Donieck: Różnice pomiędzy wersjami

Donieck
Донецьк
	; Nabrzeże rzeki Kalmius
Herb	Flaga
Państwo	Ukraina
Obwód	doniecki
Burmistrz	Ołeksandr Łukjanczenko
Powierzchnia	385 km²
Wysokość	169 m n.p.m.
Populacja (2013); • liczba ludności; • gęstość	; 953 217 ; 2 475 os./km²
Nr kierunkowy	+380 (0)062/ 0622
Kod pocztowy	83000-
Tablice rejestracyjne	AH
	Położenie na mapie obwodu donieckiego Brak współrzędnych Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}}
	Położenie na mapie Ukrainy Brak współrzędnych Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}}
	Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}\|type:landmark}
	Multimedia w Wikimedia Commons
	Informacje w Wikipodróżach
	Strona internetowa

Przeglądaj historię interaktywnie

[wersja przejrzana]

← poprzednia edycja następna edycja →

Usunięta treść Dodana treść

WizualnieWikikod

Jednokolumnowy

Wersja z 16:41, 17 kwi 2014

Donieck (ukr. Донецьк, ros. Донецк, do 1924 Juzowka (lub Juzow), od 1924 do 1961 Stalino) – miasto we wschodniej części Ukrainy, nad rzeką Kalmius (ukr. Кальміус). Stolica obwodu donieckiego. Główny ośrodek przemysłowy w Donieckim Zagłębiu Węglowym.

Miasto ma 953 217 mieszkańców (2013)^[2]; jest centrum aglomeracji, którą w 2013 roku zamieszkiwało ok. 1,9 mln osób. Donieck to czwarte pod względem wielkości miastem na Ukrainie. Miasto ma charakter przemysłowy. Wraz z sąsiednimi ośrodkami miejskimi tworzy konurbację.

Historia

Donieck, zwany niegdyś „Miastem róż”, powstał w 1869 roku, gdy walijski przedsiębiorca John Hughes wybudował zakłady metalurgiczne oraz kilka kopalń węgla na terenie kilku osad założonych w XVII wieku przez Kozaków zaporoskich. Hughes zakupił ten teren za 24 tys. funtów od kniazia Siergieja Koczubeja, który zobowiązał się był wobec cara Aleksandra II do zbudowania w tym regionie fabryki produkującej szyny dla kolei żelaznej. Osada dla robotników została założona w rejonie sioła Aleksandrowka (Александровка). Osadę tę, od rosyjskiej wymowy nazwiska Hughesa, zaczęto nazywać Juzowką (Юзовка). W roku 1870 mieszkało w niej zaledwie 164 ludzi, w roku 1884 – 5494, a w 1897 – 29 tys. ludzi. W maju roku 1917, w przededniu rewolucji październikowej, Juzowka otrzymała prawa miejskie. Mieszkało w niej wówczas ok. 70 tys. ludzi.

Pierwsze kopalnie zostały znacjonalizowane w wyniku rewolucji. W roku 1924 na kilka tygodni zmieniono nazwę miasta Trock, a potem na Stalino (Сталино) na cześć Józefa Stalina.

Na początku II wojny światowej mieszkało tu 507 tys. ludzi. Wojska niemieckie zajęły Donieck w dniu 16 października 1941 i pozostawały w mieście do 5 września 1943 roku. W tym czasie liczba mieszkańców zmniejszyła się do niecałych 175 tys. W czasie walk o miasto uległo ono bardzo poważnym zniszczeniom i pod koniec wojny rozpoczęła się jego niemal całkowita odbudowa. Do dnia dzisiejszego w Doniecku znaleźć można domy mieszkalne powstałe po wojnie, których budowniczymi byli jeńcy fińscy – stąd miejscowe określenie budynków jako „domy fińskie”.

Na fali drugiego etapu destalinizacji przeprowadzonego przez Nikitę Chruszczowa po 22 Kongresie Komunistycznej Partii ZSRR w październiku 1961, wszystkie miasta radzieckie nazwane na cześć Stalina zostały przemianowane (por. polski Stalinogród) i Stalino zmieniło swoją nazwę na Donieck, od rzeki Doniec.

Geografia i klimat

Donieck leży na Wyżynie Donieckiej, w krajobrazie stepowym, w strefie klimatu umiarkowanego ciepłego, kontynentalnego. Tereny wokół Doniecka są wykorzystywane przede wszystkim pod uprawę, gdyż znajdują się na nich żyzne szare gleby leśne i czarnoziemy^[3]. Szablon:Pogoda infobox

Demografia

Liczba ludności w 2005 roku: 1 016 194 osób
Szacunkowa liczba ludności w 2012 roku: 975 546 osób
Średni wzrost ludności w latach 1995-2000: – 4,32%

Według spisu powszechnego z 2001 roku^[4]:

Narodowość	Procent ludności
Rosjanie	48,15%
Ukraińcy	46,65%
Białorusini	1,15%
Grecy	0,99%
Żydzi	0,50%
Tatarzy	0,49%
Ormianie	0,40%
Azerowie	0,20%
Gruzini	0,20%
pozostali	1,27%

Ludność tego obszaru przejawia silne tendencje prorosyjskie – zostało to wykorzystane w kampaniach wyborczych w roku 2004 oraz 2006 – Partia Regionów Wiktora Janukowycza tutaj (i na Krymie) ma swoje główne oparcie (sam Janukowycz był niegdyś gubernatorem obwodu donieckiego).

Źródło: polsko-ukraiński wniosek o organizację UEFA EURO 2012

Gospodarka

Donieck i okolice wokół tego miasta są silnie zurbanizowane. Rozwija się tam głównie przemysł ciężki jako, że siłą napędową rozwoju gospodarczego Doniecka był zawsze węgiel kamienny. Stąd silnie rozwinięty przemysł wydobywczy i stalowy, który bazuje na tym właśnie surowcu. Obecnie w Doniecku funkcjonuje 17 kopalni węgla i 5 hut żelaza. Spadek koniunktury po upadku Związku Radzieckiego, związany z politycznymi przemianami, spowodował znaczne zmiany w przemysłowym krajobrazie miasta. Inwestorzy zaczęli stawiać na mechanikę i produkcję żywności^[5]. Donieck jest miastem dynamicznie rozwijającym się – znajduje się tam specjalna strefa ekonomiczna. W rankingu miesięcznika Forbes z roku 2012 miasto zostało uznane najlepszym spośród miast Ukrainy dla rozwoju biznesu. Znalazł się na szczycie rankingu w takich kategoriach jak: kapitał ludzki, siła nabywcza obywateli, warunki inwestycyjne, stabilność ekonomiczna czy infrastruktura^[6]. Pomimo stereotypowych wyobrażeń o szkodach wyrządzonych w mieście przez przemysł ciężki, stolica Donbasu została uznana przez UNESCO za najczystsze miasto przemysłowe świata. I ciągle otrzymuje kolejne dofinansowania, które dynamizują rozwój gospodarki.

Transport

Oświata i nauka

Miasto jest siedzibą uniwersytetu, akademii medycznej, politechniki i wyższej szkoły handlowej oraz wielu instytutów naukowo-badawczych, m.in. filii Akademii Nauk Ukrainy.

Atrakcje turystyczne

Główną ulicą miasta jest ulica Artioma, nazwaną tak na cześć przywódcy Doniecko-Krzyworoskiej Republiki Radzieckiej (1918-1919 r.) Pierwsze numery domów ulicy Artioma zaczynają się jeszcze przed Donieckiem, a ostatnie znajdują się już za miastem. Miejsce spotkań i głównych imprez kulturalnych znajduje się w centralnej części ul. Artioma, na placu Lenina. Artioma rozdziela miasto na część wschodnią i zachodnią. Architektura Doniecka utrzymana jest w stylu socrealistycznym.

Wybrane zabytki i atrakcje turystyczne

Synagoga Chasydów
Akademicki Teatr im. Anatolija Sołowianenki
Donieckie okręgowe muzeum krajoznawcze
Regionalne Muzeum Sztuki^[7]

Sport

Donieck jest jednym z czterech ukraińskich miast, w których były rozgrywane mecze organizowanego wspólnie z Polską UEFA EURO 2012. Najbardziej znanym klubem mającym swoją siedzibę w mieście jest Szachtar Donieck, wielokrotny mistrz i wicemistrz Ukrainy, ostatni zdobywca Pucharu UEFA, uczestnik rozgrywek Ligi Mistrzów. Z innych klubów należy tutaj wymienić takie jak: Donczanka-CPOR Donieck, Metałurh Donieck, Olimpik Donieck, Tytan Donieck czy hokejowy Donbas Donieck.

W Doniecku znajduje się Donbas Arena – najnowocześniejszy stadion na Ukrainie i największy stadion tamtejszej ligi.

Miasta partnerskie

Zobacz też

↑ Устав территориальной громады г. Донецка. Офіційний сайт міського голови та міської ради м. Донецька. [dostęp 2014-01-07]. (ros.).
↑ ^a ^b Тимошенко Г.М. (red.): Статистичний збірник «Чисельність наявного населення України на 1 січня 2013 року». Київ: Державна служба статистики України, 2013, s. 50.
↑ Atlas geograficzny – Świat, Polska, wyd. Nowa Era, Wrocław 2010.
↑ Eternal Russia:Yeltsin, Gorbachev, and the Mirage of Democracy by Jonathan Steele, Harvard University Press, 1988, ISBN 978-0-674-26837-1 (s. 218).
↑ http://ukraine2012.gov.ua/pl/citys/Donetsk/place.php.
↑ http://yellowpage.in.ua/en/archives/45318.
↑ http://donieck.lovetotravel.pl/.

Linki zewnętrzne

[1] Устав территориальной громады г. Донецка. Офіційний сайт міського голови та міської ради м. Донецька. [dostęp 2014-01-07]. (ros.).

[Demografia2013-2] Тимошенко Г.М. (red.): Статистичний збірник «Чисельність наявного населення України на 1 січня 2013 року». Київ: Державна служба статистики України, 2013, s. 50.

[3] Atlas geograficzny – Świat, Polska, wyd. Nowa Era, Wrocław 2010.

[4] Eternal Russia:Yeltsin, Gorbachev, and the Mirage of Democracy by Jonathan Steele, Harvard University Press, 1988, ISBN 978-0-674-26837-1 (s. 218).

[5] ttp://ukraine2012.gov.ua/pl/citys/Donetsk/place.php.

[6] ttp://yellowpage.in.ua/en/archives/45318.

[7] ttp://donieck.lovetotravel.pl/.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

@@ Linia 36: / Linia 36: @@
 Pierwsze [[kopalnia|kopalnie]] zostały znacjonalizowane w wyniku rewolucji. W roku 1924 na kilka tygodni zmieniono nazwę miasta ''Trock'', a potem na ''Stalino'' (''Сталино'') na cześć [[Józef Stalin|Józefa Stalina]].
-Na początku [[II wojna światowa|II wojny światowej]] mieszkało tu 507 tys. ludzi – liczba ta zmniejszyła się po okupacji do niecałych 175 tys. W czasie okupacji miasto uległo bardzo poważnym zniszczeniom i pod koniec wojny rozpoczęła się jego niemal całkowita odbudowa. Do dnia dzisiejszego w Doniecku znaleźć można domy mieszkalne powstałe po wojnie, których budowniczymi byli jeńcy [[Finlandia|fińscy]] – stąd miejscowe określenie budynków jako „domy fińskie”.
+Na początku [[II wojna światowa|II wojny światowej]] mieszkało tu 507 tys. ludzi. Wojska niemieckie zajęły Donieck w dniu 16 października 1941 i pozostawały w mieście do 5 września 1943 roku. W tym czasie liczba mieszkańców zmniejszyła się do niecałych 175 tys. W czasie walk o miasto uległo ono bardzo poważnym zniszczeniom i pod koniec wojny rozpoczęła się jego niemal całkowita odbudowa. Do dnia dzisiejszego w Doniecku znaleźć można domy mieszkalne powstałe po wojnie, których budowniczymi byli jeńcy [[Finlandia|fińscy]] – stąd miejscowe określenie budynków jako „domy fińskie”.
 Na fali drugiego etapu destalinizacji przeprowadzonego przez [[Nikita Chruszczow|Nikitę Chruszczowa]] po 22 Kongresie [[Komunistyczna Partia Związku Radzieckiego|Komunistycznej Partii ZSRR]] w październiku 1961, wszystkie miasta radzieckie nazwane na cześć Stalina zostały przemianowane (por. polski [[Historia Katowic#Okres powojenny|Stalinogród]]) i Stalino zmieniło swoją nazwę na ''Donieck'', od rzeki [[Doniec]].