Bychawa: Różnice pomiędzy wersjami

Bychawa
	miasto w gminie miejsko-wiejskiej
	; Zespół kościoła parafialnego pw. św. Jana Chrzciciela i św. Franciszka z Asyżu, widok od strony parku
Herb	Flaga
Państwo	Polska
Województwo	lubelskie
Powiat	lubelski
Gmina	Bychawa
Data założenia	IX-X w.
Prawa miejskie	1537–1863 i od 1958
Burmistrz	Janusz Urban
Powierzchnia	6,69 km²
Populacja (31.12.2017); • liczba ludności; • gęstość	; 4976; 743,8 os./km²
Strefa numeracyjna	(+48) 81
Kod pocztowy	23-100
Tablice rejestracyjne	LUB
	Położenie na mapie gminy Bychawa Bychawa
	Położenie na mapie Polski Bychawa
	Położenie na mapie województwa lubelskiego Bychawa
	Położenie na mapie powiatu lubelskiego Bychawa
	51°00′57″N 22°31′58″E/51,015833 22,532778
TERC (TERYT)	0609034
SIMC	0955621
	Urząd miejskiul. Partyzantów 1; 23-100 Bychawa
	Multimedia w Wikimedia Commons
	Hasło w Wikisłowniku
	Strona internetowa

Przeglądaj historię interaktywnie

[wersja przejrzana]

← poprzednia edycja następna edycja →

Usunięta treść Dodana treść

WizualnieWikikod

Jednokolumnowy

Wersja z 09:11, 9 paź 2019

Bychawa – miasto w Polsce, w województwie lubelskim, w powiecie lubelskim, siedziba gminy miejsko-wiejskiej Bychawa. Położona na Wyżynie Lubelskiej, 30 km na południe od Lublina nad rzekami Gałęzówką i Kosarzewką. Według danych z 1 stycznia 2018 Bychawa liczyła 4 976 mieszkańców^[1].

Położenie

Według danych z 1 stycznia 2011 powierzchnia miasta wynosiła 6,69 km²^[3].

Historycznie położona jest w Małopolsce (w ziemi lubelskiej). W latach 1975–1998 miasto administracyjnie należało do ówczesnego woj. lubelskiego.

Odległości do dużych ośrodków miejskich w linii prostej:

Lublin - 26 km
Warszawa - 172 km
Krasnystaw - 44 km
Biłgoraj - 54 km
Kraśnik - 24 km
Opole Lubelskie - 42 km

Ochrona przyrody

Na obszarze miasta znajduje się rezerwat przyrody Podzamcze chroniący zbiorowiska roślinności kserotermicznej z wieloma rzadkimi gatunkami roślin^[4].

Historia

Miasto założone w IX–X w., z tego okresu pochodzi grodzisko. W 1537 z rąk króla Zygmunta Starego miejscowość otrzymała prawo magdeburskie. Prywatne miasto szlacheckie lokowane w 1537 roku^[5], położone było w drugiej połowie XVI wieku w powiecie lubelskim w województwie lubelskim^[6]. Miasto prywatne Królestwa Kongresowego, położone było w 1827 roku w powiecie lubelskim, obwodzie lubelskim województwa lubelskiego^[7]. W 1863 władze carskie w odwecie za udział w powstaniu styczniowym odebrały Bychawie prawa miejskie. Dopiero w 1958 otrzymała je ponownie^[8].

Od 1956 do 1975 siedziba powiatu bychawskiego. Ośrodek przemysłu metalowego, spożywczego i odzieżowego.

Według danych z 31 grudnia 2010 miasto miało 5254 mieszkańców^[9].

Zabytki

Kościół św. Jana Chrzciciela z 1639 roku
Kaplica grobowa na cmentarzu parafialnym z XIX wieku
Ruiny zamku z 1 połowy XVI wieku
Zespół dworski
Ruiny dwóch spichlerzy z 1 połowy XIX wieku
Obora z poł. XIX wieku
Kapliczka barokowa z połowy XVIII wieku
dzwonnica drewniana z 1862 roku
cmentarz z I wojny światowej z lat 1915-1918
Synagoga żydowska z 1810 r., obecnie remiza strażacka
Park pałacowy

Demografia

Piramida wieku mieszkańców Bychawy w 2014 roku^[10].

Dzielnice^[11]

Transport

Przez Bychawę przebiegają 2 drogi wojewódzkie:
droga wojewódzka nr 834 Bełżyce – Niedrzwica Duża – Bychawa – Stara Wieś Druga
droga wojewódzka nr 836 Bychawa – Piotrków – Piaski

Bychawę z Lublinem łączy droga powiatowa. Z przystanku przy ul. Józefa Piłsudskiego do miasta wojewódzkiego kursują regularnie busy przewoźników prywatnych, zarówno przez Żabią Wolę, jak i przez Strzyżewice.

Kultura

Bychawa zasłynęła w świecie dzięki opowiadaniu noblisty Izaaka Bashevisa Singera „Yentl – chłopiec z jesziwy”, zekranizowanemu w 1983 r. przez Barbarę Streisand, która grała główną rolę. Jest to historia dziewczyny z podlubelskiego Janowa, córki rabina, która w przebraniu chłopca studiuje w akademii talmudycznej w Bychawie. Przed II wojną światową w tym mieście mieszkało ponad 70 proc. Żydów^[12].

Co roku w Bychawie odbywa się festyn „W krainie pierogów”, podczas którego organizowane są nieoficjalne Mistrzostwa Świata w Jedzeniu Pierogów. Pierwsza edycja odbyła się w 2000^[13].

Sport

Miejscowym klubem piłkarskim jest „Granit” Bychawa, grający w sezonie 2016-17 w Klasie okręgowej, grupa: Lublin^[14].

Wspólnoty wyznaniowe

Kościół rzymskokatolicki:

parafia św. Jana Chrzciciela i św. Franciszka z Asyżu

Świadkowie Jehowy:

zbór Bychawa-Krzczonów (Sala Królestwa Piotrków Drugi 92A)^[15]

Miasta partnerskie

Chapelle-sur-Erdre^{[potrzebny przypis]}

Galeria

Zespół pałacowy – spichlerz (XVIII/XIX w.)
Kościół parafialny pod wezwaniem św. Jana Chrzciciela i św. Franciszka z Asyżu
Cmentarz parafialny – grobowiec Adama Duniewskiego, (1884)

Zobacz też

Przypisy

↑ ^a ^b http://www.polskawliczbach.pl/Bychawa, w oparciu o dane GUS.
↑ Powierzchnia i ludność w przekroju terytorialnym w 2018r.
↑ Powierzchnia i ludność w przekroju terytorialnym w 2013 r.. „Powierzchnia i Ludność w Przekroju Terytorialnym”, 2013-07-26. Warszawa: Główny Urząd Statystyczny. ISSN 1505-5507.
↑ Rejestr rezerwatów przyrody województwa lubelskiego, RDOŚ Lublin stan na 4 czerwca 2012. [dostęp 2014-02-21].
↑ Zenon Guldon, Jacek Wijaczka, Skupiska i gminy żydowskie w Polsce do końca XVI wieku, w: Czasy Nowożytne, 21, 2008, s. 157.
↑ Województwo lubelskie w drugiej połowie XVI wieku, Warszawa 1966, mapa
↑ Tabella miast, wsi, osad Królestwa Polskiego, z wyrażeniem ich położenia i ludności, alfabetycznie ułożona w Biórze Kommissyi Rządowéy Spraw Wewnętrznych i Policyi. T. 1 : A-Ł, Warszawa 1827, s. 58.
↑ Rozporządzenie Prezesa Rady Ministrów z dnia 11 listopada 1957 r.. Dziennik Ustaw.
↑ Ludność. Stan i struktura w przekroju terytorialnym (Stan w dniu 31 XII 2010 r.). , 2011-06-10. Warszawa: Główny Urząd Statystyczny. ISSN 1734-6118.
↑ Bychawa polskawliczbach.pl, w oparciu o dane GUS.
↑ Uncategorised – Bychawa.pl – strona startowa.
↑ Gdzie się podziali Żydzi z Bychawy [online] [dostęp 2016-10-20] .
↑ Dzisiaj w Bychawie XVI Festyn „W Krainie pierogów” PROGRAM www.lublin112.pl.
↑ MaciejM. Kusina MaciejM., Klasa okręgowa 2016/2017, grupa: Lublin [online], 90minut.pl [dostęp 2016-10-20] .
↑ Dane według wyszukiwarki zborów, na oficjalnej stronie Świadków Jehowy jw.org [dostęp 2018-10-09] .

Linki zewnętrzne

Historia Żydów w Bychawie na portalu Wirtualny Sztetl
Bychawa, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. I: Aa – Dereneczna, Warszawa 1880, s. 487 .
Bychawa, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XV, cz. 1: Abablewo – Januszowo, Warszawa 1900, s. 284 .

[Populacja2018-1] ttp://www.polskawliczbach.pl/Bychawa, w oparciu o dane GUS.

[2] Powierzchnia i ludność w przekroju terytorialnym w 2018r.

[3] Powierzchnia i ludność w przekroju terytorialnym w 2013 r.. „Powierzchnia i Ludność w Przekroju Terytorialnym”, 2013-07-26. Warszawa: Główny Urząd Statystyczny. ISSN 1505-5507.

[4] Rejestr rezerwatów przyrody województwa lubelskiego, RDOŚ Lublin stan na 4 czerwca 2012. [dostęp 2014-02-21].

[5] Zenon Guldon, Jacek Wijaczka, Skupiska i gminy żydowskie w Polsce do końca XVI wieku, w: Czasy Nowożytne, 21, 2008, s. 157.

[6] Województwo lubelskie w drugiej połowie XVI wieku, Warszawa 1966, mapa

[7] Tabella miast, wsi, osad Królestwa Polskiego, z wyrażeniem ich położenia i ludności, alfabetycznie ułożona w Biórze Kommissyi Rządowéy Spraw Wewnętrznych i Policyi. T. 1 : A-Ł, Warszawa 1827, s. 58.

[8] Rozporządzenie Prezesa Rady Ministrów z dnia 11 listopada 1957 r.. Dziennik Ustaw.

[Ludność2010-12-9] Ludność. Stan i struktura w przekroju terytorialnym (Stan w dniu 31 XII 2010 r.). , 2011-06-10. Warszawa: Główny Urząd Statystyczny. ISSN 1734-6118.

[populacja2016-10] Bychawa polskawliczbach.pl, w oparciu o dane GUS.

[11] Uncategorised – Bychawa.pl – strona startowa.

[12] Gdzie się podziali Żydzi z Bychawy [online] [dostęp 2016-10-20] .

[13] Dzisiaj w Bychawie XVI Festyn „W Krainie pierogów” PROGRAM www.lublin112.pl.

[14] MaciejM. Kusina MaciejM., Klasa okręgowa 2016/2017, grupa: Lublin [online], 90minut.pl [dostęp 2016-10-20] .

[15] Dane według wyszukiwarki zborów, na oficjalnej stronie Świadków Jehowy jw.org [dostęp 2018-10-09] .

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]

[15]

@@ Linia 60: / Linia 60: @@
 Według danych z 31 grudnia 2010 miasto miało 5254 mieszkańców<ref name="Ludność2010-12">{{cytuj pismo |tytuł=Ludność. Stan i struktura w przekroju terytorialnym (Stan w dniu 31 XII 2010 r.) |url=http://stat.gov.pl/cps/rde/xbcr/gus/LU_ludnosc_stan_struktura_31_12_2012.pdf|czasopismo=|wydawca=Główny Urząd Statystyczny|miejsce=Warszawa|data=2011-06-10|issn=1734-6118}}</ref>.
+== Zabytki ==
+* Kościół św. Jana Chrzciciela z 1639 roku
+* Kaplica grobowa na cmentarzu parafialnym z XIX wieku
+* Ruiny zamku z 1 połowy XVI wieku
+* Zespół dworski
+* Ruiny dwóch spichlerzy z 1 połowy XIX wieku
+* Obora z poł. XIX wieku
+* Kapliczka barokowa z połowy XVIII wieku
+* dzwonnica drewniana z 1862 roku
+* cmentarz z I wojny światowej z lat 1915-1918
+* Synagoga żydowska z 1810 r., obecnie remiza strażacka
+* Park pałacowy
 == Demografia ==

Miasta	Bychawa
Części miasta	Grodzany Księżyzna Podzamcze Polanówka Rogalec Rudnik Walentówka Wandzin Wola Bychawska Wola Mała Zadębie
Wsie	Bychawka Druga Bychawka Druga-Kolonia Bychawka Pierwsza Bychawka Trzecia Bychawka Trzecia-Kolonia Gałęzów Gałęzów-Kolonia Druga Gałęzów-Kolonia Pierwsza Józwów Kąty Kosarzew Dolny-Kolonia Kowersk Leśniczówka Łęczyca Marysin Olszowiec Olszowiec-Kolonia Osowa Osowa-Kolonia Podzamcze Romanów Skawinek Stara Wieś Druga Stara Wieś Pierwsza Stara Wieś Trzecia Urszulin Wandzin Wincentówek Władysławów Wola Duża Wola Duża-Kolonia Wola Gałęzowska Wola Gałęzowska-Kolonia Zadębie Zaraszów Zaraszów-Kolonia Zdrapy
Kolonie	Kolonia Ośniak Wólka Osowska
Części wsi	Abramów Biesiadki Kolonia Szlachta Majdan Osowski Marynki Niwka Radków Zajezierze Ziunin

Miasta	Bełżyce Bychawa
Gminy miejsko-wiejskie	Bełżyce Bychawa
Gminy wiejskie	Borzechów Garbów Głusk Jabłonna Jastków Konopnica Krzczonów Niedrzwica Duża Niemce Strzyżewice Wojciechów Wólka Wysokie Zakrzew

Przynależność wojewódzka	gubernia lubelska (1867–1915) woj. lubelskie (II RP) (1919–39) woj. lubelskie (PRL) (1945–75)
Miasta	Bełżyce (do 1870) Biskupice (do 1870) Bychawa (do 1870) Chodel (do 1825 i 1838–1870) Głusk (do 1870) Lublin (do 1928 →) Łęczna (← od 1949) Piaski (do 1870) Świdnik (od 1954) Wieniawa (do 1870)
Gminy wiejskie (1867–1954 i 1973–75)	Bełżyce (1867–1954) Biskupice (1867–70) Brzeziny (← 1914–54) Bychawa (1867–1954) Bystrzejowice (1867–1874) Chodel (1870–1954) Głusk (do 1870 i 1973–75) Jastków (1867–1954 i 1973–75) Jaszczów (1870–1954) Konopnica (1867–1954 i 1973–75) Krzczonów (1867–1954) Łęczna (od 1973) Łuszczów (1867–74) Mełgiew (1867–1954 i 1973–75) Milejów (1973–75) Niedrzwica (1867–1954) Niemce (1973–75) Palikije (1867–74) Piaski (1867–1954 i 1973–75) Piotrków (1867–1954) Piotrowice (1874–1954) Puchaczów (1973–75) Ratoszyn (1867–1870) Sławin (1867–70) Strzyżewice (1867–74) Tatary (1867–74) Tomaszowice (1867–7?) Trawniki (1973–75) Tuszów (1867–74) Wojciechów (1874–1954) Wólka (Tatarska) (1874–1954 i 1973–75) Zemborzyce (1870–1954)
Gromady (1954–72)	Adampol (1954) Babin (1954–55 →) Bełżyce (1954–55 →) Białka (1954–68) Biskupice (1954–72) Borzechów (1954–55 →) Brzezice (1954–59) Bychawa (1954–55 →) Bychawka (1954–55 →) Chmiel (1954–55 →) Chmielnik (1954–55 →) Chodel (1954–55 →) Ciechanki (1954–72) Ciecierzyn (← 1956–72) Czechów (1954–58) Dąbrowica (1954–68) ~~Dorohucza~~ (←~~1958~~) Gałęzów (1954–55 →) Gardzienice (1954–59) Głusk (1954–72) Jabłonna (1954–55 →) Jakubowice (1954–59) Janowice (1954–59) Jastków (1954–72) Jaszczów (1954–59) Józefów (1954–59) Kawęczyn (1954–72) Kiełczewice Maryjskie (1954–55 →) Konopnica (1954–72) Kosarzew Górny (1954–55 →) Kozice Dolne (1954–72) Krasienin (← 1956–72) Krępiec (1954–72) Krężnica Okrągła (1954–55 →) Krzczonów (1954–55 →) Krzesimów (1954–59) Łęczna (1960–72) Łopiennik (1954–55 →) Ługów (1954–61) Łuszczów (1954–72) Malinówka (1954–59) Mełgiew (1954–72) Mętów (1954–59) Milejów (1954–72) Motycz (1954–61) Niedrzwica Duża (1954–55 →) Niedrzwica Kościelna (1954–55 →) Olszowiec (1954–55 →) Palikije (1954–55 →) Piaski (1954–72) Piotrków (1954–55 →) Piotrowice (1954–55 →) Puchaczów (1954–72) Radawiec Duży (1954–55 → i ←~~1969~~) Ratoszyn (1954–55 →) Rury Wizytkowskie (1954–58) Skrzynice (1954–55 →) Skrzyniec (1954–55 →) Sobianowice (1954–59) Starawieś (← 1959) Strzeszkowice Duże (1954–55 →) Strzyżewice (1954–55 →) Tomaszowice (1954–72) Trawniki (1954–72) Wilczopole (1954–61) Wojciechów (1954–55 →) Wola Sławińska (1954–59) Wólka (1954–72) Zadębie (1954–58) Zemborzyce (1954–72) Zofiówka (1954–59) Żabia Wola (1954–55 →) Żuków (1954–59 →)

Przynależność wojewódzka	woj. lubelskie
Miasta	Bychawa (od 1958)
Gromady (1954–72)	Bychawa (← 1956–57) Bychawa (1969–72) Bychawka (← 1956–68) Chmiel (← 1956–61) Dębina (← 1956–72) Gałęzów (← 1956–72) Giełczew (← 1959–72) Jabłonna (← 1956–72) Kiełczewice Maryjskie (← 1956–68) Kosarzew Górny (← 1956–72) Krzczonów (← 1956–72) Olszowiec (← 1956–68) Piotrków (← 1956–72) Piotrowice (← 1956–72) Rudnik (← 1956–57 →) Skrzynice (← 1956–72) Starawieś (← 1956–68) Stawce (← 1956–68) Strzyżewice (← 1956–72) Żabia Wola (← 1956–72) Żuków (← 1959–72)
Gminy wiejskie (1973–75)	Bychawa Jabłonna Krzczonów Stara Wieś (w 1973) Strzyżewice Wysokie Zakrzew