Kronika Prokosza: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
m Wycofano edycje użytkownika 77.254.139.185 (dyskusja). Autor przywróconej wersji to Frangern. |
Bibliografia, drobne merytoryczne, źródła/przypisy |
||
| Linia 1: | Linia 1: | ||
'''Kronika Prokosza''' (''Kronika polska przez Prokosza w wieku X napisana, z dodatkami z Kroniki Kagnimira, pisarza wieku XI, i z przypisami krytycznymi komentatora wieku XVIII pierwszy raz wydrukowana z rękopisma nowo wynalezionego'') – tzw. ''kronika słowiańsko-sarmacka'' rzekomego kronikarza Prokosza z 936 roku, w rzeczywistości sfałszowana przez [[Przybysław Dyjamentowski|Przybysława Dyjamentowskiego]] (1694–1774). Opublikowana została po raz pierwszy przez [[Hipolit Kownacki|Hipolita Kownackiego]] w [[Warszawa|Warszawie]] w 1825 roku. Sam Prokosz miał być jakoby mnichem [[benedyktyni|benedyktyńskim]], zmarłym w 986 roku{{r|tazbir}}. |
'''Kronika Prokosza''' (''Kronika polska przez Prokosza w wieku X napisana, z dodatkami z Kroniki Kagnimira, pisarza wieku XI, i z przypisami krytycznymi komentatora wieku XVIII pierwszy raz wydrukowana z rękopisma nowo wynalezionego'') – tzw. ''kronika słowiańsko-sarmacka'' rzekomego kronikarza Prokosza z 936 roku, w rzeczywistości sfałszowana przez [[Przybysław Dyjamentowski|Przybysława Dyjamentowskiego]] (1694–1774), albo, jak twierdzi dr hab. Piotr Boroń, ''Kronika'' została napisana jako żart towarzyski około 1825 roku przez generała [[Franciszek Morawski (1783-1861)|Franciszka Morawskiego]]<ref>{{Cytuj|tytuł=Boroń Piotr, Uwagi o apokryficznej kronice tzw. Prokosza.pdf|data dostępu=2017-06-23|url=https://www.academia.edu/33215008/Boro%C5%84_Piotr_Uwagi_o_apokryficznej_kronice_tzw._Prokosza.pdf|język=en}}</ref>. Opublikowana została po raz pierwszy przez [[Hipolit Kownacki|Hipolita Kownackiego]] w [[Warszawa|Warszawie]] w 1825 roku. Sam Prokosz miał być jakoby mnichem [[benedyktyni|benedyktyńskim]], zmarłym w 986 roku{{r|tazbir}}. |
||
Rękopis kroniki został sprezentowany [[Julian Ursyn Niemcewicz|Julianowi Ursynowi Niemcewiczowi]] przez generała [[Franciszek Morawski (1783-1861)|Franciszka Morawskiego]], który jakoby zakupił go w jednym z żydowskich kramów w [[Lublin]]ie{{r|strzelczyk}}. Niemcewicz, przekonany o autentyczności otrzymanego dzieła{{r|tazbir}}, zaprezentował je w [[Towarzystwo Warszawskie Przyjaciół Nauk|Towarzystwie Warszawskim Przyjaciół Nauk]]{{r|strzelczyk}}. W tym samym roku rękopis wydał drukiem Hipolit Kownacki, który także przełożył tekst kroniki na [[łacina|łacinę]]{{r|tazbir}}. |
Rękopis kroniki został sprezentowany [[Julian Ursyn Niemcewicz|Julianowi Ursynowi Niemcewiczowi]] przez generała [[Franciszek Morawski (1783-1861)|Franciszka Morawskiego]], który jakoby zakupił go w jednym z żydowskich kramów w [[Lublin]]ie{{r|strzelczyk}}. Niemcewicz, przekonany o autentyczności otrzymanego dzieła{{r|tazbir}}, zaprezentował je w [[Towarzystwo Warszawskie Przyjaciół Nauk|Towarzystwie Warszawskim Przyjaciół Nauk]]{{r|strzelczyk}}. W tym samym roku rękopis wydał drukiem Hipolit Kownacki, który także przełożył tekst kroniki na [[łacina|łacinę]]{{r|tazbir}}. |
||
| Linia 9: | Linia 9: | ||
* <ref name = tazbir>{{Cytuj książkę | nazwisko = Tazbir | imię = Janusz | autor link = Janusz Tazbir | tytuł = Spotkania z historią | wydawca = Iskry | miejsce = Warszawa | rok = 1979 | strony = 233}}</ref> |
* <ref name = tazbir>{{Cytuj książkę | nazwisko = Tazbir | imię = Janusz | autor link = Janusz Tazbir | tytuł = Spotkania z historią | wydawca = Iskry | miejsce = Warszawa | rok = 1979 | strony = 233}}</ref> |
||
}} |
}} |
||
== Bibliografia == |
|||
* dr hab. [[Piotr Boroń (ur. 1965)|Piotr Boroń]], ''Uwagi o apokryficznej kronice tzw. Prokosza'' [w:] "Acta Universitatis Wratislaviencis No 2675", Historia CLXX, [[Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego]], Wrocław 2004 [https://www.academia.edu/33215008/Boro%C5%84_Piotr_Uwagi_o_apokryficznej_kronice_tzw._Prokosza.pdf] |
|||
[[Kategoria:Mistyfikacje]] |
[[Kategoria:Mistyfikacje]] |
||
Wersja z 11:12, 23 cze 2017
Kronika Prokosza (Kronika polska przez Prokosza w wieku X napisana, z dodatkami z Kroniki Kagnimira, pisarza wieku XI, i z przypisami krytycznymi komentatora wieku XVIII pierwszy raz wydrukowana z rękopisma nowo wynalezionego) – tzw. kronika słowiańsko-sarmacka rzekomego kronikarza Prokosza z 936 roku, w rzeczywistości sfałszowana przez Przybysława Dyjamentowskiego (1694–1774), albo, jak twierdzi dr hab. Piotr Boroń, Kronika została napisana jako żart towarzyski około 1825 roku przez generała Franciszka Morawskiego[1]. Opublikowana została po raz pierwszy przez Hipolita Kownackiego w Warszawie w 1825 roku. Sam Prokosz miał być jakoby mnichem benedyktyńskim, zmarłym w 986 roku[2].
Rękopis kroniki został sprezentowany Julianowi Ursynowi Niemcewiczowi przez generała Franciszka Morawskiego, który jakoby zakupił go w jednym z żydowskich kramów w Lublinie[3]. Niemcewicz, przekonany o autentyczności otrzymanego dzieła[2], zaprezentował je w Towarzystwie Warszawskim Przyjaciół Nauk[3]. W tym samym roku rękopis wydał drukiem Hipolit Kownacki, który także przełożył tekst kroniki na łacinę[2].
Fałszerstwo tej kroniki już w przeciągu roku od jej wydania wykazał Joachim Lelewel, odnajdując w Wilnie jej rękopis opatrzony datą 21 czerwca 1764 roku i wskazujący na Dyjamentowskiego jako jego autora, dokonując następnie krytycznego rozbioru jej treści[3]. Przybysław Dyjamentowski znany był powszechnie jako fałszerz dokumentów historycznych, zajmował się tworzeniem fałszywych genealogii rodów magnackich i fikcyjnych źródeł opisujących najstarsze dzieje Polski[2].
- ↑ Boroń Piotr, Uwagi o apokryficznej kronice tzw. Prokosza.pdf [online] [dostęp 2017-06-23] (ang.).
- ↑ a b c d Janusz Tazbir: Spotkania z historią. Warszawa: Iskry, 1979, s. 233.
- ↑ a b c Jerzy Strzelczyk: Mity, podania i wierzenia dawnych Słowian. Poznań: Rebis, 2007, s. 162-163.
Bibliografia
- dr hab. Piotr Boroń, Uwagi o apokryficznej kronice tzw. Prokosza [w:] "Acta Universitatis Wratislaviencis No 2675", Historia CLXX, Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, Wrocław 2004 [1]