Bitwa pod Żelenicami: Różnice pomiędzy wersjami

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Konarski (dyskusja | edycje)
pierwszy, źródła/przypisy
 
Konarski (dyskusja | edycje)
drobne redakcyjne
Linia 23: Linia 23:
}}
}}


'''Bitwa pod Żelenicami''' – starcie zbrojne między wojskami Albrechta Habsburga a husytami wspierającymi Kazimierza Jagiellończyka w walce o tron Królestwa Czech.
'''Bitwa pod Żelenicami''' – starcie zbrojne między wojskami saskimi wspierającymi [[Albrecht II Habsburg|Albrechta II Habsburga]], a husytami popierającymi Kazimierza Jagiellończyka w walce o tron Królestwa Czech.


==== Przed bitwą ====
==== Przed bitwą ====
Po śmierci cesarza i króla Czech [[Zygmunt Luksemburski|Zygmunta Luksemburskiego]] stany czeskie wybrały na króla Czech 11-letniego [[Kazimierz IV Jagiellończyk|Kazimierza Jagiellończyka]]. Z roszczeniami do tronu wystąpił także [[Albrecht II Habsburg]], który w czerwcu wkroczył do [[Praga|Pragi]] i koronował się na króla. W czerwcu do Czech wkroczył 5 tysięczny korpus polski i mimo połączenia z liczącą 7 tysięcy żołnierzy armią husycką, nie był w stanie wyprzeć z Pragi oddziałów Habsburga, co spowodowało, że wspierające Jagiellończyka wojska wycofały się do ufortyfikowanego miasta [[Tabor (Czechy)|Tabor]]. Nieudane oblężenie miasta przeprowadzone przez wojska Habsburga nie przyniosło rozstrzygnięcia i zostało zwinięte.
Po śmierci cesarza i króla Czech [[Zygmunt Luksemburski|Zygmunta Luksemburskiego]] część stanów czeskich w [[1437]] pod wodzą magnata Oldřicha z Rožemberka wybrała na króla Albrechta II Habsburga. Husyci kierowani przez arcybiskupa [[Jan Rokycana|Jana z Rokycan]], w kwietniu [[1438]] przeprowadzili konkurencyjną elekcję w [[Kutná Hora|Kutnej Horze]] i wybrali na króla 11-letniego [[Kazimierz IV Jagiellończyk|Kazimierza Jagiellończyka]], brata króla Polski [[Władysław III Warneńczyk|Władysława III Warneńczyka]]. Albrecht Habsburg wspierany przez władców niemieckich, wojska węgierskie (od stycznia 1438 roku był królem Węgier) i papieża wkroczył w czerwcu do [[Praga|Pragi]] i koronował się w czerwcu na króla Czech. W czerwcu do Czech wkroczył 5 tysięczny korpus polski i mimo połączenia z liczącą 7 tysięcy żołnierzy armią husycką, nie był w stanie wyprzeć liczniejszych wojsk Habsburga, co spowodowało, że wspierające Kazimierza Jagiellończyka oddziały wycofały się do ufortyfikowanego miasta [[Tabor (Czechy)|Tabor]]. Nieudane oblężenie miasta przeprowadzone przez wojska Habsburga nie przyniosło rozstrzygnięcia i zostało zwinięte.


==== Bitwa ====
==== Bitwa ====
We wrześniu z Pragi do Miśni wyruszyła licząca 7-8 tys ludzi armia księcia saskiego Fryderyka II, którą prowadził Jakubek z Wrzesowic. Pod miejscowością armia ta napotkała pod Żelenicami liczący 4 tysiące ludzi oddział stronników Kazimierza składający się z załóg z czeskich miast [[Žatec]], [[Louny]], [[Klatovy]], rycerstwa czeskiego i trzystu konnych Polaków<ref>{{Cytuj |tytuł = ♠ Historie - Oficiální stránky obce Želenice |data dostępu = 2019-01-15 |opublikowany = www.zelenice.cz |url = http://www.zelenice.cz/obec-zelenice/-historie/}}</ref>. W wyniku walki wojska husyckie poniosły klęskę, co pokrzyżowało możliwość zdobycia korony czeskiej dla Kazimierza Jagiellończyka, pomimo opanowania przez Władysława Warneńczyka w październiku tego samego roku Górnego Śląska.
We wrześniu z Pragi do [[Miśnia|Miśni]] wyruszyła licząca 7-8 tys ludzi armia księcia saskiego Fryderyka II, którą prowadził Jakubek z Wrzesowic. Pod miejscowością Żelenice armia ta napotkała liczący 4 tysiące ludzi oddział stronników Kazimierza składający się z załóg z mieszczan miast [[Žatec]], [[Louny]], [[Klatovy]], rycerstwa czeskiego i trzystu konnych Polaków<ref>{{Cytuj |tytuł = ♠ Historie - Oficiální stránky obce Želenice |data dostępu = 2019-01-15 |opublikowany = www.zelenice.cz |url = http://www.zelenice.cz/obec-zelenice/-historie/}}</ref>. W wyniku walki wojska husyckie poniosły klęskę, co pokrzyżowało możliwość zdobycia korony czeskiej dla Kazimierza Jagiellończyka, pomimo opanowania przez króla Władysława Warneńczyka w październiku tego samego roku Górnego Śląska.


==== Upamiętnienie ====
==== Upamiętnienie ====

Wersja z 16:54, 15 sty 2019

Bitwa pod Żelenicami
wojna o tron czeski
Czas

23 września 1438

Miejsce

Żelenice, powiat Most

Terytorium

Czechy

Wynik

zwycięstwo wojsk Albrechta II Habsburga

Strony konfliktu
husyci popierający prawa do tronu Kazimierza Jagiellończyka wojska saskie wspierające prawa do tronu Albrechta II Habsburga
Dowódcy
Jakubek Bilinski z Wrzesowic
Siły
około 4 tys. Czechów, 300 konnych Polaków 7-8 tys.
Straty
500 zabitych, 1657 wziętych do niewoli
brak współrzędnych

Bitwa pod Żelenicami – starcie zbrojne między wojskami saskimi wspierającymi Albrechta II Habsburga, a husytami popierającymi Kazimierza Jagiellończyka w walce o tron Królestwa Czech.

Przed bitwą

Po śmierci cesarza i króla Czech Zygmunta Luksemburskiego część stanów czeskich w 1437 pod wodzą magnata Oldřicha z Rožemberka wybrała na króla Albrechta II Habsburga. Husyci kierowani przez arcybiskupa Jana z Rokycan, w kwietniu 1438 przeprowadzili konkurencyjną elekcję w Kutnej Horze i wybrali na króla 11-letniego Kazimierza Jagiellończyka, brata króla Polski Władysława III Warneńczyka. Albrecht Habsburg wspierany przez władców niemieckich, wojska węgierskie (od stycznia 1438 roku był królem Węgier) i papieża wkroczył w czerwcu do Pragi i koronował się w czerwcu na króla Czech. W czerwcu do Czech wkroczył 5 tysięczny korpus polski i mimo połączenia z liczącą 7 tysięcy żołnierzy armią husycką, nie był w stanie wyprzeć liczniejszych wojsk Habsburga, co spowodowało, że wspierające Kazimierza Jagiellończyka oddziały wycofały się do ufortyfikowanego miasta Tabor. Nieudane oblężenie miasta przeprowadzone przez wojska Habsburga nie przyniosło rozstrzygnięcia i zostało zwinięte.

Bitwa

We wrześniu z Pragi do Miśni wyruszyła licząca 7-8 tys ludzi armia księcia saskiego Fryderyka II, którą prowadził Jakubek z Wrzesowic. Pod miejscowością Żelenice armia ta napotkała liczący 4 tysiące ludzi oddział stronników Kazimierza składający się z załóg z mieszczan miast Žatec, Louny, Klatovy, rycerstwa czeskiego i trzystu konnych Polaków[1]. W wyniku walki wojska husyckie poniosły klęskę, co pokrzyżowało możliwość zdobycia korony czeskiej dla Kazimierza Jagiellończyka, pomimo opanowania przez króla Władysława Warneńczyka w październiku tego samego roku Górnego Śląska.

Upamiętnienie

Na miejscu bitwy w 2013 roku postawiono pamiątkowy kamień[2].

Zobacz też

Przypisy

  1. ♠ Historie - Oficiální stránky obce Želenice [online], www.zelenice.cz [dostęp 2019-01-15].
  2. Hrady, [https://www.hrady.cz/?OID=11537 pam�tn�k bitvy u �elenic, �elenice] [online], www.hrady.cz [dostęp 2019-01-15].