1 Dywizja Piechoty Morskiej (USA)
| No Better Friend, No Worse Enemy | |
| |
| Historia | |
| Państwo | |
|---|---|
| Sformowanie |
1 lutego 1941 |
| Tradycje | |
| Rodowód |
1 Brygada Piechoty Morskiej (1913–41) |
| Dowódcy | |
| Pierwszy |
gen. Holland Smith |
| Działania zbrojne | |
| II wojna światowa (wojna na Pacyfiku)
chińska wojna domowa
wojna wietnamska wojna domowa w Somalii | |
| Organizacja | |
| Kryptonim |
The Old Breed |
| Dyslokacja | |
| Rodzaj sił zbrojnych | |
| Rodzaj wojsk | |
| Skład |
1st Marine Regiment, |
| Odznaczenia | |
| |
| Strona internetowa | |
1 Dywizja Piechoty Morskiej (ang. US 1st Marine Division, 1MarDiv) – ekspedycyjna jednostka bojowa wojsk lądowych, przystosowana do prowadzenia morskich działań desantowych. Najstarsza i najliczniej udekorowana dywizja piechoty morskiej Stanów Zjednoczonych, sformowana 1 lutego 1941 roku.
Swój chrzest bojowy przeszła w sierpniu 1942 roku, gdy po lądowaniu na opanowanej przez Japonię wyspie Guadalcanal, w bitwie nad Alligator Creek broniła lotniska Henderson Field. W sześciomiesięcznej kampanii na Wyspach Salomona stanowiła podstawową jednostkę lądową broniącą opanowanego lotniska. Swoje działania bojowe w wojnie na Pacyfiku zakończyła udziałem w bitwie Okinawę. Po zakończeniu II wojnie światowej wspierała oddziały Kuomintangu w chińskiej wojnie domowej, po czym wzięła udział w obronie Korei. W latach 60. uczestniczyła w wojnie wietnamskiej, po czym w roku 1991 wzięła udział w operacji Pustynna Burza w Iraku. Od 2008 roku, pododdziały 1 Dywizji były regularnie rozlokowywane w Afganistanie, podczas tamtejszego konfliktu.
W ciągu swojej historii, została wyróżniona dziewięcioma Presidential Unit Citation – najwyższym amerykańskim odznaczeniem bojowym przyznawanym jednostkom wojskowym.
Organizacja[edytuj | edytuj kod]
W skład dywizji wchodzi batalion dowodzenia (Headquarters Battalion), odpowiedzialny za wspomaganie procesu dowodzenia i prowadzenie czynności administracyjnych dowództwa dywizji. W ramach batalionu dowodzenia funkcjonują kompania dowodzenia, kompania łączności oraz kompania transportowa. W skład dywizji wchodzą cztery pułki oraz pięć samodzielnych batalionów[1]. Dowództwo dywizjistacjonuje w Camp Pendleton na Zachodnim Wybrzerzu Stanów Zjednoczonych w hrabstwie San Diego w Kalifornii, zaś batalion dowodzenia rozmieszczony jest w Camp Margarita[1].
| Pułki dywizji | Rozmieszczenie | |
|---|---|---|
 1st Marine Regiment |
1. pułk marines | Camp Horno |
 5th Marine Regiment |
5. pułk marines | Camp San Mateo |
 7th Marine Regiment |
7. pułk marines | Twentynine Palms |
 11th Marine Regiment |
11. pułk marines | Twentynine Palms |
| Samodzielne bataliony | Rozmieszczenie | |
 1st Combat Engineer Battalion |
1. batalion inżynieryjny | Camp San Mateo |
 3rd Assault Amphibian Battalion |
3. batalion amfibijny | Camp Del Mar |
 1st Light Armored Reconnaissance Battalion |
1. lekki batalion rozpoznawczy | Camp Las Flores |
 3rd Assault Amphibian Battalion |
3. lekki batalion rozpoznawczy | Twentynine Palms |
 1st Reconnaissance Battalion |
1. batalion rozpoznawczy | Camp Las Flores |
Pułki 1., 5. i 7. składają się z jednej kompanii dowodzenia oraz czterech batalionów piechoty każdy, z których jeden batalion w każdym czasie rozmieszczony jest poza kontynentalnymi Stanami Zjednoczonymi. Bataliony piechoty to podstawowe jednostki taktyczne używane przez pułki do realizacji swoich zadań polegających na lokalizowaniu, blokowaniu i niszczeniu wroga za pomocą środków ogniowych i manewrów[1].
11. pułk jest pułkiem artyleryjskim, składającym się z baterii sztabowej i czterech batalionów artylerii. Pułk jest głównym źródłem wsparcia ogniowego 1. dywizji. Zapewnia on bezpośrednie i pośrednie wsparcie ogniowe jednostkom liniowym zgodnie z zapotrzebowaniem dowódców piechoty. Podstawową bronią pułku są lekkie haubice M777 kal. 155 mm, artyleryjskie systemy rakietowe wysokiej mobilności M142 HIMARS i ekspedycyjny system wsparcia ogniowego kal. 120 mm. Na jego wyposażeniu pozostają także moździerze 120 mm MO-120-RT-61, noszące w Stanach Zjednoczonych nazwę M327 Expeditionary Fire Support System[1].
Rozmieszczony na stałe w Camp San Mateo 1 batalion inżynieryjny, zapewnia 1 DPM wsparcie inżynieryjne taktyczne i logistyczne, a także w razie środki niezbędne w działaniach manewrowych[1]. Zadaniem 3 batalionu amfibijnego jest transport bojowych elementów desantowych z okrętów desantowych na ląd podczas bojowych morskich operacji desantowych oraz wsparcie desantu środkami mechanicznymi. Używane przez batalion środki amfibijne służą przede wszystkim do transportu żołnierzy[1].
W skład dywizji wchodzą dwa utworzone w połowie lat 80. XX wieku lekkie bataliony rozpoznawcze, których misją jest prowadzenie działań rozpoznawczych i ubezpieczających, a w ramach swoich możliwości, także ograniczonych działań ofensywnych lub obronnych[1]. Sięgający swoim rodowodem marca 1937 roku 1 batalion rozpoznawczy, wykonuje szeroki wachlarz operacji taktycznych i specjalnych w celu wsparcia działań dywizji[1].
Historia[edytuj | edytuj kod]
Dywizja wywodzi się z 1st Advance Base Brigade (1913) i 1st Marine Brigade (1935). Decyzja o utworzeniu 1 Dywizji została podjęta w maju 1940 roku, jednak w związku z faktem iż służba w korpusie piechoty morskiej była całkowicie dobrowolna, dywizja narażona była na trudności w rekrutacji wystarczającej liczby kadetów[2]. Spowodowało to, że w chwili wybuchu II wojny światowej na obszarze Pacyfiku, ukompletowanie jednostki wynosiło jedynie 60%, wyposażona zaś była jedynie w 40 procentach[2]. Oficjalnie jednostka została aktywowana 1 lutego 1941 roku na pokładzie pancernika USS „Texas” (BB-35), w grudniu zaś tego roku liczyła 8918 żołnierzy[2][3]. Dywizja została utworzona na bazie istniejących 5. i 7. pułku marines, podczas gdy najstarszy 1 pułk, musiał zostać całkowicie odtworzony po jego rozwiązaniu w 1930 roku[2]. W tym czasie jednak, jednostki te nie były uznawane za pułki, i oznaczone były jedynie za pomocą numerów 1st Marines, 5th Marines oraz 7th Marines[2].
Podobnie jak 1st Marines, od podstaw musiała zostać także zbudowana rozwiązana wcześniej jednostka artylerii dywizji – 11th Marines, która została utworzona w marcu 1941 roku[2]. Jednostka złożona była wówczas z trzech pułków piechoty, pięciobatalionowego pułku artylerii oraz osobnych batalionów czołgów, ciągników amfibijnych, spadochroniarzy oraz batalionu inżynieryjnego. Po modyfikacjach w lipcu 1942 roku, dywizja w pełnej sile liczyła nominalnie 19 514 żołnierzy[2]. Jej podstawę stanowiły trzy pułki piechoty z których każdy liczył 3168 żołnierzy, zorganizowanych w trzy bataliony po 933 żołnierzy[2]. W marcu 1942 roku jednak, dywizja została pozbawiona 7th Marines, który został wysłany do bazowania na terenie Zachodnich Samoa, w jego miejsce zaś w skład dywizji wszedł 2. pułk (2nd Marines) ze składu 2. dywizji piechoty morskiej[2].
W dniu lądowania na Guadalcanalu 7 sierpnia 1942 roku, większość żołnierzy 1., 5. i 7. pułku wyposażona była w karabiny Springfield M1903, mimo że dostępne już wówczas były nowocześniejsze M1 Garand[4]. Każdy pułk dywizji z jego kompanią wsparcia dysponował jednak dużą siłą ognia dzięki 80 ciężkim karabinom maszynowym i 30 lekkim, 18 działkom przeciwpancernym M3 kalibru 37 mm, a także 30 (18 M2 60 mm i 12 M1 81 mm) moździerzom[2]. Artyleryjski 11. pułk składał się z pięciu batalionów, z których 1., 2. i 3. wyposażone były wówczas w 12 haubic 75 mm M1A1 każdy, 4. batalion dysponował 155-milimetrowymi haubicami M1918, natomiast 5. batalion wyposażony był w haubice 105 mm M101[2].
II wojna światowa[edytuj | edytuj kod]
Guadalcanal[edytuj | edytuj kod]
Po wybuchu wojny z Japonią, w lipcu 1942 roku dywizja w liczbie 8400 żołnierzy, została pod dowództwem gen. Alexandra Vandegrifta skierowana do Nowej Zelandii, z zaledwie jednak 25% jej ciężkich pojazdów[5]. 7 sierpnia 1942 roku dokonała desantu morskiego na wyspy Guadalcanal, Tulagi i Peleliu. Przeciwko japońskiej 17. Armii, i w sześciomiesięcznych krwawych walkach kampanii na Salomonach, dźwigała na lądzie ciężar obrony lotniska Henderson Field na Guadalcanalu. Pod dowództwem gen. Vandegrifta prowadziła m.in. największe bitwy całej kampanii: nad Alligator Creek, o wzgórze Edsona, bitwę wzdłuż rzeki Matanikau, o Henderson Field, czwartą bitwę nad Manitaku, pod Koli Point oraz o górę Austen, Galloping Horse i Sea Horse. Zajmując linie obronne wokół stanowiącego oś całej kampanii lotniska, obok niemal codziennych bombardowań przez japońskie bombowce, poddawana była ostrzałowi artyleryjskiemu z japońskich ciężkich okrętów i niszczycieli z Ironbottom Sound, w tym najcięższemu z nich nocą 14 października 1942 roku, gdy japońskie pancerniki „Kongō” i „Haruna” wystrzeliły na pozycje dywizji 973 pociski kalibru 356 mm[6][7]. W ciężkich warunkach tropikalnych, dywizja cierpiała również na choroby tropikalne – od sierpnia do grudnia, w szpitalach polowych zanotowano 8580 przypadków malarii w dywizji[8][a].
9 grudnia jednostka rozpoczęła wycofywanie z Guadalcanalu, zastąpiona tam przez 2. dywizję marines[9]. Dywizja opuściła Guadalcanal dwoma transportami w grudniu 1942 i styczniu 1943 roku, zostawiając na wyspie 650 zabitych żołnierzy jednostki oraz 31 uznanych za zaginionych[10]. 1278 żołnierzy dywizji zostało odznaczonych medalami Purple Heart za rany odniesione w walce[10]. W tym samym miesiącu, japońskie dowództwo zdecydowało już jednak o wycofaniu z wyspy[9].
Po zakończonej amerykańskim zwycięstwem kampanii, wzięła udział w bitwie o Okinawę.
Chiny i Korea[edytuj | edytuj kod]
Po kapitulacji Japonii marines zostali rozmieszczeni w Chinach w regionie Szantung. Gdy wybuchła chińska wojna domowa amerykanie wspierali Kuomintang dostarczając zaopatrzenie wojskom wiernym legalnemu rządowi Chin, likwidując partyzanckie grupy ChALW i próbując mediacji między lokalnymi oddziałami. Wobec zbliżającej się klęski wojsk rządowych, w 1947 dywizja została ewakuowana z Chin.
W 1950 marines wzięli udział w obronie Korei, biorąc udział w desancie pod Inch’ŏn. Następnie toczyli walki uliczne w Seulu i atakowali na północ w kierunku Wŏnsan. Po chińskiej interwencji w Korei, marines zostali wyparci z okolic zbiornika Changjin w kierunku Hŭngnam, po czym wycofali się do Korei Południowej, działając przez resztę wojny w rejonie Wonju.
Wietnam[edytuj | edytuj kod]
Od 1965 roku 1 Dywizja Marines walczyła w Wietnamie, bazując w prowincji Quảng Nam. Przez kolejne 6 lat wykonywała operacje manewrowe przeciwko partyzantom tzw. Wietkongu. Opuściła Wietnam w 1971.
Uwagi[edytuj | edytuj kod]
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c d e f g h 1st Marine Division - About, [online]
- ↑ a b c d e f g h i j k Mark Stille: Guadalcanal 1942–43, s. 17-18
- ↑ 1st Marine Division - History, [online]
- ↑ Pre-war/wwii era usmc m1 garands. [dostęp 2023-08-24].
- ↑ Richard Frank: Guadalcanal, s. 50-53
- ↑ James Hornfischer: Neptune's Inferno, s. 195
- ↑ Mark Stille: The naval battles, s. 57
- ↑ a b Richard Frank: Guadalcanal, s. 559-560
- ↑ a b Mark Stille: Guadalcanal 1942–43, s. 80-85
- ↑ a b Richard Frank: Guadalcanal, s. 522-523
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Richard B. Frank: Guadalcanal: The Definitive Account of the Landmark Battle. New York: 1990. ISBN 0-394-58875-4.
- John H. Johnstone: Brief History of the 1st Marines. Historical Branch, United States Marine Corps, 1968.
- James Hornfischer: Neptune's Inferno; The US Navy at Guadalcanal. 2011. ISBN 978-0-553-80670-0.
- Mark Stille: Pacific Carrier War: Carrier Combat from Pearl Harbor to Okinawa. Osprey, 2021. ISBN 1-4728-2633-7.
- Mark Stille: Guadalcanal 1942–43: America’s first victory on the road to Tokyo. Osprey Publishing, 2015. ISBN 1-4728-0693-X.
- 1st Marine Division - About. 1stmardiv.marines.mil. [dostęp 2023-08-23]. (ang.).
- 1st Marine Division - History. 1stmardiv.marines.mil. [dostęp 2023-08-24].
