Sedymentologia
Sedymentologia to nauka o powstawaniu skał osadowych lub inaczej nauka zajmującą się procesami kształtowania, transportu i depozycji (sedymentacji) materiału. Uznawana jest za część nauk geologicznych lub geograficznych.
Zgodnie z zasadą uniformitaryzmu badania sedymentologiczne współczesnych osadów znajdują zastosowanie w interpretacji historii geologicznej, czyli środowiska powstawania i późniejszych przemian skał osadowych i zawartych w nich struktur. Zasada pierwotnego poziomego ułożenia warstw zakłada, że osady są deponowane zgodnie z kątem naturalnego zsypu i najczęściej tworzą poziome lub połogie powierzchnie. Zasada poziomej ciągłości podaje, że warstwy osadów pierwotnie rozciągają się w każdym kierunku, chyba że są ograniczone poprzez jakiś przedmiot, ukształtowanie terenu lub materiał nie może być dalej transportowany w wyniku stopniowej utraty energii środowiska transportu.
Skały osadowe oraz luźne osady pokrywają około 80 procent powierzchni Ziemi[1], w przypadku Polski są to głównie osady czwartorzędowe. Skały osadowe mają ważne znacznie ekonomiczne:
- są związane ze złożami metali, soli, surowców energetycznych: ropy, gazu, węgla, itp.,
- tworzą większość zbiorników wód gruntowych,
- służą jako materiały budowlane i ozdobne lub surowice do produkcji materiałów budowlanych,
- stanowią podłoże gruntowe dla obiektów budowlanych, a ich pochodzenie decyduje o jego właściwościach fizycznych i mechanicznych.
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Wojciech Jaroszewski, Leszek Marks, Andrzej Radomski, Słownik geologii dynamicznej, Warszawa: Wydawnictwa Geologiczne, 1985, ISBN 83-220-0196-7, OCLC 830183626.
- R.L. Folk, Petrology of Sedimentary Rocks, Hemphill 1965 [zarchiwizowane 2017-05-19] (ang.).