Kopyl: Różnice pomiędzy wersjami
53°09′00″N 27°05′30″E/53,150000 27,091667| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
drobne redakcyjne |
|||
| Linia 29: | Linia 29: | ||
== Historia == |
== Historia == |
||
[[Plik:Kapyl, Słuckaja. Капыль, Слуцкая (1914).jpg|mały|lewo|145px|Kościół Apostołów Piotra i Pawła ok. 1914 (niezachowany)]] |
[[Plik:Kapyl, Słuckaja. Капыль, Слуцкая (1914).jpg|mały|lewo|145px|Kościół Apostołów Piotra i Pawła ok. 1914 (niezachowany)]] |
||
W 1596 roku miejsce koncentracji szlachty [[Powiat nowogródzki|powiatu nowogródzkiego]] na wyprawę przeciwko Kozakom, na którą stawiły się [[Sotnia|sotnie]] m.in. Augustyna Czarkowskiego, Hrehora Wnichowskiego, Adama Chreptowicza, Marina Okunia, Mikołaja Woyny<ref>''Acta historica res gestas Kozacorum Ukrainensium illustrantia'', tom I, Lwów 1908</ref>. |
W [[1596]] roku miejsce koncentracji szlachty [[Powiat nowogródzki|powiatu nowogródzkiego]] na wyprawę przeciwko Kozakom [[Semen Nalewajko|Nalewajki]], na którą to koncentrację stawiły się [[Sotnia|sotnie]] m.in. Augustyna Czarkowskiego, Hrehora Wnichowskiego, [[Adam Chreptowicz|Adama Chreptowicza]], Marina Okunia, Mikołaja Woyny<ref>''Acta historica res gestas Kozacorum Ukrainensium illustrantia'', tom I, Lwów 1908</ref>. |
||
[[Prawa miejskie]] [[Prawo magdeburskie|magdeburskie]] nadał miejscowości [[król Polski]] [[Jan II Kazimierz Waza]] w 1652. |
[[Prawa miejskie]] [[Prawo magdeburskie|magdeburskie]] nadał miejscowości [[król Polski]] [[Jan II Kazimierz Waza]] w 1652. |
||
Wersja z 12:09, 12 cze 2019
 Centrum miasta | |||||
| |||||
| Państwo | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| Obwód | |||||
| Populacja (2010) • liczba ludności |
| ||||
| Nr kierunkowy |
+375 1719 | ||||
| Kod pocztowy |
223910, 223927 | ||||
Położenie na mapie obwodu mińskiego  | |||||
Położenie na mapie Białorusi  | |||||
| 53°09′00″N 27°05′30″E/53,150000 27,091667
| |||||
Kopyl (biał. Капыль, Kapyl) – miasto na Białorusi w obwodzie mińskim, centrum administracyjne rejonu kopylskiego; 9,9 tys. mieszkańców (2010).
Miasto magnackie położone było w końcu XVIII wieku w powiecie nowogródzkim województwa nowogródzkiego[2].
Historia
.jpg)
W 1596 roku miejsce koncentracji szlachty powiatu nowogródzkiego na wyprawę przeciwko Kozakom Nalewajki, na którą to koncentrację stawiły się sotnie m.in. Augustyna Czarkowskiego, Hrehora Wnichowskiego, Adama Chreptowicza, Marina Okunia, Mikołaja Woyny[3].
Prawa miejskie magdeburskie nadał miejscowości król Polski Jan II Kazimierz Waza w 1652.
W latach 1919-1920 pod zarządem polskim, przynależał administracyjnie do powiatu słuckiego okręgu mińskiego Zarządu Cywilnego Ziem Wschodnich.
Do początku lat 20. XX wieku w Kopylu stał katolicki kościół św. Rocha. Po włączeniu miasta do Białoruskiej SRR bolszewicy zamknęli, a potem zburzyli kościół. Na początku lat 30. na jego miejscu został wzniesiony budynek rejonowego oddziału NKWD. Zdaniem historyków w jego piwnicach wykonywano wyroki śmierci. Ze względu na pograniczny charakter, w mieście dokonywano wysiedleń i represji ludności polskiej oraz szczególnie prześladowano przeciwników politycznych. Swoje apogeum represje osiągnęły na przełomie 1937 i 1938 roku. Według oficjalnych danych w tym okresie w Kopylu i jego otoczeniu rozstrzelano 83 osoby, jednak zdaniem historyków, liczba ta była większa. Budynek NKWD w Kopylu został zniszczony w czasie niemieckiej okupacji w latach 1941–1944 i już go nie odbudowano[4].
Pomniki
- Krzyż ofiar represji lat 20.–80. – drewniany, sześciometrowy, sześcioramienny krzyż z napisem w języku białoruskim: Swiataja pamiać / achwiaram / represij / 20–80 hadou. / Udziacznyja / naszczadki (pol. Święta pamięć ofiarom represji lat 20.–80. Wdzęczni potomkowie). Znajduje się na placu Lenina, na miejscu dawnego budynku NKWD[4].
- Tablica pamiątkowa poświęcona Zmicierowi Żyłunowiczowi – znajduje się na ścianie domu, w którym się urodził, na ul. Żyłunowicza 39. Została umieszczona w 1995 roku z inicjatywy administracji rejonu kopylskiego. Znajduje się na niej napis w języku białoruskim: U hetym domie naradziusia wiadomy piśmiennik i hramadska-palityczny dziejacz, starszynia rewalucyjnaha rabocza-sialanskaha urada Biełarusi 1919 h. / Ciszka Hartny (Z. H. Żyłunowicz) 1887–1937 (pol. W tym domu urodził się znany pisarz i działacz społeczno-polityczny, przewodniczący rewolucyjnego robotniczo-chłopskiego rządu Białorusi 1919 r. / Ciszka Hartny (Z. H. Żyłunowicz) 1887–1937)[5].
Urodzeni w Kopylu
- Zmicier Żyłunowicz – białoruski pisarz i poeta, działacz narodowy i komunistyczny.
- Dzmitryj Czarnuszewicz – białoruski językoznawca i działacz komunistyczny.
- Mendele Mojcher Sforim – najstarszy z klasyków nowoczesnej literatury jidysz, jeden z pionierów nowożytnej literatury hebrajskiej.
Galeria
-
Budynek w miejscu dawnego kościoła Apostołów Piotra i Pawła -
Współczesny kościół śś. Piotra i Pawła -
Lokalne muzeum krajoznawcze -
Gmach administracji -
Cerkiew Wniebowstąpienia
Przypisy
- ↑ Численность населения по Республике Беларусь, областям и г. Минску (тысяч человек) на 1 января 2010 года (ros.)
- ↑ Вялікі гістарычны атлас Беларусі Т.2, Mińsk 2013, s. 100.
- ↑ Acta historica res gestas Kozacorum Ukrainensium illustrantia, tom I, Lwów 1908
- ↑ a b Ronny Heidenreich: Centralnaja Biełaruś. Minskaja wobłasć. W: Miescy pamiaci achwiarau kamunizmu u Biełarusi. s. 197–198.
- ↑ Ronny Heidenreich: Centralnaja Biełaruś. Minskaja wobłasć. W: Miescy pamiaci achwiarau kamunizmu u Biełarusi. s. 196–197.
Bibliografia
- Pod red. Anny Kaminsky: Miescy pamiaci achwiarau kamunizmu u Biełarusi. Lipsk: Fundacja Badań nad Dyktaturą SED, 2011, s. 278. [dostęp 2011-07-26]. (biał.).
Linki zewnętrzne
- Kopyl, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. IV: Kęs – Kutno, Warszawa 1883, s. 386.
