Cerkiew św. Bazylego we Włodzimierzu

Cerkiew św. Bazylego we Włodzimierzu Wołyńskim

cerkiew parafialna
Widok od strony zachodniej
Państwo	Ukraina
Miejscowość	Włodzimierz Wołyński
Adres	{{{adres}}}
Wyznanie	prawosławne
Kościół	Ukraiński Kościół Prawosławny Patriarchatu Kijowskiego
Parafia	Parafia św. Bazylego we Włodzimierzu Wołyńskim
Wezwanie	św. Bazyli Wielki
Historia Data zakończenia budowy prawdopodobnie XIII w.
Dane świątyni Świątynia • materiał bud. • cegła, kamień
Położenie na mapie Ukrainy Brak współrzędnych Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}}
Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}|type:building}

{{Świątynia chrześcijańska infobox}} Sugerowane pola (wstaw w kodzie): | współrzędne = | adres = Nieznane pola: "data rejestracji", "minutN", "rejestr", "minutW", "sekundW", "sekundN", "stopniS", "kod języka", "minutS", "nr rej. zabytku", "sekundS", "stopniW", "sekundE", "minutE", "stopniN" oraz "stopniE".

Cerkiew św. Bazylego we Włodzimierzu Wołyńskim, zw. Rotundą – cerkiew prawosławna we Włodzimierzu Wołyńskim.

Według miejscowych legend w 992 Włodzimierz I Wielki, powracając z wojny, zatrzymał się na terenie dzisiejszego miasta Włodzimierz Wołyński i wspólnie z towarzyszącymi mu drużynnikami osobiście wzniósł rotundową cerkiew pod wezwaniem św. Bazylego Wielkiego. Dokładna data budowy cerkwi nie jest jednak jednoznacznie ustalona (rejestr zabytków podaje XIII w.), jednak wg badań W.Antonowycza i A.Prachowa cerkiew powstała w XIV-XV wieku. Z kolei M. Walicki porównując ornamentykę północnego portalu z portalem klasztoru cysterskiego w Wąchocku uznał, że cerkiew powstała w XIII wieku. Świątynię wzniesiono z dobrze wypalonej cegły palcówki o przeciętnych wymiarach 26-27 x 12 x 8-8,5 cm układanej w wątku wendyjskim. Do 1914 w jej północnej ścianie znajdowała się deska z napisem w języku cerkiewnosłowiańskim, z którego możliwe do odczytania były jedynie słowa Boże dopomóż... kniaź oraz data 670 (odpowiadająca dacie rocznej 1194). Jednak źródła pisane wspominają o istnieniu cerkwi na miejscu zachowanego do naszych czasów obiektu dopiero w pierwszej połowie XVI wieku; w tym okresie budynek jest opisywany w dokumentach jako zapuszczony i wymagający remontu. Wiadomo również, że służący w świątyni duchowny imieniem Martyn sprzeciwił się aktowi unii brzeskiej i został z tego powodu ekskomunikowany przez biskupa włodzimierskiego i brzeskiego Hipacego Pocieja.

Generalny remont porzuconej cerkwi został podjęty w 1844. W czasie renowacji zmienione zostało rozplanowanie świątyni. Do rotundy mieszczącej nawę i prezbiterium obiektu dobudowano dzwonnicę, przedsionek, przypory i cały budynek otoczono murem. W budynku pojawiła się również ikona Matki Bożej przeniesiona z cerkwi Wprowadzenia Matki Bożej do Świątyni we Włodzimierzu Wołyńskim, która w 1859 spłonęła. Całość zwieńczono dwiema cebulastymi kopułami oraz ozdobiono zewnętrznie dwoma portalami, których pierwotnie nie posiadała. Na podstawie badań archeologicznych prowadzonych w sąsiedztwie budynku ustalono, że na miejscu dzisiejszej świątyni znajdowała się najprawdopodobniej cerkiew znacznie starsza. W 1955 prof. M. Karher odkrył w tym miejscu ruiny nieznanego dotąd budynku sakralnego.

Cerkiew jest wpisana do rejestru zabytków o znaczeniu ogólnokrajowym.

• 
  Rekonstrukcja pierwotnego wyglądu
• 
  Wygląd w 1888 roku
• 
  Gotycki portal północny (1914)
• 
  Romański portal zachodni (1931)