Monaster Gračanica: Różnice pomiędzy wersjami

Średniowieczne zabytki Kosowa^[a]
	Obiekt z listy światowego dziedzictwa UNESCO
Państwo	Serbia
Typ	kulturowy
Spełniane kryterium	I, III, IV
Numer ref.	724
Region	Europa i Ameryka Północna
	Historia wpisania na listę
Wpisanie na listę	2006; na 30. sesji
	Położenie na mapie Kosowa Monaster Gračanica
	Położenie na mapie Serbii Monaster Gračanica
	42°35′54,5″N 21°11′36,2″E/42,598472 21,193389
	Multimedia w Wikimedia Commons
	↑ Oficjalna nazwa wpisana na listę UNESCO ; ↑ Oficjalny podział dokonany przez UNESCO ;

Przeglądaj historię interaktywnie

[wersja przejrzana]

← poprzednia edycja następna edycja →

Usunięta treść Dodana treść

WizualnieWikikod

Jednokolumnowy

Wersja z 13:24, 26 lis 2018

Monaster Gračanica – średniowieczny klasztor prawosławny w pobliżu kosowskiego miasta Prisztina. Od 1999 monaster jest siedzibą biskupa raszko-prizreńskiego.

Lokalizacja

Klasztor znajduje się w serbskiej enklawie niedaleko miasteczka Lipljan, około 5 km od Prisztiny.

Historia

Monaster został ufundowany przez serbskiego króla Milutina i zbudowany w XIV wieku. Wcześniej w tym miejscu wznosiła się od VI wieku bazylika wczesnochrześcijańska, a później od XIII wieku kościół^[1]. Z zabudowań klasztornych do naszych czasów zachowała się jedynie cerkiew Matki Boskiej^[1].

13 lipca 2006 monaster został wpisany na listę dziedzictwa kulturowego UNESCO – do istniejącego już wpisu monasteru Visoki Dečani dodano trzy zabytki: monster Gračanica, cerkiew Bogurodzicy Ljeviškiej w Prizrenie i monaster Peć, które wspólnie tworzą wpis Średniowieczne zabytki Kosowa i jako całość znalazły się na liście zabytków światowego dziedzictwa w niebezpieczeństwie^[2].

Cerkiew Matki Boskiej

Cerkiew przyklasztorna pod wezwaniem Matki Boskiej stanowi jeden z cenniejszych zabytków sztuki bizantyjsko-serbskiej. Świątynia ma oryginalny układ przestrzenny – jest organicznym połączeniem dwóch cerkwi krzyżowo-kopułowych i bogatą dekorację plastyczną.

Freski

Wnętrza świątyni zdobią freski wykonane m.in. przez Michaela Astrapę i Eutychiosa^[1]. Malowidła przedstawiają m.in. portrety fundatora – króla Milutina oraz cykle ikonograficzne ze Starego i Nowego Testamentu^[1]. Freski te są przykładem stylu renesansu Paleologów^[1].

Portret fundatora – Milutina, XIV w.
Portret żony Milutina, Simonidy Paleologiny, XIV w.
Jan Chrzciciel, ok. 1235
Sąd Ostateczny

Kopią świątyni jest Hercegowińska Gračanica, cerkiew w Trebinju w Bośni i Hercegowinie^[3].

Przypisy

↑ ^a ^b ^c ^d ^e UNESCO: Serbian Medieval Monuments (Serbia and Montenegro). s. 142. [dostęp 2011-11-25]. (ang.).
↑ UNESCO: World Heritage Committee puts Medieval Monuments in Kosovo on Danger List and extends site in Andorra, ending this year’s inscriptions. 2006-07-13. [dostęp 2011-11-25]. (ang.).
↑ Manastir Hercegovačka Gračanica

[1] Oficjalna nazwa wpisana na listę UNESCO

[2] Oficjalny podział dokonany przez UNESCO

[UNESCO142-3] UNESCO: Serbian Medieval Monuments (Serbia and Montenegro). s. 142. [dostęp 2011-11-25]. (ang.).

[UNESCO-4] UNESCO: World Heritage Committee puts Medieval Monuments in Kosovo on Danger List and extends site in Andorra, ending this year’s inscriptions. 2006-07-13. [dostęp 2011-11-25]. (ang.).

[5] Manastir Hercegovačka Gračanica

[a]

[b]

[1]

[2]

[3]

@@ Linia 19: / Linia 19: @@
 '''Monaster Gračanica''' – średniowieczny klasztor [[prawosławie|prawosławny]] w pobliżu [[Kosowo|kosowskiego]] miasta [[Prisztina]]. Od 1999 monaster jest siedzibą [[biskup]]a [[Eparchia raszko-prizreńska|raszko]]-prizreńskiego.
+== Lokalizacja ==
-Monaster został ufundowany przez króla [[Stefan Urosz II Milutin|Milutina]] i wzniesiony w II połowie XIV wieku w miejscu XII-wiecznego kościoła, który stanął w miejscu VI-wiecznej bazyliki wczesnochrześcijańskiej{{r|UNESCO142}}. Z zabudowań klasztornych do naszych czasów zachowała się jedynie cerkiew Matki Boskiej{{r|UNESCO142}}.
+Klasztor znajduje się w serbskiej enklawie niedaleko miasteczka [[Lipljan]], około 5 km od Prisztiny.
+== Historia ==
+Monaster został ufundowany przez serbskiego króla [[Stefan Urosz II Milutin|Milutina]] i zbudowany w XIV wieku. Wcześniej w tym miejscu wznosiła się od VI wieku bazylika wczesnochrześcijańska, a później od XIII wieku kościół{{r|UNESCO142}}. Z zabudowań klasztornych do naszych czasów zachowała się jedynie cerkiew Matki Boskiej{{r|UNESCO142}}.
 lipca 2006 monaster został wpisany na [[lista światowego dziedzictwa UNESCO|listę dziedzictwa kulturowego UNESCO]] – do istniejącego już wpisu [[Monaster Visoki Dečani|monasteru Visoki Dečani]] dodano trzy zabytki: monster Gračanica, [[cerkiew Bogurodzicy Ljeviškiej w Prizrenie]] i [[monaster Peć]], które wspólnie tworzą wpis '''Średniowieczne zabytki Kosowa''' i jako całość znalazły się na liście zabytków światowego dziedzictwa w niebezpieczeństwie{{r|UNESCO}}.