Mohylów Podolski: Różnice pomiędzy wersjami

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Magen (dyskusja | edycje)
Konarski (dyskusja | edycje)
→‎Historia: drobne merytoryczne, źródła/przypisy
Linia 27: Linia 27:


== Historia ==
== Historia ==
Założone przez [[Jeremi Mohyła|Jeremiego Mohyłę]] i wkrótce podarowane przez niego zięciowi, [[Stefan Potocki (wojewoda bracławski)|Stefanowi Potockiemu]]. Pierwsze umocnienia po [[Bitwa pod Cecorą (1620)|bitwie pod Cecorą]] zbudował tu [[Teofil Szemberg]].
Założone w 1595 roku przez wojewodę [[Stefan Potocki (wojewoda bracławski)|Stefana Potockiego]] i nazwane na cześć swojego teścia [[Jeremi Mohyła|Jeremiego Mohyły]]. Wkrótce zamieszkali tu Ormianie, którzy bardzo przyczynili się do rozwoju miasta. Pierwsze umocnienia po [[Bitwa pod Cecorą (1620)|bitwie pod Cecorą]] zbudował tu [[Teofil Szemberg]].


Na przeciwległym, mołdawskim brzegu Dniestru, znajduje się pole bitwy pod Cecorą. Tam też w [[1620]] roku zginął [[Stanisław Żółkiewski|hetman Stanisław Żółkiewski]]. W 1652 roku zajęty przez Kozaków. Przypuszczalne w pobliżu znajduje się miejsce pochówku [[Józef Pułaski|Józefa Pułaskiego]], marszałka [[Konfederacja barska|Konfederacji Barskiej]], ojca [[Kazimierz Pułaski|Kazimierza Pułaskiego]]. Na miejscu drewnianego z 1743 roku, w latach 1772-1791 zbudowano tu murowany kościół katolicki pod wezwaniem Nawiedzenia NMP, z fundacji wojewody Potockiego. W 1795 roku po III Rozbiorze Polski miasto wcielono do Rosji. Podczas zaborów siedziba [[Powiat mohylowski|powiatu mohylowskiego]] [[Gubernia podolska|guberni podolskiej]]. Pod koniec XIX wieku wśród mieszkańców znacznie zwiększył się odsetek ludności żydowskiej: w 1881 roku w mieście mieszkało 14000 Żydów, 4932 Rusinów, 1020 Polaków. W 1873 roku prenumerowano w mieście 321 pism rosyjskich, 85 polskich, 3 żydowskie, 12 zagranicznych.
Na przeciwległym, mołdawskim brzegu Dniestru, znajduje się pole bitwy pod Cecorą. Tam też w [[1620]] roku zginął [[Stanisław Żółkiewski|hetman Stanisław Żółkiewski]]. W 1652 roku zajęty przez Kozaków. W 1672 roku okupowany przez Turcję. Przypuszczalne w pobliżu znajduje się miejsce pochówku [[Józef Pułaski|Józefa Pułaskiego]], marszałka [[Konfederacja barska|Konfederacji Barskiej]], ojca [[Kazimierz Pułaski|Kazimierza Pułaskiego]]. Na miejscu drewnianego z 1743 roku, w latach 1772-1791 zbudowano tu murowany kościół katolicki pod wezwaniem Nawiedzenia NMP, z fundacji wojewody Potockiego. Pod koniec XVIII wieku było to jedno z największych miast na Podolu. W 1795 roku po III Rozbiorze Polski miasto znalazło się w Rosji, której rząd wykupił miasto od Potockich w 1806 roku za 500 tys. rubli. Podczas zaborów siedziba [[Powiat mohylowski|powiatu mohylowskiego]] [[Gubernia podolska|guberni podolskiej]]. W 1881 roku doprowadzono do miasta kolej. Pod koniec XIX wieku wśród mieszkańców znacznie zwiększył się odsetek ludności żydowskiej: w 1881 roku w mieście mieszkało 14000 Żydów, 4932 Rusinów, 1020 Polaków. W 1873 roku prenumerowano w mieście 321 pism rosyjskich, 85 polskich, 3 żydowskie, 12 zagranicznych.
W latach 1941-1944 pod okupacją niemiecką, w trakcie której utworzono w nim getto dla Żydów. Zajęty przez Armię Czerwoną 14 marca 1944 roku. Od 1991 roku w Republice Ukrainy.
W latach 1941-1944 pod okupacją niemiecką, w trakcie której utworzono w nim getto dla Żydów. Zajęty przez Armię Czerwoną 14 marca 1944 roku. Od 1991 roku w Republice Ukrainy.

== Zabytki ==
* Cerkiew unicka św. Paraskewy z 1775 r.
* Cerkiew św. Mikołaja (Mikołajewska) z 1754 roku, przebudowana w 1885 r.
* Cerkiew św. Grzegorza (1808-19), klasycystyczna.
* Cmentarz Polski z około 1840 roku, z grobami m.in. Wincenty Moszyńskiej, rodziny Dębickich, Wincentego Kowalskiego, Franciszka Żulińskiego, Stanisławy Drużbowicz, rodziny Dobrowolskich, Antoniego Baronowskiego, ks. Teodora Narolskiego, ks. Erazma Wierzejskiego, Stefana i Karoliny Plaszkienicz<ref>http://www.promotion.org.pl/mogily/rmohylow2013.htm</ref>.


== Znane postaci urodzone w Mohylowie: ==
== Znane postaci urodzone w Mohylowie: ==

Wersja z 10:45, 3 lut 2015

Mohylów Podolski
Ilustracja
Cerkiew Mikołajewska
Herb Flaga
Herb Flaga
Państwo

 Ukraina

Obwód

winnicki

Rejon

mohylowski

Powierzchnia

21,63 km²

Wysokość

79 m n.p.m.

Populacja (2003)
• liczba ludności


36 000

Nr kierunkowy

+380 4337

Kod pocztowy

24000

Położenie na mapie obwodu winnickiego
Mapa konturowa obwodu winnickiego
Brak współrzędnych
Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}}
Położenie na mapie Ukrainy
Mapa konturowa Ukrainy
Brak współrzędnych
Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}}
Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}|type:city}
Strona internetowa

Mohylów Podolski (ukr. Могилів-Подільський - Mohyliw Podilśkyj, rum. Moghilǎu / Movilǎu, ros. Могилёв-Подольский - Mogilow Podolskij) – miasto na Ukrainie, stolica rejonu w obwodzie winnickim, przy granicy z Mołdawią, nad Dniestrem.

Historia

Założone w 1595 roku przez wojewodę Stefana Potockiego i nazwane na cześć swojego teścia Jeremiego Mohyły. Wkrótce zamieszkali tu Ormianie, którzy bardzo przyczynili się do rozwoju miasta. Pierwsze umocnienia po bitwie pod Cecorą zbudował tu Teofil Szemberg.

Na przeciwległym, mołdawskim brzegu Dniestru, znajduje się pole bitwy pod Cecorą. Tam też w 1620 roku zginął hetman Stanisław Żółkiewski. W 1652 roku zajęty przez Kozaków. W 1672 roku okupowany przez Turcję. Przypuszczalne w pobliżu znajduje się miejsce pochówku Józefa Pułaskiego, marszałka Konfederacji Barskiej, ojca Kazimierza Pułaskiego. Na miejscu drewnianego z 1743 roku, w latach 1772-1791 zbudowano tu murowany kościół katolicki pod wezwaniem Nawiedzenia NMP, z fundacji wojewody Potockiego. Pod koniec XVIII wieku było to jedno z największych miast na Podolu. W 1795 roku po III Rozbiorze Polski miasto znalazło się w Rosji, której rząd wykupił miasto od Potockich w 1806 roku za 500 tys. rubli. Podczas zaborów siedziba powiatu mohylowskiego guberni podolskiej. W 1881 roku doprowadzono do miasta kolej. Pod koniec XIX wieku wśród mieszkańców znacznie zwiększył się odsetek ludności żydowskiej: w 1881 roku w mieście mieszkało 14000 Żydów, 4932 Rusinów, 1020 Polaków. W 1873 roku prenumerowano w mieście 321 pism rosyjskich, 85 polskich, 3 żydowskie, 12 zagranicznych. W latach 1941-1944 pod okupacją niemiecką, w trakcie której utworzono w nim getto dla Żydów. Zajęty przez Armię Czerwoną 14 marca 1944 roku. Od 1991 roku w Republice Ukrainy.

Zabytki

  • Cerkiew unicka św. Paraskewy z 1775 r.
  • Cerkiew św. Mikołaja (Mikołajewska) z 1754 roku, przebudowana w 1885 r.
  • Cerkiew św. Grzegorza (1808-19), klasycystyczna.
  • Cmentarz Polski z około 1840 roku, z grobami m.in. Wincenty Moszyńskiej, rodziny Dębickich, Wincentego Kowalskiego, Franciszka Żulińskiego, Stanisławy Drużbowicz, rodziny Dobrowolskich, Antoniego Baronowskiego, ks. Teodora Narolskiego, ks. Erazma Wierzejskiego, Stefana i Karoliny Plaszkienicz[1].

Znane postaci urodzone w Mohylowie:

  • Boris Bażanow, sekretarz Biura Politycznego WKP(b) w latach 20. XX w., autor demaskatorskich wspomnień Byłem sekretarzem Stalina,
  • Zygmunt Brynk, inżynier mechanik okrętowy, kontradmirał Marynarki Wojennej RP,
  • Kazimierz Kietliński, admirał,
  • Nikołaj Krestinski, członek pierwszego Biura Politycznego RKP(b), wicekomisarz spraw zagranicznych ZSRR, ofiara wielkiej czystki,
  • Witold Maliszewski, polski kompozytor, dyrygent i pedagog, uczeń Rimskiego-Korsakowa, nauczyciel m.in. Witolda Lutosławskiego,
  • Stanisław Popławski, urodzony w Wendyczanach pod Mohylówem, generał Armii Radzieckiej i generał armii Ludowego Wojska Polskiego, dowódca Wojsk Lądowych LWP (1947–1950), wiceminister obrony narodowej PRL (1949–1956), członek Komitetu Centralnego PZPR (1949–1956), poseł na Sejm PRL, Bohater Związku Radzieckiego (1945).

Miasta partnerskie

Linki zewnętrzne