Kantymir Murza: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana]

Usunięta treść Dodana treść

Jednokolumnowy

Wersja z 15:08, 21 maj 2015

Kantymir Murza (zm. 1637), zwany też chanem Temirem albo Krwawym Mieczem, tatarski dowódca i polityk. Wielokrotnie dowodził najazdami tatarskimi na Rzeczpospolitą. Przewodził ordom przednim: Białogrodzkiej, Budziackiej i Dobrudzkiej. Około 1603 utworzył samodzielny Chanat Nogajski.

Główny sprawca zwycięstwa armii turecko-tatarskiej pod Cecorą w 1620. Brał udział w bitwie pod Chocimiem w 1621 roku, po której otrzymał tytuł bejlerbeja.

W zimie 1623-1624 Tatarzy pod jego dowództwem przeszli szybko przez Ruś Czerwoną i dotarli na zachodzie do Dunajca i Wisły w rejonie Sandomierza, zaś na północy do ziemi bełskiej, chełmskiej i województwa lubelskiego^[1].

W lecie 1624 roku Tatarzy pod wodzą Kantymira splądrowali całą środkową Małopolskę aż pod Sędziszów i Krosno. W Urzejowicach, Gniewczynie, Sieteszy, Gaci, Markowej spalono kościoły i wsie, a ludność w dużej liczbie zabrano w jasyr^[2].

Kantymir poniósł klęskę z rąk Stanisława Koniecpolskiego pod Martynowem 20 czerwca 1624, a ofiary jasyru zostały odbite^[3].

9 października 1629 pobity przez Stefana Chmieleckiego pod Gniłą Lipą (bitwa pod Bursztynem). Po roku 1630 dążył do przejęcia władzy na Krymie, w 1635 wszczął wojnę domową.

W 1636 roku na jego polecenia jego syn ściął starostę Stanisława Daniłowicza, wuja późniejszego króla Polski Jana III Sobieskiego.

Pobity w 1637, został zamordowany z rozkazu sułtana tureckiego.

Miał brata Achtymira Murzę^[4].

↑ Jacek Chchaj. Łacińskie szkolnictwo parafialne na Rusi Koronnej od XVI do XVIII w. 2003
↑ Władysław Fołta. Ruch ludowy w Przeworskiem. 1975; Stefan Inglot. Udział chłopów w obronie Polski. 1946
↑ "Nie ustawały napady tatarskie jako odpowiedź na wyprawy kozackie. W latach 1623 i 1624 Tatarzy dotarli niemal po Wisłę, rabując kraj i uprowadzając jasyr." [w:] Gierowski, J.A. Historia Polski, 1505-1764, 1988;
↑ Zbiór pamiętników historycznych o dawnéy Polszcze, z rękopismów tudzież dzieł w różnych językach o Polscze wydanych, Tom VI, Lwów 1833

[1] Jacek Chchaj. Łacińskie szkolnictwo parafialne na Rusi Koronnej od XVI do XVIII w. 2003

[2] Władysław Fołta. Ruch ludowy w Przeworskiem. 1975; Stefan Inglot. Udział chłopów w obronie Polski. 1946

[3] "Nie ustawały napady tatarskie jako odpowiedź na wyprawy kozackie. W latach 1623 i 1624 Tatarzy dotarli niemal po Wisłę, rabując kraj i uprowadzając jasyr." [w:] Gierowski, J.A. Historia Polski, 1505-1764, 1988;

[4] Zbiór pamiętników historycznych o dawnéy Polszcze, z rękopismów tudzież dzieł w różnych językach o Polscze wydanych, Tom VI, Lwów 1833

[1]

[2]

[3]

[4]

@@ Linia 10: / Linia 10: @@
 października [[1629]] pobity przez [[Stefan Chmielecki|Stefana Chmieleckiego]] pod [[Gniła Lipa|Gniłą Lipą]] (bitwa pod Bursztynem). Po roku [[1630]] dążył do przejęcia władzy na [[Chanat Krymski|Krymie]], w [[1635]] wszczął wojnę domową.
+W 1636 roku na jego polecenia jego syn ściął starostę [[Stanisław Daniłowicz|Stanisława Daniłowicza]], wuja późniejszego króla Polski Jana III Sobieskiego.
 Pobity w [[1637]], został zamordowany z rozkazu [[sułtan]]a [[Turcja|tureckiego]].