Odrodzenia (ur. 1503)
• Rafael Bombelli, włoski matematyk (ur. 1526).
• Maciej Kawęczyński, polski i białoruski wydawca i drukarz, działacz reformacji na Litwie (ur. ok. 1520).
• Andrzej Frycz Modrzewski, polski twórca i pisarz polityczny okresu renesansu (ur. ok. 1503).
• Jan Tarło (chorąży lwowski), polski magnat (ur. ?).

Zdarzenia astronomiczne

• 6 listopada – w gwiazdozbiorze Kasjopei wybuchła supernowa SN 1572 o jasności ok. -4^m, a więc dorównującej Wenus