Kościół Najświętszej Maryi Panny w Grodnie: Różnice pomiędzy wersjami

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Konarski (dyskusja | edycje)
drobne redakcyjne
Linia 103: Linia 103:
[[Kategoria:Kościoły diecezji grodzieńskiej]]
[[Kategoria:Kościoły diecezji grodzieńskiej]]
[[Kategoria:Zniszczone kościoły na Białorusi]]
[[Kategoria:Zniszczone kościoły na Białorusi]]
[[Kategoria:Zniszczone cerkwie na Białorusi]]
[[Kategoria:Architektura gotyku na Białorusi]]

Wersja z 12:18, 29 sty 2015

Kościół Najświętszej Maryi Panny w Grodnie
Ilustracja
Fara Witoldowa w latach 30. XX wieku
Państwo

 Białoruś

Miejscowość

Grodno

Adres

{{{adres}}}

Wyznanie

katolickie

Kościół

rzymskokatolicki

Wezwanie

Najświętszej Maryi Panny

Położenie na mapie Białorusi
Mapa konturowa Białorusi
Brak współrzędnych
Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}}
Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}|type:building}

Kościół Najświętszej Maryi Panny w Grodnie (biał. Касцёл Найсвяцейшай Дзевы Марыі) – nieistniejący dziś, gotycki kościół farny w Grodnie, wzniesiony w 2. poł. XIV w. Ponieważ jego fundatorem był wielki książę litewski Witold, świątynię nazywano też fara Witoldowa. W 1961 r. na rozkaz miejscowych władz komunistycznych zabytkowa świątynia została wysadzona w powietrze.

Budowa i dalsze losy świątyni

Ufundowana przez księcia Witolda świątynia była najstarszą katolicką świątynią Grodna. Kilkakrotnie padała ofiarą pożarów, ale za każdym razem ją odbudowywano (m.in. za panowania Aleksandra Jagiellończyka i za czasów królowej Bony).

Król Stefan Batory, który u schyłku życia obrał Grodno za swoją siedzibę, polecił wznieść nową, tym razem murowaną świątynię. Według zachowanych materiałów zakonu jezuitów, nowa świątynia (z cegły) została zbudowana w latach 1584-1587 w stylu gotycko-manierystycznym, zaś autorem projektu najprawdopodobniej był Santi Gucci - architekt i rzeźbiarz królewski.

Tragedie, jakie w kolejnych wiekach dotykały miasto, nie ominęły też Witoldowej fary. Świątynia doznała poważnych zniszczeń w czasie okupacji miasta przez wojska moskiewskie (1655-1661), następnie podczas wojny północnej (na pocz. XVIII w.), dodatkowo w II poł. XVIII w. znów kilkakrotnie spustoszyły ją pożary. Z powodu wspomnianych zniszczeń świątyni nabożeństwa i posługi duszpasterskie przeniesiono do pobliskiego, pojezuickiego kościoła pw. św. Franciszka Ksawerego.

Po rozbiorach Polski Grodno znalazło się pod okupacją rosyjską, natomiast świątynia została przekazana prawosławnym i zamieniona na sobór Mądrości Bożej. Projekt przebudowy budynku w stylu rosyjsko-bizantyjskim wykonał Nikołaj Czagin[1]. Po I wojnie światowej oraz starciach polsko-bolszewickich fara wróciła w ręce katolików i, wyremontowana z przywróceniem gotyckiego charakteru wg projektu Oskara Sosnowskiego w latach 1924-34, pełniła do 1939 r. funkcję kościoła garnizonowego.

Po zakończeniu II wojny światowej sowieci zamknęli świątynię, a następnie przerobili ją na magazyn po czym budowla niszczała coraz bardziej. W marcu 1961 r. wydano decyzję o jego wyburzeniu. 29 listopada 1961 r. na polecenie sowieckich władz miejskich kościół został wysadzony w powietrze przez jednostkę saperów z Leningradu. Na miejscu gdzie stała świątynia, znajduje się dzisiaj niewielki plac miejski.

Ilustracje historyczne

Materiały źródłowe