Nowa Brytania
5°44′S 150°44′E/-5,733333 150,733333 Zdjęcie satelitarne | |
| Kontynent |
Oceania |
|---|---|
| Państwo | |
| Akwen | |
| Archipelag | |
| Powierzchnia |
ok. 36 500 km² |
| Długość linii brzegowej |
ok. 1600 km |
| Najwyższy punkt |
2438 m n.p.m. |
| Populacja (2011) • liczba ludności • gęstość |
|
Położenie na mapie Papui-Nowej Gwinei  | |
| 5°44′S 150°44′E/-5,733333 150,733333
| |
 Mapa topograficzna wyspy | |
Nowa Brytania (ang. New Britain, tok pisin Niu Briten)[1] – największa wyspa w Archipelagu Bismarcka[2][3], pomiędzy Morzem Bismarcka (na północy)[4] a Morzem Salomona na południu[5], w południowo-zachodniej części Oceanu Spokojnego, należąca administracyjnie do Papui-Nowej Gwinei[2].
Wyspa o kształcie zbliżonym do półksiężyca ma powierzchnię ok. 36 500 km². W 2000 była zamieszkana przez 404 641 osób. Położona jest w odległości 88 km na wschód od półwyspu Huon. Długość maksymalna – ok. 600 km, szerokość maksymalna – ok. 80 km, długość linii brzegowej – ok. 1600 km. Cechuje się zróżnicowaną powierzchnią terenu: od płaskich obszarów przybrzeżnych do górskich pasm Whiteman, Nakanai i Baining w centralnej części, z kilkoma szczytami o wysokości powyżej 2100 m n.p.m[2], z najwyższym o wysokości 2438 m n.p.m[3]. Na wyspie panuje klimat równikowy[2].
Na Nowej Brytanii wyróżnić można trzy główne obszary aktywności wulkanicznej – na zachodnim krańcu wyspy, na północy wzdłuż zatok Open i Kimbe oraz na północnym wschodzie, na półwyspie Gazelle, w pobliżu osady Rabaul[2], gdzie znajdują się czynne wulkany Tavurvur i Vulcan, których ostatnia erupcja miała miejsce w 1994[2][3].
Na półwyspie Gazelle, we wschodniej części wyspy, uprawia się głównie palmę kokosową i kakaowca, w części centralnej, nad zatoką Kimbe – olejowca, na zachodzie rozwinięty przemysł tartaczny[3].
Wyspa została odkryta w 1616 przez holenderskiego żeglarza Jacoba Le Maire’a[3]. Gdy znajdowała się pod administracją niemiecką, nosiła nazwę Neu-Pommern (Nowe Pomorze). Z tego okresu pochodzą również nazwy innych obiektów fizycznogeograficznych na wyspie, jak Stettin Bay (Zatoka Szczecińska) i Mount Varzin (Góra Warcino – od Warcina, wsi w gminie Kępice)[6].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Komisja Standaryzacji Nazw Geograficznych poza granicami Polski: Ameryka, Australia i Oceania. Warszawa: Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 2004, s. 129, seria: Nazewnictwo Geograficzne Świata. ISBN 83-239-7552-3. [dostęp 2018-01-06].
- ↑ a b c d e f New Britain, [w:] Encyclopædia Britannica [dostęp 2018-01-06] (ang.).
- ↑ a b c d e Nowa Brytania, [w:] Encyklopedia PWN [dostęp 2018-01-06].
- ↑ Bismarck Sea, [w:] Encyclopædia Britannica [dostęp 2021-01-26] (ang.).
- ↑ Solomon Sea, [w:] Encyclopædia Britannica [dostęp 2021-01-26] (ang.).
- ↑ Łukasz Szkwarek. Pomorze na Pacyfiku. „Głos - Dziennik Pomorza”. Głos ma Historia, 24 lipca 2017.