Mstyczów: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
→Historia: stylistyczne Znaczniki: Z urządzenia mobilnego Z wersji mobilnej (przeglądarkowej) Zaawansowana edycja mobilna |
→Zabytki: merytoryczne Znaczniki: Z urządzenia mobilnego Z wersji mobilnej (przeglądarkowej) Zaawansowana edycja mobilna |
||
Linia 61: | Linia 61: | ||
== Zabytki == |
== Zabytki == |
||
* Zespół kościoła parafii Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny (ok. 1908) |
* Zespół kościoła parafii Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny (ok. 1908) |
||
** kościół murowany |
** kościół murowany w stylu neogotyckim zbudowany w latach 1908-1919 wg projektu arch. Kowalskiego z Kielc |
||
** ogrodzenie murowano-żelbetowe |
** ogrodzenie murowano-żelbetowe |
||
* Pozostałości zespołu dworskiego z XIX w. |
* Pozostałości zespołu dworskiego z XIX w. |
Wersja z 11:28, 16 sty 2020
Artykuł |
50°31′30″N 19°58′31″E |
---|---|
- błąd |
39 m |
WD |
50°31'30.0"N, 19°58'31.1"E, 50°31'47.06"N, 19°59'8.23"E |
- błąd |
14 m |
Odległość |
0 m |
wieś | |
Kościół pw. Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny (ok. 1908) | |
Państwo | |
---|---|
Województwo | |
Powiat | |
Gmina | |
Liczba ludności (2003) |
308 |
Strefa numeracyjna |
41 |
Kod pocztowy |
28-340[1] |
Tablice rejestracyjne |
TJE |
SIMC |
0267140 |
Położenie na mapie gminy Sędziszów | |
Położenie na mapie Polski | |
Położenie na mapie województwa świętokrzyskiego | |
Położenie na mapie powiatu jędrzejowskiego | |
50°31′30″N 19°58′31″E/50,525000 19,975278 |
Mstyczów – wieś sołecka[2] w Polsce położona w województwie świętokrzyskim, w powiecie jędrzejowskim, w gminie Sędziszów[3][4].
Do 1954 roku siedziba gminy Mstyczów. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa kieleckiego.
Części wsi
SIMC | Nazwa | Rodzaj |
---|---|---|
0993277 | Janinów | osada |
0993283 | Józefów | kolonia |
0993290 | Przedmoszczany | przysiółek |
0993308 | Wojciechów | osada |
Historia
W wieku XIX Mstyczów opisany był jako wieś nad rzeką Mierzawą – w gminie i parafii Mstyczów – przy trakcie z Wodzisławia do Pilicy, posiadającą kościół, młyn wodny, szkołę, tartak i pokłady torfu w okolicy, a także fabrykę dachówek.
W 1827 r. Mstyczów miał 368 mieszkańców i 40 domów. Dobra Mstyczów posiadały przeszło 2000 mórg rozległości oraz 2 folwarki: Józefów i Podsadek. Sam Mstyczów posiadał 621 morgi, w tym gruntu ornego 116, łąk 26, pastwisk 18, lasu 438, nieużytków i płacy 23 mórg. Budynków murowanych było 17, z drzewa 6.
Folwark Podsadek miał 476 mórg, budynków murowanych 1, z drzewa 3. Wieś Podsadek miała osad 50, gruntu ornego 466 mórg[5].
Według Paprockiego (Herbarz, str. 198) Mstyczów to starożytne gniazdo Lisów. Epitafium w Jędrzejowie wspomina Petrosława ze Mstyczowa kasztelana krakowskiego, pieczętującego się herbem Lis alias Mzura. Boniecki natomiast wymienia Ottona Lisa syna Pakosława ze Mstyczowa.
- kościół istniał w Mstyczowie już w roku 1316[5], były też dwie prebendy. W połowie XV wieku Mstyczów posiadał murowany kościół pod wezwaniem Wniebowzięcia N. Marii Panny i św. Mikołaja,
- od połowy XV w. dziedziczy na Mstyczowie rodzina Płazów, która jest jedną z najdawniejszych rodzin małopolskich, a zarazem jedną z gałęzi Toporczyków,
- Długosz w Liber beneficiorum wymienia że około 1470 r. Stanisław Płaza jest dziedzicem Mstyczowa,
- w 1507 r. właścicielami Mstyczowa byli Jan i Jakub Płazowie, którzy godzą się na skasowanie drugiego probostwa w Mstyczowie,
- około 1680 r. Mstyczów przechodzi do Męcińskich, herbu Poraj. Pierwszym właścicielem z tej linii był Jan, poseł na Sejm z roku 1669 r.,[6]
- od Męcińskich przechodzi Mstyczów na krótko do Jordanów (ok. 1760 r.), bo w 1767 r. jest już w rękach Skorupków,
- Józef hr. Skorupka nabył prawa własności Mstyczowa i Przedmoszczan w 1806 r.
- od Leona hr.o Skorupki w 1856 r. kupuje Mstyczów Józef Founes Pace (Borkiewicz podaje to nazwisko brzmieniu francuskim - Józef Foanes Paysse) pochodzący ze starej angielskie rodziny (Anglików sprowadza do Polski książę Lubecki – głównie specjalistów inżynierów–mechaników),
- w 1881 r. córka Józefa Founes Pace wychodzi za mąż za Ludwika Kuglera i wnosi mu w posagu majątek w Mstyczowie
- syn Ludwika – Bolesław w 1896 r. odkupił Mstyczów od rodziny - w rękach jego syna Tadeusza Mstyczów pozostał do końca II wojny światowej[6][7].
Zabytki
- Zespół kościoła parafii Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny (ok. 1908)
- kościół murowany w stylu neogotyckim zbudowany w latach 1908-1919 wg projektu arch. Kowalskiego z Kielc
- ogrodzenie murowano-żelbetowe
- Pozostałości zespołu dworskiego z XIX w.
- Murowany zespół dworskiej cegielni Janinów (ok. 1908)
- cegielnia
- dom rządcy (obecnie dom nr 107)
- młyn zbożowy
- skład na glinę
- stajnia
- Park z XIX w., wpisany do rejestru zabytków nieruchomych (nr rej.: A.136 z 6.12.1957)[8].
Przypisy
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych poprzez wyszukiwarkę. Poczta Polska S.A., styczeń 2013. [dostęp 26.03.2015].
- ↑ Jednostki organizacyjne gminy Sędziszów. Urząd Gminy Sędziszów. [dostęp 26.03.2015].
- ↑ a b Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części. „Dziennik Ustaw”. Nr 29, poz. 200, s. 1867, 2013-02-15. Ministerstwo Administracji i Cyfryzacji. [dostęp 20.03.2015].
- ↑ a b TERYT (Krajowy Rejestr Urzędowego Podziału Terytorialnego Kraju). Główny Urząd Statystyczny. [dostęp 26.03.2015].
- ↑ a b Mstyczów, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. VI: Malczyce – Netreba, Warszawa 1885, s. 780 .
- ↑ a b Borkiewicz i Linowski ↓, s. 115.
- ↑ Agnieszka Dziarmaga , Wspominki o Mstyczowie, „Niedziela” (40), Edycja kielecka, niedziela.pl, 2005 [dostęp 2019-05-10] (pol.).
- ↑ Rejestr zabytków nieruchomych – województwo świętokrzyskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2023, s. 10 [dostęp 2015-10-19] .
Bibliografia
- Seweryn Borkiewicz, Zygmunt Linowski. Monografia historyczna i gospodarcza powiatu jędrzejowskiego. , s. 77, 1937. Kielce: nakładem Związku Ziemian w Jędrzejowie. [dostęp 26-03-2015].