Bejsce: Różnice pomiędzy wersjami

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Przeglądaj historię interaktywnie
[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
← poprzednia edycjanastępna edycja →
Usunięta treść Dodana treść
WizualnieWikikod
m MalarzBOT: zmiana szablonu {{Wieś infobox}} na {{Polska miejscowość infobox}}
Konarski (dyskusja | edycje)
11 504 edycje
drobne merytoryczne
Linia 24: Linia 24:
[[Plik:4 Bejsce 1.jpg|thumb|250px|Pałac w Bejscach]]
[[Plik:4 Bejsce 1.jpg|thumb|250px|Pałac w Bejscach]]
[[Plik:Pałac w Bejscach.JPG|thumb|250px|Pałac. Elewacja południowa]]
[[Plik:Pałac w Bejscach.JPG|thumb|250px|Pałac. Elewacja południowa]]
[[Plik:Bejsce - kaplica Firlejów 3.jpg|mały|249x249px|Kaplica Firlejów w kościele]]
'''Bejsce''' – [[wieś]] w [[Polska|Polsce]] położona w [[województwo świętokrzyskie|województwie świętokrzyskim]], w [[powiat kazimierski|powiecie kazimierskim]], siedziba [[Bejsce (gmina)|gminy Bejsce]]<ref name = "teryt1">{{cytuj stronę | url= http://www.stat.gov.pl/broker/access/performSearch.jspa;jsessionid=D7936DF67540BB5BE8CE85577F67578F?searchString=Bejsce&level=miejsc&wojewodztwo=2219&powiat=&gmina=&miejscowosc=&advanced=true | tytuł = Przeglądanie TERYT (Krajowego Rejestru Urzędowego Podziału Terytorialnego Kraju) | opublikowany = Główny Urząd Statystyczny | data dostępu = 2013-09-26}}</ref>.
'''Bejsce''' – [[wieś]] w [[Polska|Polsce]] położona w [[województwo świętokrzyskie|województwie świętokrzyskim]], w [[powiat kazimierski|powiecie kazimierskim]], siedziba [[Bejsce (gmina)|gminy Bejsce]]<ref name = "teryt1">{{cytuj stronę | url= http://www.stat.gov.pl/broker/access/performSearch.jspa;jsessionid=D7936DF67540BB5BE8CE85577F67578F?searchString=Bejsce&level=miejsc&wojewodztwo=2219&powiat=&gmina=&miejscowosc=&advanced=true | tytuł = Przeglądanie TERYT (Krajowego Rejestru Urzędowego Podziału Terytorialnego Kraju) | opublikowany = Główny Urząd Statystyczny | data dostępu = 2013-09-26}}</ref>.


Wersja z 16:29, 13 sty 2020

Artykuł

50°14′21″N 20°35′56″E

- błąd

39 m

WD

50°15'0.0"N, 20°37'0.1"E

- błąd

14 m

Odległość

1845 m

Bejsce
wieś
{{{alt zdjęcia}}}
Kościół św. Mikołaja
Państwo

 Polska

Województwo

 świętokrzyskie

Powiat

kazimierski

Gmina

Bejsce

Strefa numeracyjna

41

Kod pocztowy

28-512[1]

Tablice rejestracyjne

TKA

SIMC

0226690

Położenie na mapie gminy Bejsce
Mapa konturowa gminy Bejsce, w centrum znajduje się punkt z opisem „Bejsce”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole nieco na prawo znajduje się punkt z opisem „Bejsce”
Położenie na mapie województwa świętokrzyskiego
Mapa konturowa województwa świętokrzyskiego, na dole znajduje się punkt z opisem „Bejsce”
Położenie na mapie powiatu kazimierskiego
Mapa konturowa powiatu kazimierskiego, blisko centrum po prawej na dole znajduje się punkt z opisem „Bejsce”
Ziemia50°14′21″N 20°35′56″E/50,239167 20,598889
Multimedia w Wikimedia Commons
Pałac w Bejscach
Pałac. Elewacja południowa
Kaplica Firlejów w kościele

Bejsce – wieś w Polsce położona w województwie świętokrzyskim, w powiecie kazimierskim, siedziba gminy Bejsce[2].

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa kieleckiego.

Części wsi

Integralne części wsi Bejsce[3][4]
SIMC Nazwa Rodzaj
0226709 Brodek część wsi
0226715 Łabędź część wsi
0226721 Łubinówka część wsi
0226738 Pagórek część wsi
0226744 Pasternik część wsi
0226750 Prewenda część wsi

Historia

Miejscowość o 1000-letniej tradycji, w X w. istniał tu prawdopodobnie gródek rycerski z kaplicą, potem kościołem. W dokumencie biskupa krakowskiego Lamberta z r. 1063 jest informacja o dziesięcinie dla kościoła bejskiego. Kolejny, większy kościół był konsekrowany przez biskupa krakowskiego Pełkę w r. 1190.

Wiek XIV

W dokumentach z roku 1330 Bejsce występują jako Bescze, u Długosza natomiast Beszczye. Należą Bejsce w roku 1330 do dóbr Dzierzka kanonika krakowskiego i brata jego Hostasiusza (protoplaści rodu Firlejów). Wsiom tym nadaje Władysław Łokietek prawo niemieckie. (K. Mał., II, 275)[5].
W roku 1340 Ostasz z rodu Firlejów ufundował obecny kościół pw. św. Mikołaja, który w kolejnych wiekach został rozbudowany (najstarsza część to dzisiejsze prezbiterium z zakrystią) i poszerzony – najpierw o późnorenesansową kaplicę pw. NMP (Firlejowską), konsekrowaną w r. 1600 oraz – pochodzącą z połowy XVII w., barokową kaplicę św. Anny. W prezbiterium odkryto duże fragmenty polichromii gotyckiej z około 1400 r., obecnie po konserwacji, przedstawiające sceny biblijne, ilustrujące mękę Chrystusa oraz alegoryczne malowidła obrazujące grzechy główne. Kaplica pw. NMP jest kaplicą grobową wojewody krakowskiego Mikołaja Firleja i jego żony Elżbiety z Ligęzów i jest bardzo podobna do starszej, Kaplicy Zygmuntowskiej na Wawelu. Historycy sztuki zaliczają ją do najpiękniejszych kaplic renesansowych w Polsce.

Wiek XVII

Dziedzice wsi Firlejowie zamienili w połowie w. XVI kościół tutejszy na zbór kalwiński, który w 1615 roku zwrócony został katolikom. Łukaszewicz mylnie nazywa wieś tę Besice (Dzieje kościoła helw. w Ma­łop., 315)[6]

Właścicielami Bejsc było pięć rodów: Firlejowie (do 1678), Potoccy (do ok. 1767), ks. Hieronim Sanguszko (do ok. 1796), Badeni (do 1878), wreszcie Byszewscy.

Naukowcy wskazują dwa źródła pochodzenia nazwy:

  • od Benedykta (zdrobniale „Biech” lub „Beszek”, a jego dobra „Biech-skie” lub „Biesz-skie” – po przekształceniach – Beszcze, Bescze – w końcu Bejsce)
  • od „bzu” – odmiana „Bez” – „Beźce” – „Bejsce”. Przyjęcie nazwy od „bzu” rekomendował prof. Kazimierz Rymut, analizując nazwę miejscowości, występującą w różnych dokumentach i zapisach.

Wiek XX

W 1929 r. wieś i gminę zamieszkiwało 872 osoby. Był tu jeden cieśla, kołodziej, stolarz, trzech kowali, siedem sklepów spożywczych, jeden nabiałowy. Istniały dwa młyny[7].

Zabytki

Pałac wraz z parkiem jest wpisany do rejestru zabytków nieruchomych (nr rej.: A.174/1-3 z 3.06.1932, z 20.02.1947, z 9.12.1957 i z 11.02.1967)[8]

Przypisy

  1. ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych poprzez wyszukiwarkę. Poczta Polska S.A., styczeń 2013. [dostęp 2015-03-26].
  2. ↑ Przeglądanie TERYT (Krajowego Rejestru Urzędowego Podziału Terytorialnego Kraju). Główny Urząd Statystyczny. [dostęp 2013-09-26].
  3. ↑ Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
  4. ↑ GUS. Rejestr TERYT
  5. ↑ Bejsce, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XV, cz. 1: Abablewo – Januszowo, Warszawa 1900, s. 98.
  6. ↑ Bejsce, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XV, cz. 2: Januszpol – Wola Justowska, Warszawa 1902, s. 731.
  7. ↑ The 1929 Polish Business Directory Project [online], data.jewishgen.org [dostęp 2017-03-28].
  8. ↑ a b Rejestr zabytków nieruchomych – województwo świętokrzyskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2023, s. 13 [dostęp 2015-10-21].


Bibliografia

Linki zewnętrzne

Gmina Bejsce
Wsie
Części wsi

Herb Gminy Bejsce

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Bejsce&oldid=58521067”