Pieśń o zamordowanym żydowskim narodzie
Pieśń o zamordowanym żydowskim narodzie (jid. דאָס ליד פֿון אויסגעהרגעטן ייִדישן פֿאָלק Dos lid fun ojsgehargetn jidiszn folk) – poemat w języku jidysz, autorstwa żydowskiego poety, Icchaka Kacenelsona, uznawany za jedno z najwybitniejszych świadectw literackich Holocaustu i dzieł literatury światowej.
Powstanie[edytuj | edytuj kod]
Utwór powstał w okresie między 3 października 1943 a 18 stycznia 1944 r. W tym czasie Kacenelson przebywał kolejno w getcie warszawskim, Hotelu Polskim oraz obozie w Vittel we Francji. Utwór został zakopany przez Kacenelsona w butelce na terenie obozu, tuż przed deportacją poety do obozu w Drancy, i wydobyty przez Miriam Novitch w momencie wyzwolenia obozu przez aliantów 12 września 1944 r.
Treść[edytuj | edytuj kod]
Dzieło składa się z 15 pieśni, stanowiących historię zagłady narodu żydowskiego i jego swoisty testament. Utwór przesycony jest uczuciami poety, który utracił rodzinę i jednocześnie jest świadomy swojej bezsilności. Poemat zawiera opisy życia w getcie, śmierci prezesa gminy żydowskiej, Adama Czerniakowa, oraz powstania w getcie warszawskim.
Tłumaczenia[edytuj | edytuj kod]
Na język polski Pieśń o zamordowanym żydowskim narodzie była przekładana dwukrotnie: w całości przez Jerzego Ficowskiego, na podstawie dosłownego, filologicznego tłumaczenia Jana Leńskiego[1] oraz przez Jerzego Zagórskiego (tylko pieśń pierwsza, druga i dziewiąta)[2]. Ponadto Pieśń… została przetłumaczona na kilkanaście innych języków, m.in. hebrajski, angielski, niemiecki, francuski, hiszpański, włoski, rosyjski, węgierski, japoński[3] i esperanto[4].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Kacenelson 1986 ↓.
- ↑ Antologia poezji żydowskiej. Salomon Łastik (wybór oraz noty i przypisy), Arnold Słucki (redakcja i słowo wstępne). Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 1983, s. 104-112. ISBN 83-06-00865-0.
- ↑ Sitarz i Pawelec ↓.
- ↑ La kanto pri la murdita juda popolo na stronie Białostockiego Towarzystwa Esperantystów
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Icchak Kacenelson: Pieśń o zamordowanym żydowskim narodzie. Przekład, wstęp i przypisy: Jerzy Ficowski. Wyd. dwujęzyczne (polsko-jidysz). Warszawa: Czytelnik, 1986. ISBN 83-07-01445-X.
- Magdalena Sitarz, Andrzej Pawelec: Katzenelson Project. [dostęp 2015-03-03]. (ang.).
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- Skan dwujęzycznego wydania Pieśni (w oryginale i tłumaczeniu Jerzego Ficowskiego)
- Trzy pieśni w tłumaczeniu Jerzego Zagórskiego. old.fzp.net.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-09-22)].
- Tekst oryginalny (w alfabecie hebrajskim)
- Tekst oryginalny (w transkrypcji)