Anna Wazówna: Różnice pomiędzy wersjami

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Mathiasrex (dyskusja | edycje)
kat.
Konarski (dyskusja | edycje)
→‎Biografia: drobne merytoryczne
Linia 4: Linia 4:


== Biografia ==
== Biografia ==
Była najmłodszą córką [[Jan III Waza|Jana III Wazy]] i [[Katarzyna Jagiellonka|Katarzyny Jagiellonki]]. Matka wychowywała ją w wierze [[katolicyzm|katolickiej]], ale Anna około roku 1580 przeszła na [[luteranizm]]. Uzyskała staranne wykształcenie, interesowała się zwłaszcza zielarstwem i ziołolecznictwem.
Była najmłodszą córką [[Jan III Waza|Jana III Wazy]] i [[Katarzyna Jagiellonka|Katarzyny Jagiellonki]] wychowującą się w początkach swojego życia w Szwecji. Matka wychowywała ją w wierze [[katolicyzm|katolickiej]], ale Anna około roku 1580 przeszła na [[luteranizm]]. Uzyskała staranne wykształcenie, interesowała się zwłaszcza zielarstwem i ziołolecznictwem.


Od śmierci matki w 1583 była dla brata Zygmunta najbliższą osobą<ref name=autonazwa1>S. Grzybowski, ''Jan Zamoyski'', Warszawa 1994, s. 209.</ref>. Kiedy został on obrany królem Polski przyjechała wraz z nim. Po dwóch latach, w 1589 wróciła do Szwecji ze względu na niechęć polskiego dworu, na którym uważano, że ma zbyt duży wpływ na króla. Ponownie przyjechała do Polski w 1592, a od 1598 została w niej na stałe. Była zdolniejsza od brata, który bardzo liczył się z jej zdaniem<ref>S. Grzybowski, ''Jan Zamoyski'', Warszawa 1994, s. 209, 217.</ref>. Ze względu na konflikty religijne nie mogła przebywać na królewskim dworze. W 1604 roku otrzymała starostwo w [[Brodnica|Brodnicy]], a w 1611 w [[Golub]]iu, gdzie znacznie rozbudowała [[zamek w Golubiu|zamek]]. W ciągu swego pobytu w Polsce sprawowała mecenat nad wieloma artystami<ref name=autonazwa1 />.
Od śmierci matki w 1583 była dla brata Zygmunta najbliższą osobą<ref name=autonazwa1>S. Grzybowski, ''Jan Zamoyski'', Warszawa 1994, s. 209.</ref>. Kiedy został on obrany królem Polski, w 1587 roku przyjechała wraz z nim. Po dwóch latach, w 1589 wróciła do Szwecji ze względu na niechęć polskiego dworu, na którym uważano, że ma zbyt duży wpływ na króla. Ponownie przyjechała do Polski w 1592, a od 1598 została w niej na stałe. Była zdolniejsza od brata, który bardzo liczył się z jej zdaniem<ref>S. Grzybowski, ''Jan Zamoyski'', Warszawa 1994, s. 209, 217.</ref>. Ze względu na konflikty religijne nie mogła przebywać na królewskim dworze. W 1604 roku otrzymała starostwo w [[Brodnica|Brodnicy]], a w 1611 w [[Golub]]iu, gdzie przebudowała dawny gotycki [[zamek w Golubiu|zamek]] na swoją rezydencję ozdabiając ją attyką. W ciągu swego pobytu w Polsce sprawowała mecenat nad wieloma artystami<ref name=autonazwa1 />.


== Śmierć, miejsce pochówku ==
== Śmierć, miejsce pochówku ==

Wersja z 17:04, 30 paź 2013

Anna Wazówna
Pomnik Anny Wazówny w Brodnicy

Anna Waza (ur. 17 maja 1568 w Eskilstunie, zm. 26 lutego 1625 w Brodnicy) – szwedzka królewna, siostra króla Zygmunta III Wazy, starosta brodnicki i golubski.

Biografia

Była najmłodszą córką Jana III Wazy i Katarzyny Jagiellonki wychowującą się w początkach swojego życia w Szwecji. Matka wychowywała ją w wierze katolickiej, ale Anna około roku 1580 przeszła na luteranizm. Uzyskała staranne wykształcenie, interesowała się zwłaszcza zielarstwem i ziołolecznictwem.

Od śmierci matki w 1583 była dla brata Zygmunta najbliższą osobą[1]. Kiedy został on obrany królem Polski, w 1587 roku przyjechała wraz z nim. Po dwóch latach, w 1589 wróciła do Szwecji ze względu na niechęć polskiego dworu, na którym uważano, że ma zbyt duży wpływ na króla. Ponownie przyjechała do Polski w 1592, a od 1598 została w niej na stałe. Była zdolniejsza od brata, który bardzo liczył się z jej zdaniem[2]. Ze względu na konflikty religijne nie mogła przebywać na królewskim dworze. W 1604 roku otrzymała starostwo w Brodnicy, a w 1611 w Golubiu, gdzie przebudowała dawny gotycki zamek na swoją rezydencję ozdabiając ją attyką. W ciągu swego pobytu w Polsce sprawowała mecenat nad wieloma artystami[1].

Śmierć, miejsce pochówku

Anna Wazówna zmarła w 1625 w Brodnicy i z racji bycia członkiem rodziny królewskiej powinna spocząć w katedrze wawelskiej. Nie było to jednak możliwe z powodu papieskiego zakazu chowania protestantów na poświęconych katolickich cmentarzach. Jej ciało przez kilka lat przechowywano w jednym z pomieszczeń zamku w Brodnicy. Dopiero w 1636 roku jej bratanek Władysław IV Waza zdecydował o pochowaniu jej w pobliskim Toruniu, w specjalnie dobudowanym w 1626 na ten cel mauzoleum przy Kościele Najświętszej Marii Panny w Toruniu. Mauzoleum ma formę półkolistej apsydy, do której prowadzi barokowy portal, i mieści nagrobek w formie cokołu, na którym wspiera się otwarty sarkofag z umieszczoną na nim leżącą postacią królewny, wyrzeźbioną w alabastrze.

W latach 90. XX wieku w Toruniu naukowcy z toruńskiego uniwersytetu przeprowadzili prace konserwacyjne mauzoleum. Przy okazji ekshumowano i zbadano szczątki królewny. Potwierdzono autentyczność zachowanych pozostałości. W 1995 odbył się jej powtórny pogrzeb o charakterze ekumenicznym.

Galeria

  1. a b S. Grzybowski, Jan Zamoyski, Warszawa 1994, s. 209.
  2. S. Grzybowski, Jan Zamoyski, Warszawa 1994, s. 209, 217.

Linki zewnętrzne

Literatura uzupełniająca