Niewiadoma (wieś): Różnice pomiędzy wersjami
[wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
→"Wały Jaćwingowskie": merytoryczne |
→"Wały Jaćwingowskie": źródła/przypisy |
||
Linia 50: | Linia 50: | ||
W badanych nawarstwieniach widoczne są ślady wielokrotnych pożarów. Osadnictwo skupiało się na wysuniętym ku rzece cyplu. Podczas badań odkryto relikty budynków o konstrukcji zrębowej, w nich zaś paleniska układane z kamieni polnych, relikty podłogi z dranic oraz ślady pożarów. Na grodzisku odkryto też prymitywny piec, wiązany przez badaczy z hutnictwem żelaza. |
W badanych nawarstwieniach widoczne są ślady wielokrotnych pożarów. Osadnictwo skupiało się na wysuniętym ku rzece cyplu. Podczas badań odkryto relikty budynków o konstrukcji zrębowej, w nich zaś paleniska układane z kamieni polnych, relikty podłogi z dranic oraz ślady pożarów. Na grodzisku odkryto też prymitywny piec, wiązany przez badaczy z hutnictwem żelaza. |
||
Kres funkcjonowania grodu nastąpił w XII wieku. Badacze wiążą go z najazdem Jaćwingów lub walkami toczonymi o te tereny pomiędzy książętami polskimi i ruskimi. Inna teoria wskazuje na stopniowe oddalanie się szlaków handlowych i wydarzeń politycznych. Grodzisko było badane przez archeologów w latach 1968, 1974 oraz 1976. |
Kres funkcjonowania grodu nastąpił w XII wieku. Badacze wiążą go z najazdem Jaćwingów lub walkami toczonymi o te tereny pomiędzy książętami polskimi i ruskimi. Inna teoria wskazuje na stopniowe oddalanie się szlaków handlowych i wydarzeń politycznych. Grodzisko było badane przez archeologów w latach 1968, 1974 oraz 1976<ref>{{Cytuj|tytuł=Niewiadoma-grodzisko|czasopismo=e-zabytek.nid.pl|data dostępu=2016-04-27|opublikowany=e-zabytek.nid.pl|url=http://e-zabytek.nid.pl/Zabytek/szczegoly.php?ID=142}}</ref>. |
||
Obecnie na terenie Wałów znajduje się las, który często służy za miejsce odpoczynku i rekreacji. Do dziś można tam znaleźć szczątki osady (np. fragmenty glinianych naczyń). Niedaleko Wałów znajdują się tzw. "mogiłki", miejsce uważane za cmentarzysko z czasów średniowiecznych. |
Obecnie na terenie Wałów znajduje się las, który często służy za miejsce odpoczynku i rekreacji. Do dziś można tam znaleźć szczątki osady (np. fragmenty glinianych naczyń). Niedaleko Wałów znajdują się tzw. "mogiłki", miejsce uważane za cmentarzysko z czasów średniowiecznych. |
Wersja z 12:49, 27 kwi 2016
{{{rodzaj miejscowości}}} | |
Główna ulica wsi | |
Państwo | mazowieckie |
---|---|
Powiat | |
Gmina | |
Liczba ludności (2006) |
100 |
Strefa numeracyjna |
(+48) 25 |
Kod pocztowy |
08-331 |
Tablice rejestracyjne |
WSK |
SIMC |
0685647 |
Położenie na mapie gminy Sabnie Brak współrzędnych Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}} | |
Położenie na mapie Polski Brak współrzędnych Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}} | |
Położenie na mapie województwa mazowieckiego Brak współrzędnych Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}} | |
Położenie na mapie powiatu sokołowskiego Brak współrzędnych Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}} | |
Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}|type:landmark} |
Niewiadoma – wieś w Polsce położona w województwie mazowieckim, w powiecie sokołowskim, w gminie Sabnie, nad rzeką Cetynią, w diecezji drohiczyńskiej i parafii Nieciecz.
W latach 1975-1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa siedleckiego.
Położenie
Miejscowość znajduje się w Polsce, we wschodniej części województwa mazowieckiego, na Południowym Podlasiu, w północno-zachodniej części Wysoczyzny Siedleckiej. Leży w dolinie rzeki Cetynii.
Jest położona w odległości:
- 10 km od Sokołowa Podlaskiego (kierunek południowo-zachodni)
- 110 km od Warszawy (kierunek południowo-zachodni)
- 38 km od Siedlec (kierunek południowy)
- 37 km od Drohiczyna (kierunek wschodni)
- 90 km od Łomży (kierunek północny).
"Wały Jaćwingowskie"
Na terenie wsi leżą zabytkowe "Wały Jaćwingowskie" będące pozostałością średniowiecznego grodziska z ok. XI-XII wieku. Wykopaliska archeologiczne wykluczyły obecność na terenie grodziska Jaćwingów i jedyne znaleziska należy łączyć z ludnością słowiańską. Z funkcjonowaniem grodu związane były pobliskie nieobronne osady oraz cmentarzysko w grobami w obstawie kamiennej. W pierwszej fazie gród najprawdopodobniej nie był zamieszkany i pełnił jedynie funkcję schronienia dla mieszkańców okolicznych osad otwartych w sytuacji zagrożenia, o czym świadczy brak bardziej intensywnych śladów osadniczych. Ślady użytkowania grodziska w tej fazie uchwytne są na terenie wysuniętej najbardziej na zachód części cypla bronionej przez fosę o szerokości ok. 2,5 m i głębokości zachowanej do ponad 1 m.
W drugiej fazie zniwelowano powierzchnię starego grodu zasypując fosę od strony pól i zbudowano nowe wały szczególnie potężne od strony wschodniej pozbawionej naturalnych walorów obronnych. Tutaj istniał podwójny wał oddzielony dwoma fosami od wału okalającego. Wały wzniesiono w konstrukcji rusztowej, a po kolejnym pożarze szczyt wału podwyższono kamieniami, a całość oblepiono od zewnątrz gliną. U podstawy wału znajdowała się wzmocniona pojedynczymi kamieniami ława. Wejście na gród znajdowało się po stronie południowej i miało szerokość ok. 2 m. Wymiary tego powiększonego grodu wynosiły 175 m x 140 m.
W badanych nawarstwieniach widoczne są ślady wielokrotnych pożarów. Osadnictwo skupiało się na wysuniętym ku rzece cyplu. Podczas badań odkryto relikty budynków o konstrukcji zrębowej, w nich zaś paleniska układane z kamieni polnych, relikty podłogi z dranic oraz ślady pożarów. Na grodzisku odkryto też prymitywny piec, wiązany przez badaczy z hutnictwem żelaza.
Kres funkcjonowania grodu nastąpił w XII wieku. Badacze wiążą go z najazdem Jaćwingów lub walkami toczonymi o te tereny pomiędzy książętami polskimi i ruskimi. Inna teoria wskazuje na stopniowe oddalanie się szlaków handlowych i wydarzeń politycznych. Grodzisko było badane przez archeologów w latach 1968, 1974 oraz 1976[1].
Obecnie na terenie Wałów znajduje się las, który często służy za miejsce odpoczynku i rekreacji. Do dziś można tam znaleźć szczątki osady (np. fragmenty glinianych naczyń). Niedaleko Wałów znajdują się tzw. "mogiłki", miejsce uważane za cmentarzysko z czasów średniowiecznych.
Zabytki
- Kuźnia z XIX wieku, która została przeniesiona z folwarku w Grodzisku.
- Młyn - dawniej wodny - nad rzeką Cetynią.
- Grodzisko
Niewiadomscy
W miejscowości korzenie ma rodzina Niewiadomskich, pieczętująca się herbem "Prus" o przydomku "Goleń", której historia sięga XVI wieku, znanym jej przedstawicielem był Eligiusz Niewiadomski.
Zbiornik Niewiadoma
Na terenie wsi Niewiadoma, Nieciecz Włościańska, Kupientyn-Kolonia i Kupientyn na rzece Cetynii znajduje się Zbiornik Niewiadoma.
-
"Wały Jaćwingowskie"
-
"Mogiłki"
-
Zabytkowa kuźnia
-
Cetynia, Wały Jaćwingowskie
-
Zbiornik Niewiadoma widok z zapory
Zobacz też
Linki zewnętrzne
- Niewiadoma, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. VII: Netrebka – Perepiat, Warszawa 1886, s. 131 .
- Artykuł "Wczesnośredniowieczne grodziska" na stronie www.zsokolowa.com
- ↑ Niewiadoma-grodzisko, e-zabytek.nid.pl [dostęp 2016-04-27] .