Maksymilian Gumplowicz: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
infobox |
drobne merytoryczne, źródła/przypisy |
||
| Linia 31: | Linia 31: | ||
W [[1895]] został lektorem języka polskiego, pierwszym w historii na [[Uniwersytet Wiedeński|Uniwersytecie Wiedeńskim]]. W tym samym roku opublikował w Sprawozdaniach z Posiedzeń Akademii Wiedeńskiej historyczną pracę pt. ''Bischof Balduin Gallus von Kruszwica, Polens erster lateinischer Chronist''. Inne jego prace wydał spadkobierca Ludwik Gumplowicz. W [[1901]] ukazała się praca ''Polacy na Węgrzech''. Do ważniejszych należy opublikowana w [[1903]] nakładem księgarni E. Wende w Warszawie ''Początki religii żydowskiej w Polsce''. Jego notatki pisane [[Stenografia|metodą stenograficzną]], o polskim emigrancie, badaczu kultury słoweńskiej [[Emil Korytko|Emilu Korytce]] do dziś nie zostały w pełni odczytane i opublikowane. |
W [[1895]] został lektorem języka polskiego, pierwszym w historii na [[Uniwersytet Wiedeński|Uniwersytecie Wiedeńskim]]. W tym samym roku opublikował w Sprawozdaniach z Posiedzeń Akademii Wiedeńskiej historyczną pracę pt. ''Bischof Balduin Gallus von Kruszwica, Polens erster lateinischer Chronist''. Inne jego prace wydał spadkobierca Ludwik Gumplowicz. W [[1901]] ukazała się praca ''Polacy na Węgrzech''. Do ważniejszych należy opublikowana w [[1903]] nakładem księgarni E. Wende w Warszawie ''Początki religii żydowskiej w Polsce''. Jego notatki pisane [[Stenografia|metodą stenograficzną]], o polskim emigrancie, badaczu kultury słoweńskiej [[Emil Korytko|Emilu Korytce]] do dziś nie zostały w pełni odczytane i opublikowane. |
||
Z powodu nieszczęśliwej miłości do [[Maria Konopnicka|Marii Konopnickiej]] popełnił samobójstwo przez zastrzelenie się przed |
Z powodu nieszczęśliwej miłości do starszej od niego o 23 lata [[Maria Konopnicka|Marii Konopnickiej]] popełnił samobójstwo przez zastrzelenie się przed drzwiami jej pokoju hotelowego, w którym mieszkała w Grazu<ref>http://www.rcin.org.pl/Content/63191/WA248_80816_P-I-30_szypowska-listy_o.pdf</ref>. Został pochowany na ewangelickim cmentarzu wiedeńskiego przedmieścia [[Matzleinsdorf (Wiedeń)|Matzleinsdorf]]. |
||
== Przypisy == |
== Przypisy == |
||
Wersja z 14:07, 23 wrz 2019
.jpg)
| |
| Data i miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | |
| Przyczyna śmierci |
samobójstwo |
| Miejsce spoczynku | |
| Zawód, zajęcie |
historyk |
| Narodowość |
polska |
| Tytuł naukowy |
Doktor prawa |
| Alma Mater | |
| Rodzice |
Ludwik Gumplowicz |
| Krewni i powinowaci |
Władysław Gumplowicz |
Maksymilian Ernest Gumplowicz (ur. 21 grudnia 1864 w Krakowie, zm. 28 listopada 1897 w Grazu) – polski historyk żydowskiego pochodzenia.
Życiorys
Urodził się w rodzinie żydowskiej[1][2]. Był synem Ludwika Gumplowicza i jego żony Franciszki z Goldmanów. Nauki początkowo pobierał w Krakowie a po przeprowadzce rodziców do Grazu w 1875 uczył się w tamtejszej szkole. Gimnazjum ukończył w Marburgu i Cylei po czym, wbrew swoim zainteresowaniom historycznym, podjął studia prawnicze na Uniwersytecie w Grazu, na koniec otrzymując tytuł doktora prawa. Lata 1888 i 1889 spędził na historycznych studiach we Lwowie pod kierunkiem Ksawerego Liskego oraz Tadeusza Wojciechowskiego. Już od dziecka, korzystając z biblioteki ojca, pasjonował się wczesnymi dziejami Polski i chrześcijaństwem w obrządku słowiańskim. W tej jednak dziedzinie jego prace nie uzyskały większej akceptacji. Działał też we Lwowie w Towarzystwie Szkoły Ludowej. Na wspólnym wiecu z Towarzystwem Gimnastycznym „Sokół” rzucił propozycję utworzenia polskiej organizacji szkolnej („polskiego Schulvereinu”), opracował też jego przykładowy statut, ale inicjatywa skończyła się niepowodzeniem. Dużą poczytnością i żywym zainteresowaniem, zwłaszcza wśród Słowian, cieszyła się za to praca pt. Magiaryzacja Słowian (wyd. Ateneum 1889) poruszająca dziedzinę statystyki narodowościowej. W 1890 podjął pracę w biurze Komisji Statystycznej w Wiedniu. Pracował nad wykazem miejscowości krajów słowiańskich obszaru Przedlitawii. Dzięki niemu, po raz pierwszy, nazwy wielu miejscowości uzyskały zapis zgodny z wymową ich mieszkańców. Przy okazji tych prac nawiązał kontakty z wieloma słowianofilami z różnych krajów. W efekcie wkrótce został, jak oceniano, energicznym i inteligentnym prezesem, zlokalizowanego w Wiedniu słowianofilskiego towarzystwa o nazwie Ognisko.
W 1895 został lektorem języka polskiego, pierwszym w historii na Uniwersytecie Wiedeńskim. W tym samym roku opublikował w Sprawozdaniach z Posiedzeń Akademii Wiedeńskiej historyczną pracę pt. Bischof Balduin Gallus von Kruszwica, Polens erster lateinischer Chronist. Inne jego prace wydał spadkobierca Ludwik Gumplowicz. W 1901 ukazała się praca Polacy na Węgrzech. Do ważniejszych należy opublikowana w 1903 nakładem księgarni E. Wende w Warszawie Początki religii żydowskiej w Polsce. Jego notatki pisane metodą stenograficzną, o polskim emigrancie, badaczu kultury słoweńskiej Emilu Korytce do dziś nie zostały w pełni odczytane i opublikowane.
Z powodu nieszczęśliwej miłości do starszej od niego o 23 lata Marii Konopnickiej popełnił samobójstwo przez zastrzelenie się przed drzwiami jej pokoju hotelowego, w którym mieszkała w Grazu[3]. Został pochowany na ewangelickim cmentarzu wiedeńskiego przedmieścia Matzleinsdorf.
Przypisy
Bibliografia
- Szczegóły śmierci
- Rola Maksymiliana w upamiętnieniu Emila Korytko
- Janina Ochyńska, Gumplowicz Maksymilian Ernest, w Polski Słownik Biograficzny tom IX, Wrocław-Warszawa-Kraków 1960-1961
- Krystyna Kolińska, Listy do nie kochanych: Henryk Sienkiewicz-Maria Radziejewska, Maria Konopnicka-Maksymilian Gumplowicz, Tadeusz Nalepiński-Maria Janowska, Wydawnictwo Śląsk, Katowice 1983
- Roman Taborski, Wśród wiedeńskich poloników, WL, 1974 – Rozdział pod tytułem Maksymilian Gumplowicz; - pierwszy lektor języka polskiego na Uniwersytecie Wiedeńskim