Graboszyce: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
m Robot wspomógł poprawę ujednoznacznienia Podział administracyjny Polski 1975-1998 – zmieniono link(i) do Podział administracyjny Polski 1975–1998 |
→Zabytki: drobne merytoryczne |
||
| Linia 43: | Linia 43: | ||
== Zabytki == |
== Zabytki == |
||
* [[dwór obronny]] z około 1570-1580 roku, gotycko-renesansowy wzniesiony przez Dziwisza (Dionizego) Brandysa, dworzanina i sekretarza królewskiego. Wcześniej pod koniec XV w. lub w pierwszej połowie XVI w., z inicjatywy Klemensa Brandysa, wzniesiono na prostokątnym rzucie mury obwodowe dzisiejszych piwnic. W 1626 roku pisarz oświęcimski Piotr, syn Dziwisza, sprzedał majątek Cichockim z Wojsławic. W XVIII w. zmieniono dach na barokowy mansardowy (burząc przy tym attykę). Nad ryzalitami zbudowano wówczas barokowe szczyty. W 1 połowie XIX wieku zbudowano klatkę schodową i most. Dwór w w 1864 r. przeszedł w ręce rodziny Chrząszczów, w której posiadaniu pozostawał do 1945 roku. W 1948 roku zburzono stary dach i zbudowano nowy czterospadowy. Dwór jest otoczony z trzech stron fosą, a z czwartej stawem. W pobliżu park ze starym pomnikowym starodrzewem. Kamieniarka na elewacjach pochodzi z końca XVI wieku. We wnętrzu ślady polichromii. Dwór jest własnością prywatną. |
|||
* [[dwór obronny]] z [[XVI wiek]]u, gotycko-renesansowy otoczony parkiem ze starym pomnikowym starodrzewem. |
|||
* [[Kościół św. Andrzeja w Graboszycach|drewniany kościółek]] [[Parafia św. Andrzeja Apostoła w Graboszycach|parafialny]] z [[XVI wiek]]u pw. [[Andrzej Apostoł|św. Andrzeja]], w stylu śląsko-małopolskim. Kościół składa się z nawy, węższego od niej zamkniętego ścianą prostą prezbiterium, oraz wieży. Wnętrze nakrywają stropy. Po jego bokach umieszczone są wizerunki Matki Bolesnej oraz Ecce Homo, a na rewersach św. Piotr i św. Andrzej z gotyckiego tryptyku z XVI w. W górnej kondygnacji jest obraz św. Andrzeja z XIX w., oraz po bokach św. Wojciech i św. Stanisław. Całość wieńczy Oko Opatrzności w promienistej glorii<ref>''Szlak Architektury Drewnianej w Małopolsce'', Paweł Kutaś, Zakrzów, 2013 ISBN 978-83-60941-50-8, ss.20-21</ref>. |
* [[Kościół św. Andrzeja w Graboszycach|drewniany kościółek]] [[Parafia św. Andrzeja Apostoła w Graboszycach|parafialny]] z [[XVI wiek]]u pw. [[Andrzej Apostoł|św. Andrzeja]], w stylu śląsko-małopolskim. Kościół składa się z nawy, węższego od niej zamkniętego ścianą prostą prezbiterium, oraz wieży. Wnętrze nakrywają stropy. Po jego bokach umieszczone są wizerunki Matki Bolesnej oraz Ecce Homo, a na rewersach św. Piotr i św. Andrzej z gotyckiego tryptyku z XVI w. W górnej kondygnacji jest obraz św. Andrzeja z XIX w., oraz po bokach św. Wojciech i św. Stanisław. Całość wieńczy Oko Opatrzności w promienistej glorii<ref>''Szlak Architektury Drewnianej w Małopolsce'', Paweł Kutaś, Zakrzów, 2013 ISBN 978-83-60941-50-8, ss.20-21</ref>. |
||
Wersja z 15:23, 4 lis 2015
| {{{rodzaj miejscowości}}} | |
 Kościół pw. św. Andrzeja | |
| Państwo | małopolskie |
|---|---|
| Powiat | |
| Gmina | |
| Wysokość |
235-280 m n.p.m. |
| Liczba ludności (2008) |
742 |
| Strefa numeracyjna |
(+48) 33 |
| Kod pocztowy |
32-640 |
| Tablice rejestracyjne |
KOS |
| SIMC |
0076641 |
Położenie na mapie brak | |
Położenie na mapie świata  Brak współrzędnych Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}} | |
| Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}|type:landmark} | |
Graboszyce – wieś w Polsce położona w województwie małopolskim, w powiecie oświęcimskim, w gminie Zator.
Nazwa
Nazwę miejscowości w zlatynizowanej staropolskiej formie Grabischicze villa wymienia w latach (1470-1480) Jan Długosz w księdze Liber beneficiorum dioecesis Cracoviensis[1].
Historia
W latach (1470-1480) Jan Długosz w księdze Liber beneficiorum dioecesis Cracoviensis jako właściciela miejscowości podaje Jana Rudzkiego herbu Pilawa[2].
20 lipca 2011 przechodząca przez Graboszyce potężna nawałnica wyrządziła dużo szkód, zrywając dachy, przewracając drzewa i niszcząc wiele budynków mieszkalnych.
Geografia
Leży na skraju Pogórza Śląskiego, na lewej, wysokiej terasie doliny Skawy, na Wysoczyźnie Osieckiej, w pobliżu południowo-wschodniego krańca Kotliny Oświęcimskiej, w widłach Skawy i uchodzącej do niej z lewego (zachodniego) brzegu Wieprzówki. Część wsi w rejonie Czarczy, przysiółka Grodziska, znajduje się na prawym (wschodnim) brzegu Skawy i graniczy z Bachowicami oraz Grodziskiem. Wieś odległa jest ok. 6 km od Zatora w kierunku Wadowic.
Do wsi należą przysiółki Czarcza i Myto.
W latach 1975-1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa bielskiego.
Zabytki
- dwór obronny z około 1570-1580 roku, gotycko-renesansowy wzniesiony przez Dziwisza (Dionizego) Brandysa, dworzanina i sekretarza królewskiego. Wcześniej pod koniec XV w. lub w pierwszej połowie XVI w., z inicjatywy Klemensa Brandysa, wzniesiono na prostokątnym rzucie mury obwodowe dzisiejszych piwnic. W 1626 roku pisarz oświęcimski Piotr, syn Dziwisza, sprzedał majątek Cichockim z Wojsławic. W XVIII w. zmieniono dach na barokowy mansardowy (burząc przy tym attykę). Nad ryzalitami zbudowano wówczas barokowe szczyty. W 1 połowie XIX wieku zbudowano klatkę schodową i most. Dwór w w 1864 r. przeszedł w ręce rodziny Chrząszczów, w której posiadaniu pozostawał do 1945 roku. W 1948 roku zburzono stary dach i zbudowano nowy czterospadowy. Dwór jest otoczony z trzech stron fosą, a z czwartej stawem. W pobliżu park ze starym pomnikowym starodrzewem. Kamieniarka na elewacjach pochodzi z końca XVI wieku. We wnętrzu ślady polichromii. Dwór jest własnością prywatną.
- drewniany kościółek parafialny z XVI wieku pw. św. Andrzeja, w stylu śląsko-małopolskim. Kościół składa się z nawy, węższego od niej zamkniętego ścianą prostą prezbiterium, oraz wieży. Wnętrze nakrywają stropy. Po jego bokach umieszczone są wizerunki Matki Bolesnej oraz Ecce Homo, a na rewersach św. Piotr i św. Andrzej z gotyckiego tryptyku z XVI w. W górnej kondygnacji jest obraz św. Andrzeja z XIX w., oraz po bokach św. Wojciech i św. Stanisław. Całość wieńczy Oko Opatrzności w promienistej glorii[3].
Urodzeni w miejscowości
- Edward Grzywa – polski chemik
Linki zewnętrzne
- ↑ Joannis Długosz Senioris Canonici Cracoviensis, "Liber Beneficiorum", Aleksander Przedziecki, Tom VII, Kraków 1864, str.81.
- ↑ Joannis Długosz Senioris Canonici Cracoviensis, "Liber Beneficiorum", Aleksander Przedziecki, Tom VII, Kraków 1864, str.81.
- ↑ Szlak Architektury Drewnianej w Małopolsce, Paweł Kutaś, Zakrzów, 2013 ISBN 978-83-60941-50-8, ss.20-21
