Akrosom
Akrosom, ciało szczytowe[1] – obszar w formie czapeczki zlokalizowany w przedniej części główki plemnika, wytwarzający enzymy hydrolityczne umożliwiające mu wniknięcie do komórki jajowej, a tym samym zapłodnienie[1][2][3].
Powstaje z aparatu Golgiego spermatydy i jest swoistą odmianą lizosomu. W pęcherzykach aparatu Golgiego pojawiają się ziarenka węglowodanów, następuje fuzja ich błon i wytworzenie jednego dużego pęcherzyka. Pęcherzyk okrywa część powierzchni jądra przyszłej główki plemnika. Akrosom zawiera nie tylko węglowodany, ale także białka enzymatyczne, w tym hydrolazy.
Reakcja akrosomalna[edytuj | edytuj kod]
Szereg zmian prowadzących do wniknięcia plemnika do komórki jajowej nosi nazwę reakcji akrosomalnej. Zachodzi ona po ukończeniu kapacytacji, w bezpośrednim kontakcie plemnika i oocytu. Podczas reakcji akrosomalnej plemnik uwalnia z akrosomu enzymy trawiące:
- hialuronidazę – przenikającą wieniec promienisty
- trypsynopodobne enzymy i akrozynę – trawiące osłonkę przejrzystą
- kwaśne fosfatazy
- β-N-acetyloglukozaminidazę
- fosfolipazy
- kolagenazy
- neuraminidazy
- specyficzne esterazy
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b Słownik tematyczny. Biologia, cz. 2, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2011, s. 6–7, ISBN 978-83-01-16530-7.
- ↑ Encyklopedia Biologia. Agnieszka Nawrot (red.). Kraków: Wydawnictwo GREG, s. 11. ISBN 978-83-7327-756-4.
- ↑ Wielka encyklopedia zdrowia. Wojciech Twardosz (red.). T. I: Ab–Az. Poznań: Wydawnictwo HORYZONT, 2002, s. 31–32. ISBN 83-89242-01-X.
