Ludwik Narbutt: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
lit. |
→Biografia: drobne merytoryczne |
||
Linia 21: | Linia 21: | ||
== Biografia == |
== Biografia == |
||
Syn [[Teodor Narbutt|Teodora Narbutta]] i Krystyny z Sadowskich. Za udział w konspiracji w 1850 roku aresztowany w [[Wilno|Wilnie]] i karnie w marcu 1851 roku wcielony do [[Armia Imperium Rosyjskiego|wojska rosyjskiego]], uczestniczył w walkach na [[Kaukaz (kraina historyczna)|Kaukazie]], gdzie został odznaczony za odwagę [[order św. Anny|orderem św. Anny]] 4 stopnia. Na Litwę wrócił w 1860 roku w stopniu podporucznika. W 1861 r. ożenił się z młodą wdową Amelią z Kuncewiczów Siedlikowską. Zamieszkał w Sierbieniszkach poświęcając się gospodarstwu. Młodszy brat Ludwika Bronisław, pisał w swoim pamiętniku o nim: „''Widziałem go w 1860 roku w Lidzie. Był niewielkiego wzrostu, szczupły, blondyn, nieco łysy, z melancholijnym wyrazem na twarzy wielki zdrowy rozsądek, uczciwość, miłość dla ludzi – to były główne jego zalety małomówiący, skromny w ułożeniu, chętny zawsze dla każdego z pomocą”.'' |
Syn [[Teodor Narbutt|Teodora Narbutta]] i Krystyny z Sadowskich. Uczył się w szkole pijarów w Lidzie. Za udział w konspiracji w 1850 roku aresztowany w [[Wilno|Wilnie]] i karnie w marcu 1851 roku wcielony do [[Armia Imperium Rosyjskiego|wojska rosyjskiego]], uczestniczył w walkach na [[Kaukaz (kraina historyczna)|Kaukazie]], gdzie został odznaczony za odwagę [[order św. Anny|orderem św. Anny]] 4 stopnia. Na Litwę wrócił w 1860 roku w stopniu podporucznika. W 1861 r. ożenił się z młodą wdową Amelią z Kuncewiczów Siedlikowską. Zamieszkał w Sierbieniszkach poświęcając się gospodarstwu. Młodszy brat Ludwika Bronisław, pisał w swoim pamiętniku o nim: „''Widziałem go w 1860 roku w Lidzie. Był niewielkiego wzrostu, szczupły, blondyn, nieco łysy, z melancholijnym wyrazem na twarzy wielki zdrowy rozsądek, uczciwość, miłość dla ludzi – to były główne jego zalety małomówiący, skromny w ułożeniu, chętny zawsze dla każdego z pomocą”.'' |
||
Był członkiem konspiracji w [[Armia Imperium Rosyjskiego|Armii Imperium Rosyjskiego]], poprzedzającej wybuch [[powstanie styczniowe|powstania styczniowego]]<ref>''Księga pamiątkowa opracowana staraniem Komitetu Obywatelskiego w czterdziestą rocznicę powstania r. 1863/1864'', Lwów 1904, s. 13.</ref>. |
Był członkiem konspiracji w [[Armia Imperium Rosyjskiego|Armii Imperium Rosyjskiego]], poprzedzającej wybuch [[powstanie styczniowe|powstania styczniowego]]<ref>''Księga pamiątkowa opracowana staraniem Komitetu Obywatelskiego w czterdziestą rocznicę powstania r. 1863/1864'', Lwów 1904, s. 13.</ref>. |
||
[[Plik:Andriolli.Ludwik Narbutt.jpg|thumb|200px|left|''[[Michał Elwiro Andriolli]]''. Śmierć Ludwika Narbutta w Dubiczach. 1864–1865. Litografia.]] |
[[Plik:Andriolli.Ludwik Narbutt.jpg|thumb|200px|left|''[[Michał Elwiro Andriolli]]''. Śmierć Ludwika Narbutta w Dubiczach. 1864–1865. Litografia.]] |
Wersja z 12:22, 19 sty 2016
Trąby (herb szlachecki) | |
Data urodzenia | |
---|---|
Data i miejsce śmierci | |
Rodzice |
Teodor Narbutt |
Małżeństwo |
Amelia z Kuncewiczów |
Wojny i bitwy |
Ludwik Narbutt (ur. 26 sierpnia 1832, zm. 5 maja 1863) – polski ziemianin, dowódca powstania styczniowego na Litwie w rejonie Lidy. Poległ 5 maja 1863 r. w walce z wojskami rosyjskimi pod Dubiczami[1].
Biografia
Syn Teodora Narbutta i Krystyny z Sadowskich. Uczył się w szkole pijarów w Lidzie. Za udział w konspiracji w 1850 roku aresztowany w Wilnie i karnie w marcu 1851 roku wcielony do wojska rosyjskiego, uczestniczył w walkach na Kaukazie, gdzie został odznaczony za odwagę orderem św. Anny 4 stopnia. Na Litwę wrócił w 1860 roku w stopniu podporucznika. W 1861 r. ożenił się z młodą wdową Amelią z Kuncewiczów Siedlikowską. Zamieszkał w Sierbieniszkach poświęcając się gospodarstwu. Młodszy brat Ludwika Bronisław, pisał w swoim pamiętniku o nim: „Widziałem go w 1860 roku w Lidzie. Był niewielkiego wzrostu, szczupły, blondyn, nieco łysy, z melancholijnym wyrazem na twarzy wielki zdrowy rozsądek, uczciwość, miłość dla ludzi – to były główne jego zalety małomówiący, skromny w ułożeniu, chętny zawsze dla każdego z pomocą”. Był członkiem konspiracji w Armii Imperium Rosyjskiego, poprzedzającej wybuch powstania styczniowego[2].
Po wybuchu powstania styczniowego Ludwik Narbutt jako jeden z pierwszych w rejonie Lidy stanął do walki. 2 lutego 1863 roku wyruszył do Puszczy Rudnickiej na czele świeżo sformowanego oddziału, w skład którego wchodzili oprócz niego jeszcze jedynie jego brat i sześciu chłopów. Narbutt cieszył się dobrą opinią w okolicy, dzięki czemu oddział ziemiańsko-włościański szybko urósł w znaczną siłę. Do jego partii dołączył między innymi Michał Elwiro Andriolli z kilkoma swoimi poddanymi. Oddział Ludwika Narbutta wspierała jego siostra Teodora[3].
Narbutt stoczył szereg potyczek z wojskami carskimi, zadając nieprzyjacielowi dotkliwe straty. 16 lutego 1863 roku Narbutt zaatakował rosyjski pociąg pod Marcinkańcami i odbił wiezionych rekrutów. W dniu 9 marca 1863 roku doszło, w okolicach stacji kolejowej Rudziszki, do bitwy 100-osobowego oddziału Ludwika Narbutta z trzema rotami piechoty rosyjskiej i sotnią kozacką pod komendą Wimberga. Rosjanie, zaatakowani znienacka, pierzchli tracąc sporo ludzi i sprzętu. Kolejne bitwy i potyczki stoczono pod Nowym Dworem, pod Piłownią, koło Berszt, pod Kowalkami, nad jeziorem Dumbla.
5 maja 1863 roku w okolicach jeziora Pielasa koło Dubicz oddział Narbutta został rozbity. W wyniku zdrady kmiecia z Dubicz Bazylego Karpowicza, który wskazał Rosjanom drogę do obozowiska powstańców, śmierć poniósł bohaterski dowódca oddziału i kilkunastu powstańców, wielu dostało się do niewoli, a pozostali poszli w rozsypkę. Nowy dowódca oddziału, Aleksander Poradowski, ukarał zdrajcę – w dniu Zielonych Świąt Bazyli Karpowicz został powieszony we wsi Montaty koło Dubicz. Podobny los spotkał innego zdrajcę, włościanina Jana Szymielewicza, powieszonego 3 czerwca 1863 roku w majątku Sumorokowszczyzna. Ten akt sprawiedliwości nie mógł jednak powetować straty rozbicia bitnego oddziału i śmierci utalentowanego dowódcy.
W Warszawie, na starym Mokotowie jest ulica nazwana jego imieniem – ulica Ludwika Narbutta.
- ↑ Narbutt Ludwik. Encyklopedia PWN
- ↑ Księga pamiątkowa opracowana staraniem Komitetu Obywatelskiego w czterdziestą rocznicę powstania r. 1863/1864, Lwów 1904, s. 13.
- ↑ Teodora Monczuńska. genealogia.okiem.pl. [dostęp 17 kwietnia 2015].
Bibliografia
- Paweł Komorowski, Aleksander Kołyszko, Ludwik Narbutt – Z dziejów historycznej świadomości Polaków na Ziemi Lidzkiej , Wydawnictwo Retro-Art, Warszawa-Lida 1999
Linki zewnętrzne
- Narbuttowie herbu Trąby
- Polscy ziemianie
- Członkowie konspiracji w Armii Imperium Rosyjskiego poprzedzającej wybuch powstania styczniowego
- Dowódcy oddziałów powstania styczniowego
- Polacy karnie wcieleni do armii Imperium Rosyjskiego
- Uczestnicy wojen kaukaskich (strona rosyjska)
- Polacy odznaczeni Orderem Świętej Anny
- Urodzeni w 1832
- Zmarli w 1863