Grabie (herb szlachecki)
Grabie (Chlewiotki, Grabia, Grabic, Graby, Kocina, Rastrum, Szczuki) – polski herb szlachecki, noszący zawołania Grabia, Grabie i Kocina.
Opis herbu[edytuj | edytuj kod]
Mają być Grabie białe do góry postawione, i utkwione na wzgórku zielonym, o siedmiu zębach, w polu źółtem, nad hełmem i koroną piór pięć strusich[1].
GRABIE, Graby, Grabia, Kocina, Chlewiotki. — W polu zlotem na pagórku zielonym wetknięte – srebrne siedmiozębne. Nad hełmem w koronie pięć piór strusich[2].
Piotr Nałęcz Małachowski, Zbiór Nazwisk Szlachty, Lublin 1805:
"W polu żółtym, na wzgórku zielonym utkwione w prost do góry białe grabie o siedmiu zębach. W Hełmie nad Koroną pięć piór strusich"
Herbowni[edytuj | edytuj kod]
Archutowski, Arcichowski, Arciechowski, Artychowski.
Bieniaszowski.
Chlewiotka, Chlewiotko, Czaplicki, Czarniawski, Czarnomski, Czarnowski, Czeczerba, Czeczerbo, Czepirski, Czuprynowski, Czuranowski.
Dąbrowski, Dmytrowski, Dobrogojski, Dobrogost, Dobrogowski, Dobrowolski, Domański, Drążdzewski, Drożewski, Dymitrowski.
Gasparski, Gąsiorowski, Gąsiorski, Giżycki, Gojlewicz, Gojławicz, Gorski, Goszczymiński, Gościemiński, Gościmiński, Gościmski, Graba, Grabia, Grabie, Grabkowski, Grablewski, Grabski, Graby, Gradowski, Gurewicz, Gzowski.
Hołuszkiewicz, Hrycenko, Hurewicz.
Igor.
Jałbrzyk, Jałbrzykowski, Jawczycz, Jawoysz.
Katrycz, Kijuć, Kniszewski, Kobecki, Kobeski, Kobiecki, Kociński, Koczyński, Kokotek, Kozikowski, Kroczowski, Kroczyński, Kroger, Krogier, Kukliński.
Lessel, Leśnia, Leśny, Lipski.
Łubkowski, Łuszczewski.
Mazowski, Mazuga, Mietelski, Mikosz, Miskowski, Misowski, Miszkowski, Moglęcki, Mokłak, Mokłok, Molmor, Musielewicz, Mussiulewicz.
Nasuticz, Nasutowicz, Nieparcki, Niepartski.
Olbrachcicki.
Pawłowski, Pazderski, Pieściorecki, Pieściorowski, Pieściorzecki, Pieścirowski[3], Psucki.
Radziński, Raszewski, Ratowt, Roszczkowski, Roszkowski, Ryński.
Sczuka, Sczypierski, Skaszewski, Skaszowski, Skuszewski, Sławiec, Słucki, Stasiewski, Strękowski, Szczuka, Szczypierski, Szczypiorski.
Świda, Świerczewski, Świerkowski, Świerzański, Świerzewski, Świeszewski, Świeszowski, Świeżewski.
Tabaczyński, Tabuniewicz.
Wabieński, Wacowski, Wadołowski, Wądołkowski, Wądołowski, Weiss, Węglewski, Węglowski, Wielogórski, Wirszyłł, Wirszyłło, Wisieński, Wisiński, Wiszeński, Wiszyński, Woleński, Woliński, Wypyski, Wyszeński, Wyszyński.
Zaruski, Zawisza, Złoczewski, Złoczkowski, Złoczowski, Zwierzchowski.
Żupanowski, Żupranowski.
Historia[edytuj | edytuj kod]
Jan Długosz o nim powiada, że z Czech do Polski przyniesiony za Wacława Króla przez Grabię Czecha, ten osiadł w Sieradzkiem, niedaleko Piotrkowa na dobrach Wola nazwanych: od którego Grabiną Wolą nazwano ją: jakoż i Petra sancta cap. 63. pisze, że na Śląsku Lasseliuszowie tego herbu używali"[1].
Juliusz hr. Ostrowski podaje: Jeden z najstarszych herbow naszych — wzmianki o nim znajdują się w zapiskach sądowych z początku XIV stulecia; ma pochodzić z Czech. Chlewiotki po dziś dzień u Mazurów znaczy grabie[2]. Piotr Nałęcz Małachowski dodaje "z Czech do Polski przybył w Roku 1302, za Czasów Panowania Wacława Króla razem Polskiego i Czeskiego".
Pieczęć tę od 1287 używała szlachta Czech. Najstarsza pieczęć: Pieczęć Jerzego z Kociny z 1345. Pojawia się pierwszy raz w źródłach pisanych w 1398.
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b Kasper Niesiecki: Herbarz Polski. T. 4. Lipsk: J. N. Bobrowicz nakładem Breitkopfa i Haertela, 1839, s. 260.
- ↑ a b Juliusz Ostrowski: Księga herbowa rodów polskich. T. 2. Warszawa: B. Bolcewicz, J. Sikorski, 1897-1906, s. 94.
- ↑ Księga podskarbiowska Nr 7. [w:] "Herold Polski" z roku 1906 [on-line]. [dostęp 2014-09-17].
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Tadeusz Gajl, Herby szlacheckie Rzeczypospolitej Obojga Narodów, Gdańsk, 2003
- Andrzej Brzezina Winiarski, Herby szlachty Rzeczypospolitej, Warszawa 2006
- Kasper Niesiecki, Herbarz Polski, 1839-1846
- Bartosz Paprocki, Gniazdo Cnoty, 1578, fol. 1079. O herb fol. 562. Okol. tom. 1. fol. 229. Biel. fol. 207.
- Bartosz Paprocki, Herby Rycerstwa Polskiego, 1584
- Adam Boniecki, Herbarz Polski, wyd.II dr Marek Jerzy Minakowski, Kraków 2005
- Piotr Nałęcz Małachowski, Zbiór Nazwisk Szlachty, Lublin 1805
- Juliusz Karol Ostrowski, Księga Herbowa Rodów Polskich, Warszawa 1897
| Herby | |
|---|---|
| Elementy herbu | |
| Oznaki godności | |
| Inne | |
| Działy heraldyki |
