Bitwa pod Konotopem

Bitwa pod Konotopem

wojna polsko-rosyjska 1654-1667
Czas	{{{czas}}}
Miejsce	Konotop
Wynik	zwycięstwo polsko-kozacko-tatarskie
Strony konfliktu
Hetmanat, Rzeczpospolita, Chanat krymski Carstwo Rosyjskie Kozacy zaporoscy
Dowódcy
Iwan Wyhowski, Mehmed IV Girej Aleksy Trubecki, hetman Iwan Bezpały
Siły
ok. 30 - 50 000 ok. 50 000 - 60 000, 36 000
Straty
ok. 3000-6000 Tatarów, 4000 Kozaków 4769 Rosjan, 2000 Kozaków Н. Смирнов, «Как под Конотопом упадок учинился...»(мифы и реальность)//Труды по русской истории. Сборник статей в память о 60-летии И.В. Дубова. М.: Парад, 2007, с. 334-353</ref>
Położenie na mapie świata Brak współrzędnych Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}}
Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}|}

{{Wojna infobox}} Sugerowane pola (wstaw w kodzie): | commons = | czas = | współrzędne = | opis grafiki = Nieznane pola: "data" oraz "opis".

Szablon:Wojna polsko-rosyjska 1654-1667 Bitwa pod Konotopem (zwana niekiedy Sosnowską bitwą lub bitwą nad rzeką Sosnówką) miała miejsce 8 lipca 1659 podczas wojny polsko-rosyjskiej 1654-1667.

Geneza

Po śmierci Bohdana Chmielnickiego hetmanem został Iwan Wyhowski, a dwa lata później w dniu 22 maja 1659 roku Sejm Rzeczpospolitej zatwierdził Unię hadziacką. Pomimo tego część Ukrainy zadnieprzańskiej nadal opowiadała się przeciwko Wyhowskiemu i popierała Moskwę. W konsekwencji armia moskiewska dowodzona przez księcia Aleksieja Nikitycza Trubeckiego przekroczyła Dniepr i obległa obwarowane miasteczko Konotopowi (ukr. Конотоп), bronione przez ok. 4 tys. Kozaków.

Stosunek sił

Oblegająca Konotop armia Aleksego Trubeckiego składała się z ok. 28 000 żołnierzy moskiewskich i ok. 6 600 Kozaków hetmana Iwana Bezpały. Na odsiecz Konotopowi wyruszyła z kolei armia kozacko-polsko-tatarska pod wodzą hetmana kozackiego Iwana Wyhowskiego licząca 32-48 tys. żołnierzy (14-22 000 Kozaków, ok. 1500 Polaków pod dowództwem stolnika kijowskiego Krzysztofa Łasko i ok. 15-25 tys. Tatarów).

Bitwa

Na wieść o odsieczy Trubecki wysłał przeciw Wyhowskiemu zagon jazdy pod dowództwem Semena Pożarskiego (ok. 5600 Rosjan i 2000 Kozaków). Wyhowski podzielił swoje wojska na dwie części i w dniu 7 lipca związał walką rosyjski korpus Pożarskeigo broniący przeprawy przez rzekę Sosnówka. Jednocześnie oddziały polskie i kozackie zdobyły i zniszczyły most przez rzekę odcinając Rosjanom możliwość odwrotu, a następnie większa część ordy Mehmed Gireja IV dokonała obejścia pozycji Rosjan, przeprawiła się przez rzekę i uderzyła na korpus Pożarskiego od tyłu. Zaskoczeni Rosjanie zostali osaczeni i zniesieni, jedynie nieliczni zdołali wyrwać się z otoczenia i uciec do warownego obozu armii Trubeckiego pod Konotopem, który po klęsce Pożarskiego w szyku taborowym przedarł się w ciągu 5 dni do Putywla. Jeszcze w tym samym dniu, w którym rozegrała się bitwa, Tatarzy wymordowali niemal wszystkich rosyjskich jeńców (ok. 5000). Skutkiem moskiewskiej klęski pod Konotopem był ostatni wielki najazd tatarski na ziemie rosyjskie w wyniku którego spustoszone zostały razrjad siewski i białogrodzki.

Obecnie na Ukrainie uważa się tę bitwę za największy triumf wojsk ukraińskich nad Rosjanami.

Literatura

• Piotr Kroll. Iwan Wyhowski// Hetmani zaporoscy w służbie króla i Rzeczypospolitej / P. Kroll, M. Nagielski, M. Wagner. — Zabrze: Infort Editions, 2010. — ISBN 978-83-89943-52-1
• Mała Encyklopedia Wojskowa, 1967, Tom I
• Łukasz Ossoliński Rzecz o hetmanie Wyhowskim, Warszawa 2009

Zobacz też

• Konflikty zbrojne w dziejach ludzkości