1961: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
L.zurawski (dyskusja | edycje) →Urodzili się: drobne redakcyjne |
→Wydarzenia na świecie: drobne merytoryczne, źródła/przypisy |
||
| Linia 95: | Linia 95: | ||
* [[5 marca]] – rozpoczęto budowę [[Transport kolejowy w Mauretanii|kolei mauretańskiej]]. |
* [[5 marca]] – rozpoczęto budowę [[Transport kolejowy w Mauretanii|kolei mauretańskiej]]. |
||
* [[9 marca]] – został wystrzelony testowy radziecki statek kosmiczny [[Korabl-Sputnik 4]]. |
* [[9 marca]] – został wystrzelony testowy radziecki statek kosmiczny [[Korabl-Sputnik 4]]. |
||
*[[13 marca]] – w Kijowie z [[Babi Jar|Babiego Jaru]] wylała się na dzielnicę [[Kureniwka]] lawina błota z odpadów budowlanych, w wyniku czego zginęło 1,5-2 tys osób<ref>{{Cytuj |tytuł = Na ludzkie szczątki wylały się hektolitry budowlanych ścieków. Kijowskie tsunami było 'zemstą Babiego Jaru' |data dostępu = 2019-10-14 |opublikowany = wyborcza.pl |url = http://wyborcza.pl/alehistoria/7,121681,25292650,na-ludzkie-szczatki-wylaly-sie-hektolitry-budowlanych-sciekow.html |język = pl}}</ref>. |
|||
* [[15 marca]] – [[Południowa Afryka|Republika Południowej Afryki]] opuściła [[Wspólnota Narodów|Wspólnotę Narodów]]. |
* [[15 marca]] – [[Południowa Afryka|Republika Południowej Afryki]] opuściła [[Wspólnota Narodów|Wspólnotę Narodów]]. |
||
* [[18 marca]] – luksemburski utwór ''Nous les amoureux'' w wykonaniu [[Jean-Claude Pascal|Jean-Claude’a Pascala]] zwyciężył w 6. [[Konkurs Piosenki Eurowizji|Konkursie Piosenki Eurowizji]] w [[Cannes]]. |
* [[18 marca]] – luksemburski utwór ''Nous les amoureux'' w wykonaniu [[Jean-Claude Pascal|Jean-Claude’a Pascala]] zwyciężył w 6. [[Konkurs Piosenki Eurowizji|Konkursie Piosenki Eurowizji]] w [[Cannes]]. |
||
Wersja z 12:13, 14 paź 2019
Rządzący państwami w 1961
Wydarzenia w Polsce
- 16 stycznia – na Wawel powróciły z Kanady, po wojennej tułaczce, arrasy króla Zygmunta Augusta.
- 1 lutego – program telewizyjny z warszawskiego studia zaczął być emitowany przez cały tydzień.
- 3 lutego – dokonano oblotu śmigłowca PZL SM-2.
- 9 lutego – odbyła się premiera filmu Matka Joanna od Aniołów w reżyserii Jerzego Kawalerowicza.
- 18 lutego – otwarto sztuczne lodowisko im. Adama „Rocha” Kowalskiego w Krakowie.
- 3 marca – premiera komedii filmowej Szczęściarz Antoni.
- 13 marca – założono klub sportowy Moto Jelcz Oława.
- 15 marca – 12 górników zginęło w wyniku pożaru w KWK Makoszowy w Zabrzu.
- 23 marca – premiera filmu Rozstanie w reżyserii Wojciecha Jerzego Hasa.
- 4 kwietnia – premiera komedii filmowej Mąż swojej żony w reżyserii Stanisława Barei.
- 16 kwietnia – odbyły się wybory do Sejmu i rad narodowych.
- 21 kwietnia – premiera filmu Odwiedziny prezydenta.
- 26 kwietnia – Józef Cyrankiewicz został Honorowym Obywatelem Miasta Krakowa.
- 29 kwietnia – na antenie TVP Katowice wyemitowano premierowe wydanie Aktualności.
- 2-11 maja – odbyły się I Kaliskie Spotkania Teatralne.
- 3 maja – film Jerzego Kawalerowicza Matka Joanna od Aniołów otrzymał nagrodę specjalną na Festiwalu Filmowym w Cannes.
- 11 maja – premiera filmu wojennego Ludzie z pociągu w reżyserii Kazimierza Kutza.
- 18 maja – powołano trzeci rząd Józefa Cyrankiewicza.
- 21 maja – w rozegranym w Warszawie towarzyskim meczu piłkarskim Polska pokonała ZSRR 1:0.
- 27 maja – odkryto skarb ze Skrwilna.
- 15 czerwca – został założony wielosekcyjny klub sportowy Górnik Jastrzębie.
- 16 czerwca – została otwarta Droga Przyjaźni Polsko-Czeskiej – szlak turystyczny prowadzący głównym grzbietem Karkonoszy.
- 23 czerwca – w Kazimierzu Dolnym utopiło się w Wiśle 13 uczniów ze szkoły podstawowej z Lublina.
- 3 lipca – urodził się 30-milionowy obywatel Polski.
- 14 lipca:
- decyzją władz ze szkół państwowych usunięto nauczanie religii.
- uchwalono ustawę wprowadzającą użytkowanie wieczyste.
- 15 lipca – Szczecin: sprinter Marian Foik ustanowił rekord Polski w biegu na 100 m wynikiem 10,2 s.
- 17 lipca – została odkryta Jaskinia Czarna w Tatrach Zachodnich.
- sierpień- powstał klub żużlowy Falubaz w Zielonej Górze
- 10 sierpnia – Wałcz:
- Zdzisław Krzyszkowiak ustanowił rekord świata w biegu na 3000 m przeszk. wynikiem 8:30,4 s.
- Witold Baran ustanowił rekord Polski w biegu na 1500 m wynikiem 3:40,0 s.
- 13 sierpnia – Łódź: płotkarz Roman Muzyk ustanowił rekord Polski w biegu na 110 m ppł. wynikiem 14,1 s.
- 25 sierpnia – rozpoczął się I Międzynarodowy Festiwal Piosenki w Sopocie.
- 4 września – premiera filmu Dziś w nocy umrze miasto.
- 7 września – Warszawa: Karolina Łukaszczyk ustanowiła rekord Polski w biegu na 400 m wynikiem 56,2 s.
- 12 września – zainaugurowała działalność Warszawska Opera Kameralna.
- 12 października – odbyła się premiera filmu Ogniomistrz Kaleń.
- 18 listopada – otwarcie sztucznego lodowiska w Nowym Targu.
- 24 listopada – 9 górników zginęło w wyniku wybuchu w KWK „Polska” w Świętochłowicach.
- 3 grudnia – elektryk Stanisław Jaros usiłował dokonać drugiego zamachu bombowego na przebywającego w Sosnowcu Władysława Gomułkę. Zbyt późno odpalona bomba zabiła mężczyznę i ciężko zraniła dziecko.
- 4 grudnia – uruchomiono Elektrociepłownię Siekierki.
- 5 grudnia – premiera filmu Zaduszki.
- 13 grudnia – w Stoczni Gdańskiej wybuchł pożar na statku MS Maria Konopnicka, w którym zginęło 21 osób.
- 28 grudnia – premiera filmu Historia żółtej ciżemki.
- 29 grudnia – premiera filmu Zuzanna i chłopcy.
- 31 grudnia – Nowa Dęba otrzymała prawa miejskie.
Wydarzenia na świecie
- 1 stycznia – Belgia objęła prezydencję w Europejskiej Wspólnocie Gospodarczej.
- 2 stycznia – na szczycie wulkanu Haleakalā na wyspie Maui w archipelagu Hawajów odnotowano temperaturę powietrza -10 °C (najniższa temperatura na wyspach Oceanu Spokojnego).
- 3 stycznia:
- 5 stycznia – Nigeria zerwała stosunki dyplomatyczne z Francją w proteście przeciwko francuskim próbom atomowym na Saharze algierskiej.
- 6 stycznia – w przemówieniu w Wyższej Szkole Partyjnej w Moskwie Nikita Chruszczow ogłosił poparcie dla antykolonialnych rewolucji w Azji i Afryce jako punktu zwrotnego w zimnej wojnie.
- 7 stycznia – na konferencji w Casablance spotkali się przywódcy radykalnych państw afrykańskich: Algierii, Egiptu, Ghany, Gwinei, Libii, Mali i Maroka, promując ideę utworzenia Stanów Zjednoczonych Afryki i podpisując Afrykańską Kartę Praw Ludności i Narodów.
- 8 stycznia – 75% Francuzów głosujących w referendum opowiedziało się za przyznaniem niepodległości Algierii.
- 14 stycznia – Indie Portugalskie zostały włączone do Indii.
- 15 stycznia – otwarto Port lotniczy Rzym-Fiumicino.
- 17 stycznia – katangijscy secesjoniści dokonali egzekucji pierwszego premiera Demokratycznej Republiki Konga Patrice’a Lumumby.
- 18 stycznia – założono radziecką stację polarną Nowołazariewskaja na Antarktydzie.
- 20 stycznia – John F. Kennedy został zaprzysiężony na 35. prezydenta Stanów Zjednoczonych.
- 22 stycznia – bojownicy z portugalsko-hiszpańskiego Iberyjskiego Rewolucyjnego Dyrektoriatu Wyzwolenia uprowadzili portugalski liniowiec SS Santa Maria, na pokładzie którego znajdowało się 350 członków załogi oraz 586 pasażerów. Po 12 dniach porywacze uzyskali azyl polityczny w Brazylii.
- 23 stycznia – ustanowiono Order Zasługi Wielkiego Księstwa Luksemburga.
- 24 stycznia:
- dokonano oblotu amerykańskiego samolotu pasażerskiego Convair 990 Coronado.
- w wyniku eksplozji amerykańskiej rakiety nośnej został zniszczony ładunek 5 satelitów pod wspólną nazwą Composite 1.
- 27 stycznia – w katastrofie radzieckiej łodzi podwodnej S-80 o napędzie dieslowskim na Morzu Barentsa zginęło 86 osób.
- 28 stycznia – Rwanda została proklamowana republiką przez rząd tymczasowy.
- 30 stycznia – premiera 1. odcinka serialu animowanego Miś Yogi.
- 31 stycznia:
- Jânio Silva Quadros został prezydentem Brazylii.
- program Mercury: szympans o imieniu Ham odbył lot suborbitalny na pokładzie statku kosmicznego Mercury-Redstone 2.
- 2 lutego – odbył się pierwszy udany lot radzieckiego międzykontynentalnego pocisku balistycznego R-16.
- 4 lutego – bojownicy z MPLA zaatakowali więzienie w Luandzie (Angola), w pierwszym wystąpieniu zbrojnym przeciwko portugalskim władzom kolonialnym.
- 12 lutego – ZSRR wystrzelił Wenerę 1, pierwszą sondę wysłaną w kierunku planety Wenus.
- 13 lutego – władze kongijskiej prowincji Katanga ogłosiły śmierć Patrice’a Lumumby.
- 14 lutego – w laboratorium w Berkeley w Stanach Zjednoczonych został po raz pierwszy otrzymany w sposób syntetyczny pierwiastek chemiczny lorens.
- 15 lutego – w katastrofie lotniczej (pierwszej z udziałem Boeinga 707), zginęła cała amerykańska ekipa, lecąca na Mistrzostwa Świata w łyżwiarstwie figurowym w Pradze. Zawody odwołano.
- 21 lutego – powstały największe brazylijskie linie lotnicze TAM.
- 24 lutego – w Paryżu otwarto lotnisko Orly.
- 26 lutego – Hassan II został królem Maroka.
- 1 marca – z inicjatywy prezydenta J.F. Kennedy’ego została powołana niezależna agencja federalna Korpus Pokoju.
- 3 marca – Hassan II został koronowany na króla Maroka.
- 5 marca – rozpoczęto budowę kolei mauretańskiej.
- 9 marca – został wystrzelony testowy radziecki statek kosmiczny Korabl-Sputnik 4.
- 13 marca – w Kijowie z Babiego Jaru wylała się na dzielnicę Kureniwka lawina błota z odpadów budowlanych, w wyniku czego zginęło 1,5-2 tys osób[1].
- 15 marca – Republika Południowej Afryki opuściła Wspólnotę Narodów.
- 18 marca – luksemburski utwór Nous les amoureux w wykonaniu Jean-Claude’a Pascala zwyciężył w 6. Konkursie Piosenki Eurowizji w Cannes.
- 19 marca – papież Jan XXIII powołał Ordynariat Polowy Boliwii.
- 23 marca – w Leningradzie odbyła się prapremiera baletu Legenda o miłości.
- 25 marca – wystrzelono testowy statek kosmiczny Korabl-Sputnik 5 z psem Gwiazdeczką na pokładzie.
- 28 marca – 52 osoby zginęły w katastrofie czechosłowackiego Iła-18 w NRD.
- 29 marca – ratyfikowano 23. poprawkę do konstytucji USA, uprawniającą mieszkańców Dystryktu Kolumbii do głosowania w wyborach prezydenckich.
- 8 kwietnia – statek pasażerski MV Dara zatonął w wyniku eksplozji na pokładzie na Zatoce Perskiej. Zginęło 238 osób, 565 uratowano.
- 11 kwietnia – w Izraelu rozpoczął się proces nazistowskiego zbrodniarza wojennego Adolfa Eichmanna.
- 12 kwietnia:
- Jurij Gagarin, kosmonauta rosyjski, odbył w Wostoku 1 lot na orbicie okołoziemskiej, dokonując jednokrotnego okrążenia Ziemi w ciągu 1 godziny i 48 minut. Był to pierwszy w dziejach ludzkości lot człowieka w przestrzeni kosmicznej.
- Kasai Południowe w Afryce zostało ogłoszone królestwem.
- 13 kwietnia – Zgromadzenie Ogólne ONZ w rezolucji nr 1598 potępiło politykę apartheidu w Republice Południowej Afryki.
- 17 kwietnia:
- Aklilu Habte-Wold został premierem Etiopii.
- odbyła się 33. ceremonia wręczenia Oscarów.
- 17-19 kwietnia – inwazja uzbrojonych i wspieranych przez CIA sił uchodźców kubańskich w Zatoce Świń.
- 18 kwietnia – została podpisana Konwencja wiedeńska o stosunkach dyplomatycznych.
- 21 kwietnia – holenderski minister spraw zagranicznych Dirk Stikker został sekretarzem generalnym NATO.
- 24 kwietnia – wydobyto na powierzchnię szwedzki statek wojenny Vasa, który zatonął na Bałtyku w 1628 roku.
- 25 kwietnia – Amerykanin Robert Noyce uzyskał patent na układ scalony.
- 27 kwietnia – Sierra Leone uzyskało niepodległość.
- 28 kwietnia – czechosłowacki szpieg Alfred Frenzel został w RFN skazany na 15 lat pozbawienia wolności.
- 29 kwietnia – powstała międzynarodowa organizacja ekologiczna World Wildlife Fund (pierwsze biuro otwarto 11 września tego samego roku w szwajcarskim Morges ).
- 30 kwietnia – wszedł do służby pierwszy radziecki atomowy okręt podwodny K-19.
- 1 maja – Fidel Castro oficjalnie ogłosił Kubę krajem socjalistycznym.
- 3 maja – w Porcie lotniczym Atlanta – Hartsfield-Jackson otwarto największy wówczas amerykański terminal pasażerski.
- 5 maja – Alan Shepard został pierwszym Amerykaninem w kosmosie, odbywając 15-minutowy lot balistyczny na pokładzie statku Mercury-Redstone 3.
- 16 maja – generał Park Chung-hee dokonał zamachu stanu w Korei Południowej.
- 19 maja – radziecka sonda Wenera 1 po utracie łączności z Ziemią przeleciała w odległości 100 tys. km. od Wenus.
- 20 maja – na Ukrainie została ustanowiona Państwowa Nagroda im. Tarasa Szewczenki.
- 24 maja – Cypr został członkiem Rady Europy.
- 25 maja:
- Program Apollo: prezydent USA John F. Kennedy przedstawił w czasie przemówienia w Kongresie projekt wysłania do końca dekady człowieka na Księżyc i jego bezpieczne sprowadzenie na Ziemię.
- prezydent USA John F. Kennedy powołał jednostkę specjalną marynarki wojennej US Navy SEALs.
- 29 maja – premiera filmu Rodzynek w słońcu w reżyserii Daniela Petrie.
- 30 maja:
- zginął w zamachu dyktator Dominikany Rafael Trujillo.
- w katastrofie samolotu DC-8 holenderskich linii KLM pod Lizboną zginęło 61 osób.
- 31 maja – utworzono Republikę Południowej Afryki.
- 1 czerwca – po raz pierwszy na rynku europejskim wprowadzono do sprzedaży pigułkę antykoncepcyjną.
- 3-4 czerwca – w Wiedniu doszło do spotkania prezydenta USA Johna F. Kennedy’ego z przywódcą ZSRR Nikitą Chruszczowem.
- 7 czerwca – premiera westernu Ostatni zachód słońca w reżyserii Roberta Aldricha.
- 15 czerwca – izraelskie linie lotnicze El Al uruchomiły stałe połączenie z Nowym Jorkiem.
- 16 czerwca – tatarski tancerz i choreograf Rudolf Nuriejew na lotnisku Le Bourget zwrócił się o udzielenie mu azylu politycznego we Francji.
- 18 czerwca – w fińskim mieście Parola otwarto Muzeum Czołgów.
- 19 czerwca – Kuwejt uzyskał niepodległość (od Wielkiej Brytanii).
- 22 czerwca – premiera filmu wojennego Działa Navarony w reżyserii J. Lee Thompsona.
- 23 czerwca – wszedł w życie Traktat antarktyczny.
- 1 lipca – Niemcy objęły prezydencję w Europejskiej Wspólnocie Gospodarczej.
- 4 lipca – na Atlantyku doszło do awarii systemu chłodzenia reaktora jądrowego na radzieckim okręcie podwodnym K-19.
- 7 lipca:
- w katastrofie górniczej w kopalni Dukla w Hawirzowie na Śląsku Cieszyńskim zginęło 108 osób.
- ukazał się eksperymentalny tom poetycki Sto tysięcy miliardów wierszy Raymonda Queneau.
- 9 lipca – dokonano oblotu śmigłowca Mi-8.
- 12 lipca – 72 osoby zginęły w katastrofie czechosłowackiego Iła-18 w Casablance.
- 14 lipca:
- papież Jan XXIII opublikował encyklikę Mater et Magistra.
- został sformowany rząd Miettunena w Finlandii.
- 19 lipca:
- w katastrofie samolotu Douglas DC-6 w Argentynie zginęło 67 osób.
- w Stuttgarcie, Amerykanka Wilma Rudolph ustanowiła rekord świata w biegu na 100 m wynikiem 11,2 s.
- 20 lipca – Kuwejt wstąpił do Ligi Państw Arabskich.
- 21 lipca – Virgil Grissom, pilotujący kapsułę „Liberty Bell 7” Mercurego 4 został drugim Amerykaninem, który poleciał na orbitę Ziemi.
- 31 lipca – Irlandia zgłosiła wniosek o członkostwo w EWG.
- Sierpień – powstała pierwsza wersja Muru Berlińskiego rozdzielającego przez 28 lat Berlin Wschodni i Berlin Zachodni.
- 6 sierpnia – odbył się lot kosmiczny Wostoka 2, z drugim radzieckim kosmonautą Germanem Titowem na pokładzie.
- 10 sierpnia – Wojna wietnamska: Amerykanie po raz pierwszy zastosowali defoliant Agent Orange.
- 13 sierpnia – NRD obstawiła wojskiem granicę z Berlinem Zachodnim i zamknęła przejścia graniczne. Rozpoczęła się budowa Muru Berlińskiego.
- 15 sierpnia – w Izraelu odbyły się wybory parlamentarne.
- 23 sierpnia – wystrzelono amerykańską sondę księżycową Ranger 1.
- 24 sierpnia – 24-letni Günter Litfin został pierwszym uciekinierem zastrzelonym podczas próby przekroczenia Muru Berlińskiego.
- 1 września – została odkryta Kometa Humasona.
- 5 września – pierwsza konferencja Ruchu państw niezaangażowanych w Belgradzie.
- 6 września – Afganistan i Pakistan zerwały stosunki dyplomatyczne w związku ze sporem o Pasztunistan.
- 7 września – João Goulart został prezydentem Brazylii.
- 9 września – wszedł do służby pierwszy amerykański krążownik rakietowy o napędzie atomowym USS Long Beach.
- 10 września:
- satelita TIROS 3 jako pierwszy w historii wykrył i sfotografował huragan z kosmosu.
- podczas Grand Prix Włoch, w tragicznym wypadku na torze Monza zginął Wolfgang von Trips oraz 13 kibiców.
- 83 osoby zginęły w katastrofie samolotu Douglas DC-6 w Shannon (Irlandia).
- 12 września – pod Rabatem w katastrofie należącego do Air France samolotu Sud Aviation Caravelle zginęło 77 osób.
- 18 września – Sekretarz Generalny ONZ Dag Hammarskjöld zginął w katastrofie lotniczej w czasie misji pokojowej w Kongu.
- 20 września – w Tokio otwarto Ogród Botaniczny Jindai.
- 21 września – dokonano oblotu śmigłowca wielozadaniowego Boeing CH-47 Chinook.
- 27 września – Sierra Leone zostało członkiem ONZ.
- 28 września – Syria opuściła Zjednoczoną Republikę Arabską.
- 30 września:
- 5 października:
- odbyła się premiera filmu Śniadanie u Tiffany’ego.
- podpisano konwencję haską znoszącą wymóg legalizacji zagranicznych dokumentów urzędowych przez placówki dyplomatyczne lub urzędy konsularne.
- 12 października – z wyspy Tristan da Cunha na południowym Atlantyku, z powodu formującego się nowego wulkanu, ewakuowano drogą morską do Kapsztadu wszystkich 290 mieszkańców.
- 17 października – policja paryska dokonała masakry protestujących Algierczyków, zginęło nie mniej niż 50 osób.
- 18 października – w Turynie została uchwalona Europejska Karta Społeczna.
- 26 października – Grégoire Kayibanda został prezydentem Rwandy.
- 27 października:
- NASA: pierwszy testowy lot ciężkiej amerykańskiej rakiety nośnej Saturn I.
- przy Checkpoint Charlie na Friedrichstraße w Berlinie, na skutek nieporozumień, stanęło naprzeciw siebie po dziesięć czołgów amerykańskich i radzieckich.
- Mauretania oraz Mongolia zostały członkami ONZ.
- 29 października:
- Syria wycofała się ze Zjednoczonej Republiki Arabskiej.
- w Moskwie odsłonięto pomnik Karola Marksa.
- 30 października – ZSRR: na archipelagu Nowa Ziemia zdetonowano najpotężniejszą dotychczas bombę jądrową tzw. Car Bombę.
- 31 października:
- z Mauzoleum Lenina na Placu Czerwonym usunięto ciało Józefa Stalina.
- Belize City, stolica Hondurasu Brytyjskiego (ob. Belize), zostało całkowicie zniszczone po przejściu huraganu.
- 3 listopada – U Thant został sekretarzem generalnym ONZ.
- 7 listopada – Stalingrad przemianowano na Wołgograd.
- 8 listopada:
- otwarto muzeum w Luwrze.
- 77 osób zginęło w katastrofie samolotu Lockheed Constellation w Richmond (Wirginia).
- 14 listopada – w RFN powstał czwarty rząd Konrada Adenauera.
- 18 listopada – rozpoczęła się nieudana misja bezzałogowej sondy kosmicznej Ranger 2.
- 20 listopada – İsmet İnönü został po raz trzeci premierem Turcji.
- 22 listopada – premiera filmu muzycznego Błękitne Hawaje z Elvisem Presleyem w głównej roli.
- 23 listopada – w brazylijskim Campinas w katastrofie samolotu De Havilland Comet zginęły 54 osoby.
- 25 listopada – do służby wszedł USS Enterprise, pierwszy lotniskowiec o napędzie atomowym.
- 29 listopada:
- John McCone został dyrektorem CIA.
- NASA: szympans o imieniu Enos dwukrotnie okrążył Ziemię, podczas lotu kosmicznego Mercury-Atlas 5.
- 2 grudnia – Fidel Castro w przemówieniu z okazji 5. rocznicy wybuchu rewolucji kubańskiej oznajmił, że jest marksistą-leninistą i zapowiedział budowę komunizmu na Kubie.
- 9 grudnia:
- Izrael: Adolf Eichmann uznany winnym zbrodni wojennych podczas II wojny światowej.
- Tanganika uzyskała niepodległość (od Wielkiej Brytanii).
- 10 grudnia – ZSRR zerwał stosunki dyplomatyczne z Albanią.
- 15 grudnia – Adolf Eichmann został skazany w Izraelu na karę śmierci.
- 17 grudnia:
- Indie zajęły portugalskie enklawy Goa, Daman i Diu.
- w pożarze cyrku w mieście Niterói w Brazylii zginęło 320 osób, setki zostało rannych.
- 18 grudnia – Indonezja zaatakowała Nową Gwineę Holenderską.
- 23 grudnia – w katastrofie kolejowej we włoskiej Kalabrii zginęło 71 osób, 26 zostało rannych.
- 30 grudnia – wojska Demokratycznej Republiki Kongo zajęły zbuntowaną prowincję Kasai Południowe.
- 31 grudnia:
- nieudana próba zamachu stanu w Libanie, inspirowanego przez Syrię.
- w Long Beach w Kalifornii odbył się pierwszy koncert grupy The Beach Boys.
Urodzili się
- 1 stycznia – Mieczysław Struk, polski samorządowiec, marszałek województwa pomorskiego
- 7 stycznia – John Thune, amerykański polityk, senator
- 8 stycznia – Cezary Domagała, polski aktor, reżyser teatralny
- 10 stycznia – Bill Shuster, amerykański polityk
- 11 stycznia – Ewa Malik, polska polityk
- 14 stycznia – Juan Antonio Aznárez, hiszpański duchowny katolicki, biskup pomocniczy Pampeluny i Tudeli
- 16 stycznia:
- Paweł Okoński, polski aktor
- Paul Raven, brytyjski muzyk rockowy i gitarzysta basowy, członek grup Killing Joke, Ministry, Prong, Godflesh i Pigface (zm. 2007)
- 18 stycznia – Christophe Amade, kongijski duchowny katolicki, biskup Kalemie-Kirungu
- 20 stycznia – Piotr Polak, polski polityk
- 24 stycznia – Nastassja Kinski, niemiecka aktorka
- 26 stycznia – Wayne Gretzky, kanadyjski hokeista
- 29 stycznia – Ireneusz Bruski, polski duchowny katolicki, prawnik, dziennikarz, publicysta
- 31 stycznia – Damian Mrowiec, polski samorządowiec, starosta powiatu rybnickiego
- 1 lutego – Bogdan Rzońca, polski samorządowiec, wicemarszałek województwa podkarpackiego
- 6 lutego – Malu Dreyer, niemiecka polityk, premier Nadrenii-Palatynatu
- 7 lutego:
- Romuald Garczewski, polski samorządowiec, poseł na Sejm VII kadencji
- Maria Probosz, polska aktorka (zm. 2010)
- 8 lutego – Jerzy Leszczyński, samorządowiec, marszałek podlaski
- 10 lutego - Miłogost Reczek, polski aktor
- 11 lutego – Jan Krzysztof Ardanowski, polski polityk, samorządowiec, minister rolnictwa i rozwoju wsi
- 13 lutego – Henry Rollins, amerykański wokalista, muzyk, poeta, pisarz, aktor
- 14 lutego – Grzegorz Schreiber, polski polityk, marszałek województwa łódzkiego
- 18 lutego
- Armin Laschet, niemiecki polityk, premier Nadrenii Północnej-Westfalii
- Stanisław Sorys, polski polityk, samorządowiec, wicewojewoda małopolski
- 19 lutego – Grzegorz Pawlak, polski aktor
- 21 lutego - Szymon Stułkowski, polski biskup, rektor Arcybiskupiego Seminarium Duchownego w Poznaniu
- 22 lutego:
- Iwona Kuczyńska, polska tenisistka
- Piotr Waśko, polski polityk
- 24 lutego - Erna Solberg, premier Norwegii
- 25 lutego – Krzysztof Włodarczyk, polski duchowny katolicki, biskup pomocniczy koszalińsko-kołobrzeski
- 26 lutego – Eugeniusz „Siczka” Olejarczyk, polski muzyk
- 28 lutego – Jan Cedzyński, polski polityk, poseł na Sejm VII kadencji
- 1 marca
- Laurel Clark, amerykańska astronautka (zm. 2003)
- Mirosław Czyżykiewicz – polski pieśniarz, gitarzysta, poeta, kompozytor
- 2 marca
- Dorota Ryl, polska samorządowiec, wicemarszałek województwa łódzkiego
- Tomasz Tomczykiewicz, polski polityk (zm. 2015)
- 3 marca - Tom Emmer, amerykański polityk, kongresman ze stanu Minnesota
- 4 marca – Steven Weber, amerykański aktor
- 8 marca
- Bob Dadae, papuański polityk, gubernator generalny Papui-Nowej Gwinei
- Kohir Rasulzoda, premier Tadżykistanu
- 10 marca – Adam Abramowicz, polski polityk
- 14 marca - Józefa Szczurek-Żelazko, polska polityk, poseł na Sejm RP, sekretarz stanu w Ministerstwie Zdrowia
- 18 marca
- Edward Kiedos, polski polityk
- Marek Mendyk, polski duchowny katolicki, biskup pomocniczy legnicki
- 22 marca – Robert Janowski, polski aktor
- 24 marca - Jerzy Ostrouch, polski polityk, wojewoda lubuski
- 26 marca – Henryk Długosz, polski polityk, poseł na Sejm III i IV kadencji
- 27 marca
- Marek Konopka, polski polityk
- Christian Ntsay, madagaskarski polityk, premier Madagaskaru
- 29 marca - Mieczysław Mokrzycki, polski duchowny katolicki, arcybiskup metropolita lwowski
- 1 kwietnia - Paweł Królikowski, polski aktor
- 3 kwietnia
- Ricardo Baccay, filipiński duchowny katolicki, biskup Alaminos
- Zbigniew Kozak, polski polityk
- Michael Ludwig, austriacki polityk, burmistrz Wiednia
- Eddie Murphy, amerykański aktor
- 6 kwietnia – Maria Zuba, polska polityk, posłanka na Sejm V, VI, VII i VIII kadencji
- 7 kwietnia - Marek Solczyński, polski duchowny katolicki, arcybiskup, nuncjusz apostolski w Tanzanii
- 9 kwietnia
- Andrzej Chronowski, polski polityk, minister skarbu państwa, senator RP
- Mariusz Czajka, polski aktor
- Dariusz Wójcik, polski polityk, wicemarszałek Sejmu
- 13 kwietnia
- Adam Bałabuch, polski duchowny katolicki, biskup pomocniczy świdnicki
- Georg Bätzing, niemiecki duchowny katolicki, biskup diecezjalny Limburga
- 14 kwietnia
- Robert Carlyle, brytyjski aktor
- Sławomir Kowalski, polski polityk, poseł na Sejm RP, wicemarszałek województwa śląskiego
- 25 kwietnia - Juha Sipilä, fiński polityk, premier Finlandii
- 28 kwietnia – Marek Kwitek, polski polityk
- 29 kwietnia - Kévork Assadourian, libański duchowny katolicki, biskup pomocniczy Bejrutu
- 30 kwietnia - Zbigniew Włodkowski, polski polityk, samorządowiec, poseł na Sejm RP, burmistrz Orzysza
- 5 maja
- Krzysztof Grzegorek, polski lekarz i polityk
- Marek Kapłon, polski muzyk rockowy, perkusista
- 6 maja
- George Clooney, aktor amerykański
- Ewa Mes, polska polityk, wojewoda kujawsko-pomorski
- Stanisław Stolorz, polski kolejarz (zm. 2019)
- Frans Timmermans, holenderski polityk, dyplomata
- 8 maja
- Bill de Blasio, amerykański prawnik, polityk, burmistrz Nowego Jorku
- John Moolenaar, amerykański polityk, kongresman ze stanu Michigan
- 9 maja - Nicolò Anselmi, włoski duchowny katolicki, biskup pomocniczy Genui
- 11 maja
- Anders Lööf, szwedzki curler
- Martin Říman, czeski polityk
- 12 maja - Leszek Wojtasiak, polski samorządowiec, wicemarszałek województwa wielkopolskiego
- 14 maja - Tim Roth, angielski aktor
- 15 maja – Katrin Cartlidge, brytyjska aktorka (zm. 2002)
- 16 maja - Jakub Skiba, polski polityk, sekretarz stanu w Ministerstwie Spraw Wewnętrznych i Administracji
- 17 maja
- Enya (wł. Eithne Patricia Ní Bhraonáin), irlandzka piosenkarka
- Jolanta Piotrowska, polska dziennikarka, samorządowiec, burmistrz Giżycka
- 21 maja – Jarosław Jaromi Drażewski, polski muzyk bluesowy, multiinstrumentalista, kompozytor i autor
- 24 maja
- Abdulla Aripov, uzbecki inżynier, polityk, premier Uzbekistanu
- Dariusz Gnatowski, polski aktor
- 28 maja
- Włodzimierz Fisiak, polski samorządowiec, marszałek województwa łódzkiego
- Roland Gift, brytyjski muzyk, lider zespołu Fine Young Cannibals
- 29 maja - Włodzimierz Pinczak, polski samorządowiec, burmistrz Stęszewa
- 31 maja – Lea Thompson, amerykańska aktorka
- 2 czerwca
- Jan Jankowski, polski aktor
- Maciej Sobczak, polski skrzypek
- 3 czerwca – Lawrence Lessig, amerykański prawnik, twórca Creative Commons
- 5 czerwca – Mary Kay Bergman, amerykańska aktorka (zm. 1999)
- 6 czerwca:
- Tom Araya, amerykański basista, wokalista zespołu Slayer
- Małgorzata Winiarczyk-Kossakowska, polska polityk, nauczyciel akademicki, posłanka na Sejm II i IV kadencji
- 9 czerwca – Michael J. Fox, amerykański aktor
- 11 czerwca - Zygmunt Łukaszczyk, polski samorządowiec, polityk, wojewoda śląski
- 19 czerwca - Bidhya Devi Bhandari, nepalska polityk, prezydent Nepalu
- 20 czerwca
- Piotr Cyrwus, polski aktor
- Małgorzata Kozera-Gliszczyńska, polska koszykarka (zm. 1992)
- 21 czerwca
- Manu Chao, hiszpański muzyk
- Joko Widodo, indonezyjski polityk, prezydent Indonezji
- 24 czerwca - Iain Glen, brytyjski aktor
- 25 czerwca – Piotr Kozłowski, polski polityk
- 26 czerwca - Mieczysław Baszko, polski polityk, samorządowiec, poseł na Sejm RP, marszałek województwa podlaskiego
- 28 czerwca - Maria Ciunelis, polska aktorka
- 1 lipca:
- Kalpana Chawla, amerykańska astronautka (zm. 2003)
- Diana Spencer, księżna Walii (zm. 1997)
- 8 lipca – Andrew Fletcher, angielski muzyk (Depeche Mode, Client)
- 14 lipca – Waldemar Starosta, polski polityk
- 15 lipca – Forest Whitaker, amerykański aktor
- 16 lipca - Ireneusz Serwotka, polski samorządowiec, działacz piłkarski, starosta wodzisławski
- 17 lipca
- António Costa, portugalski polityk, burmistrz Lizbony, premier Portugalii
- Zbigniew Zamachowski, polski aktor
- 18 lipca - Elizabeth McGovern, amerykańska aktorka
- 20 lipca – Jarosław Rusiecki, polski polityk
- 23 lipca
- Martin Gore, angielski muzyk Depeche Mode
- Woody Harrelson, amerykański aktor
- 24 lipca – Jacek Kowalik, polski polityk
- 26 lipca
- Jean-Pierre Améris, francuski reżyser filmowy i scenarzysta
- Zbigniew Suszyński, polski aktor
- 29 lipca – Bartłomiej Sienkiewicz, polski polityk, minister spraw wewnętrznych i koordynator służb specjalnych
- 30 lipca – Laurence Fishburne, amerykański aktor
- 31 lipca – Stanisław Jurcewicz, polski polityk
- 1 sierpnia
- Imad Chamis, syryjski polityk, premier Syrii
- Krzysztof Filipek, polski polityk
- 4 sierpnia – Barack Obama, prezydent Stanów Zjednoczonych
- 8 sierpnia – The Edge (Dave Evans), gitarzysta zespołu U2
- 14 sierpnia – Maciej Maleńczuk, polski pieśniarz i piosenkarz, poeta
- 17 sierpnia - Hervé Morin, francuski polityk, prezydent regionu Normandia
- 18 sierpnia - Glenn Plummer, amerykański aktor
- 21 sierpnia – Andrzej Walkowiak, polski polityk
- 22 sierpnia – Cezary Żak, polski aktor
- 24 sierpnia – Jerzy Polaczek, polski polityk i prawnik
- 25 sierpnia – Billy Ray Cyrus, amerykański piosenkarz country i aktor
- 26 sierpnia - Renata Pękul, polska aktorka
- 29 sierpnia - Ahmed Aboutaleb, holenderski polityk, burmistrz Rotterdamu
- 4 września - Jerzy Terlecki, polski samorządowiec, burmistrz Polanicy-Zdroju
- 8 września - Maciej Tomaszewski, polski aktor
- 10 września
- Andrzej Dera, polski polityk
- Alberto Núñez Feijóo, hiszpański polityk, prezydent Galicji
- 11 września - Virginia Madsen, amerykańska katorka
- 12 września – Mylène Farmer, francuska piosenkarka
- 13 września
- Dave Mustaine, amerykański muzyk thrash metalowy zespołu Megadeth
- Peter Roskam, amerykański polityk, kongresman ze satnu Illinois
- 18 września - Iñigo Urkullu, hiszpański polityk, prezydent Kraju Basków
- 20 września
- Krzysztof Dracz, polski aktor
- Waldemar Jakubaszek, polski samorządowiec, wicemarszałek województwa lubelskiego
- 23 września – William McCool, amerykański astronauta (zm. 2003)
- 27 września – Waldemar Matysik, polski piłkarz
- 28 września – Paweł Mścisławski, polski gitarzysta basowy
- 29 września
- Norberto Bocchi, włoski brydżysta
- Jacek Kawalec, polski aktor
- 1 października – Olga Sawicka, polska aktorka i reżyser dubbingu
- 3 października – Ludger Stühlmeyer, niemiecki kierownik muzyczny, kompozytor i kantor
- 10 października – Danuta Stenka, polska aktorka
- 11 października – Piotr Gutowski, polski historyk filozofii, profesor
- 12 października - Eugeniusz Popowicz, polski duchowny katolicki obrządku bizantyjsko-ukraińskiego, arcybiskup metropolita przemysko-warszawski
- 16 października – Jarosław Katulski, polski polityk
- 17 października – Janusz Grudziński, muzyk rockowy zespołu Kult
- 20 października – Les Stroud, kanadyjski muzyk, reżyser filmowy
- 31 października – Larry Mullen, perkusista zespołu U2
- 6 listopada – Zbigniew Nosowski, polski dziennikarz, publicysta, działacz katolicki
- 8 listopada – Anna Poppek, polska dziennikarka
- 12 listopada – Nadia Comăneci, rumuńska gimnastyczka
- 16 listopada – Włodzimierz Karpiński, polski polityk
- 19 listopada – Meg Ryan, amerykańska aktorka, znana z ról w komediach romantycznych
- 24 listopada
- Kuba Sienkiewicz, polski muzyk, lider zespołu Elektryczne Gitary
- Piotr Korczak, polski wspinacz
- 26 listopada – Andrzej Halicki, polski polityk
- 27 listopada – Tadeusz Gruszka, polski polityk
- 30 listopada – Andrzej Misiołek, polski polityk
- 4 grudnia – Jarosław Gowin, polski publicysta i polityk
- 7 grudnia – Witold Pahl, polski polityk
- 8 grudnia – Thomas Norgren, szwedzki curler
- 9 grudnia – Joe Lando, amerykański aktor
- 19 grudnia – Wojciech Jasiński, instrumentalista, kompozytor
- 24 grudnia – Marcin Świetlicki, polski poeta, lider Świetlików
- 25 grudnia
- Leszek Redzimski, polski polityk
- Tony Smith, nowozelandzki łyżwiarz szybki, olimpijczyk
Zmarli
- 4 stycznia – Erwin Schrödinger, austriacki fizyk, jeden z twórców mechaniki kwantowej, laureat Nagrody Nobla w dziedzinie fizyki (ur.1887)
- 9 stycznia – Emily Greene Balch, amerykańska pisarka i pacyfistka, laureatka pokojowej Nagrody Nobla (ur. 1867)
- 10 stycznia – Dashiell Hammett, amerykański pisarz (ur. 1894)
- 17 stycznia – Patrice Lumumba, pierwszy premier Demokratycznej Republiki Konga (ur. 1925)
- 5 lutego – Humbert Lundén, szwedzki żeglarz, medalista olimpijski (ur. 1882)
- 6 lutego – Reinhard Machold, austriacki polityk i samorządowiec (ur. 1879)
- 9 lutego – Niels Nielsen, norweski żeglarz, medalista olimpijski (ur. 1883)
- 15 marca – Akiba Rubinstein, polski szachista (ur. 1882)
- 31 marca – Paul Landowski, francuski rzeźbiarz polskiego pochodzenia (ur. 1875)
- 9 kwietnia – Ahmed Zogu, albański polityk, król Albanii (ur. 1895)
- 26 kwietnia – Hari Singh, władca Kaszmiru (ur. 1895)
- 9 maja – Vaadjuv Nyqvist, norweski żeglarz, medalista olimpijski (ur. 1902)
- 13 maja – Gary Cooper, amerykański aktor (ur. 1901)
- 15 maja:
- Róża Czacka, polska zakonnica, założycielka Towarzystwa Opieki nad Ociemniałymi (ur. 1876)
- István Zamkovszky, węgierski taternik, przewodnik tatrzański i fotograf (ur. 1906)
- 29 maja – Uuno Klami, fiński kompozytor i pianista (ur. 1900)
- 5 czerwca – Ludwik Fleck, polski mikrobiolog i filozof, działający w Izraelu (ur. 1896)
- 19 czerwca – Elena Aiello, włoska zakonnica, mistyczka, błogosławiona katolicka (ur. 1895)
- 26 czerwca – Andrzej Bobkowski, polski pisarz (ur. 1913)
- 28 czerwca – Arthur Allers, norweski żeglarz, medalista olimpijski (ur. 1875)
- 30 czerwca:
- Lee De Forest, amerykański radiotechnik i wynalazca (ur. 1873)
- Bert Solomon, brytyjski rugbysta, medalista olimpijski (ur. 1885)
- 2 lipca – Ernest Hemingway, amerykański pisarz (ur. 1899)
- 9 lipca – Whittaker Chambers, amerykański szpieg (ur. 1901)
- 13 lipca – Stanisław Gałek, polski malarz i rzeźbiarz, projektant kilimów (ur. 1876)
- 23 lipca – Józef Andrzej Teslar, polski poeta, publicysta, tłumacz (ur. 1889)
- 14 sierpnia – Thomas Aass, norweski żeglarz, medalista olimpijski (ur. 1887)
- 20 sierpnia – Percy Williams Bridgman, amerykański fizyk, laureat Nagrody Nobla w dziedzinie fizyki (ur. 1882)
- 1 września – Eero Saarinen, amerykański architekt i projektant wnętrz fińskiego pochodzenia (ur. 1910)
- 10 września – Wolfgang von Trips, niemiecki kierowca wyścigowy (ur. 1928)
- 15 września – Bronisław Idzikowski, polski żużlowiec (ur. 1936)
- 18 września:
- Dag Hammarskjöld, szwedzki polityk, dyplomata, ekonomista i prawnik, sekretarz generalny ONZ, laureat Pokojowej Nagrody Nobla (ur. 1905)
- Jerzy Maślanka, polski taternik, alpinista, inżynier (ur. 1886)
- 20 września – Andrzej Munk, polski reżyser (ur. 1921)
- 28 września – Ján Oružinský, słowacki taternik i alpinista (ur. 1895)
- 1 października – Jędrzej Marusarz Jarząbek, góral podhalański, przewodnik tatrzański, cieśla, ratownik górski (ur. 1877)
- 5 listopada – Ludmiła Jakubczak, polska piosenkarka i tancerka (ur. 1939)
- 13 grudnia – Grandma Moses, amerykańska malarka (ur. 1860)
- 22 grudnia – Bolesław Stachoń, polski historyk, mediewista (ur. 1903)
- 28 grudnia – Edith Wilson, żona 28. prezydenta USA Thomasa Woodrowa Wilsona (ur. 1872)
- data dzienna nieznana:
- Malcolm McArthur, australijski rugbysta, medalista olimpijski (ur. 1882)
Zdarzenia astronomiczne
Nagrody Nobla
- z fizyki – Robert Hofstadter, Rudolf Ludwig Mössbauer
- z chemii – Melvin Calvin
- z medycyny – Georg von Bekesy
- z literatury – Ivo Andrić
- nagroda pokojowa – Dag Hammarskjöld (pośmiertnie)
Święta ruchome
- Tłusty czwartek: 9 lutego
- Ostatki: 14 lutego
- Popielec: 15 lutego
- Niedziela Palmowa: 26 marca
- Pamiątka śmierci Jezusa Chrystusa: 30 marca
- Wielki Czwartek: 30 marca
- Wielki Piątek: 31 marca
- Wielka Sobota: 1 kwietnia
- Wielkanoc: 2 kwietnia
- Poniedziałek Wielkanocny: 3 kwietnia
- Wniebowstąpienie Pańskie: 11 maja
- Zesłanie Ducha Świętego: 21 maja
- Boże Ciało: 1 czerwca
Statystyki światowe
- źródło danych: Bank Światowy
- Ludność świata: 3 081 398 019
- Tempo wzrostu liczby ludności: 1,35% na rok
- Długość życia: 52,7 lat
- Wskaźnik płodności: 4,91 urodzeń na kobietę
- Współczynnik umieralności poniżej 5 roku życia: 159,18
Zobacz też
- ↑ Na ludzkie szczątki wylały się hektolitry budowlanych ścieków. Kijowskie tsunami było 'zemstą Babiego Jaru' [online], wyborcza.pl [dostęp 2019-10-14] (pol.).