Marcin Kalinowski (hetman): Różnice pomiędzy wersjami

Marcin Kalinowski
	; Kalinowa
Rodzina	Kalinowski
Data urodzenia	ok. 1605
Data i miejsce śmierci	2 czerwca 1652 ; Batoh
Ojciec	Walenty Aleksander Kalinowski
Matka	Elżbieta Struś
Żona	Helena Korecka
Dzieci	Samuel Kalinowski

Przeglądaj historię interaktywnie

[wersja przejrzana]

← poprzednia edycja następna edycja →

Usunięta treść Dodana treść

WizualnieWikikod

Jednokolumnowy

Wersja z 17:08, 12 kwi 2017

buława hetmana Marcina Kalinowskiego

Marcin Kalinowski herbu Kalinowa (ur. ok. 1605, zm. 2 czerwca 1652 w Batohu) – hetman polny koronny w latach 1646-1652, wojewoda czernihowski od 16 marca 1635 roku do 1652 roku, podkomorzy kamieniecki w latach 1628-1633, starosta bracławski w latach 1638-1643, starosta czernihihowski w latach 1638-1648, rotmistrz królewski w 1633 roku.

Urodzony ok. 1605, pochodził z zamożnej rodziny szlacheckiej mającej swoje dobra w województwie bracławskim na Ukrainie. Syn Walentego Aleksandra Kalinowskiego starosty generalnego podolskiego, który zginął pod Cecorą w 1620.

Po studiach w kraju kontynuował naukę w belgijskim Louvain. Ożenił się z Heleną Korecką. W 1632 został podkomorzym podolskim.

W 1624 na czele ochotników brał udział w bitwie pod Martynowem z Tatarami. Jako właściciel licznych majątków posiadał wojsko prywatne, na czele którego brał czynny udział w tłumieniu powstań kozackich (bunt Pawluka i Huni 1637-1638) oraz w walkach z zagonami Tatarów krymskich (bitwa pod Ochmatowem (1644)).

Poseł na sejm 1633 i 1635 roku z województwa bracławskiego.

Początkowo podkomorzy czernihowski, w 1635 mianowany pierwszym wojewodą czernihowskim, przez co uzyskał miejsce w izbie senatorskiej. W 1637 roku został wyznaczony senatorem rezydentem^[1]. Został także komisarzem królewskim do spraw granicznych z Rosją. Związany politycznie i rodzinnie z Jerzym Ossolińskim (syn Kalinowskiego, Samuel Jerzy, ożenił się z córką kanclerza, Urszulą Brygidą Ossolińską), zawdzięczał mu awans na hetmana polnego koronnego w listopadzie 1646. W przeciwieństwie do swego mentora był zwolennikiem zbrojnej rozprawy z Kozakami.

Skłócony z hetmanem wielkim koronnym Mikołajem Potockim, niepopularny wśród szlachty, dał się poznać jako nieudolny dowódca. Po wybuchu powstania Chmielnickiego w 1648 brał udział w bitwie pod Korsuniem w maju tego roku, gdzie wojska koronne poniosły klęskę, a obydwaj hetmani dostali się do kozackiej niewoli.

Wolność za okupem hetman odzyskał dopiero w 1650.

Był nominalnym dowódcą lewego skrzydła w bitwie pod Beresteczkiem w czerwcu 1651 (faktycznie dowodził Jeremi Wiśniowiecki), przeciwnik ugody białocerkiewskiej.

5 września 1651 roku niedaleko Trypola, dowodzone przez niego chorągwie wciągnęły w zasadzkę i doszczętnie wybiły grupę 3 tys. Kozaków z grupy Wasyla Zołotarenki. Razem z Mikołajem Potockim zwolennik ugody z Chmielnickim, czemu sprzeciwiał się Janusz Radziwiłł i Aleksander Koniecpolski^[2].

Po śmierci Mikołaja Potockiego, zostawszy wodzem naczelnym armii koronnej, prowadził działania zbrojne na Ukrainie. Otoczony w obozie pod Batohem przez armię kozacko-tatarską Bohdana Chmielnickiego, której usiłował przeszkodzić w marszu na Mołdawię w czerwcu 1652. Stoczona tam bitwa pod Batohem zakończyła się najpierw klęską Polaków i śmiercią hetmana polnego i jego syna, a następnie rzezią jeńców.

Był katolikiem^[3].

Linki zewnętrzne

↑ Volumina Legum, t. III, Petersburg 1859, s. 437.
↑ http://bazhum.muzhp.pl/media//files/Przeglad_Historyczno_Wojskowy/Przeglad_Historyczno_Wojskowy-r2013-t14(65)-n3_(245)/Przeglad_Historyczno_Wojskowy-r2013-t14(65)-n3_(245)-s7-30/Przeglad_Historyczno_Wojskowy-r2013-t14(65)-n3_(245)-s7-30.pdf
↑ Petro Kulakovs'kij, Urzędnicy ziemscy Czernihowszczyzny i Siewierszczyzny (do 1648 r.), w: Studia Źródłoznawcze = Commentationes T. 38 (2000), s. 65.

[1] Volumina Legum, t. III, Petersburg 1859, s. 437.

[2] ttp://bazhum.muzhp.pl/media//files/Przeglad_Historyczno_Wojskowy/Przeglad_Historyczno_Wojskowy-r2013-t14(65)-n3_(245)/Przeglad_Historyczno_Wojskowy-r2013-t14(65)-n3_(245)-s7-30/Przeglad_Historyczno_Wojskowy-r2013-t14(65)-n3_(245)-s7-30.pdf

[3] Petro Kulakovs'kij, Urzędnicy ziemscy Czernihowszczyzny i Siewierszczyzny (do 1648 r.), w: Studia Źródłoznawcze = Commentationes T. 38 (2000), s. 65.

[1]

[2]

[3]

@@ Linia 39: / Linia 39: @@
 Skłócony z [[hetman wielki koronny|hetmanem wielkim koronnym]] [[Mikołaj Potocki (kasztelan krakowski)|Mikołajem Potockim]], niepopularny wśród [[szlachta|szlachty]], dał się poznać jako nieudolny dowódca. Po wybuchu [[powstanie Chmielnickiego|powstania Chmielnickiego]] w [[1648]] brał udział w [[bitwa pod Korsuniem|bitwie pod Korsuniem]] w maju tego roku, gdzie wojska koronne poniosły klęskę, a obydwaj hetmani dostali się do [[Kozacy zaporoscy|kozackiej]] niewoli.
-Wolność za okupem hetman odzyskał dopiero w [[1650]]. Był nominalnym dowódcą lewego skrzydła w [[bitwa pod Beresteczkiem|bitwie pod Beresteczkiem]] w czerwcu 1651 (faktycznie dowodził [[Jeremi Wiśniowiecki]]), przeciwnik [[ugoda białocerkiewska|ugody białocerkiewskiej]].
+Wolność za okupem hetman odzyskał dopiero w [[1650]].
+Był nominalnym dowódcą lewego skrzydła w [[bitwa pod Beresteczkiem|bitwie pod Beresteczkiem]] w czerwcu 1651 (faktycznie dowodził [[Jeremi Wiśniowiecki]]), przeciwnik [[ugoda białocerkiewska|ugody białocerkiewskiej]].
+września 1651 roku niedaleko [[Trypol|Trypola]], dowodzone przez niego chorągwie wciągnęły w zasadzkę i doszczętnie wybiły grupę 3 tys. Kozaków z grupy Wasyla Zołotarenki. Razem z Mikołajem Potockim zwolennik ugody z Chmielnickim, czemu sprzeciwiał się [[Janusz Radziwiłł (hetman wielki litewski)|Janusz Radziwiłł]] i [[Aleksander Koniecpolski]]<ref>http://bazhum.muzhp.pl/media//files/Przeglad_Historyczno_Wojskowy/Przeglad_Historyczno_Wojskowy-r2013-t14(65)-n3_(245)/Przeglad_Historyczno_Wojskowy-r2013-t14(65)-n3_(245)-s7-30/Przeglad_Historyczno_Wojskowy-r2013-t14(65)-n3_(245)-s7-30.pdf</ref>.
 Po śmierci [[Mikołaj Potocki (kasztelan krakowski)|Mikołaja Potockiego]], zostawszy wodzem naczelnym armii koronnej, prowadził działania zbrojne na [[Ukraina|Ukrainie]]. Otoczony w obozie pod [[bitwa pod Batohem|Batohem]] przez armię kozacko-tatarską [[Bohdan Chmielnicki|Bohdana Chmielnickiego]], której usiłował przeszkodzić w marszu na [[Mołdawia (kraina historyczna)|Mołdawię]] w czerwcu [[1652]]. Stoczona tam [[bitwa pod Batohem]] zakończyła się najpierw klęską Polaków i śmiercią hetmana polnego i jego syna, a następnie rzezią jeńców.