Sokół maltański (film)

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Sokół maltański
The Maltese Falcon
Ilustracja
Gatunek

kryminalny, film noir

Rok produkcji

1941

Data premiery

3 października 1941
1965[1] (Polska)

Kraj produkcji

Stany Zjednoczone

Język

angielski

Czas trwania

101 min

Reżyseria

John Huston

Scenariusz

John Huston

Główne role

Humphrey Bogart
Mary Astor
Lee Patrick
Sydney Greenstreet
Peter Lorre

Muzyka

Adolph Deutsch

Zdjęcia

Arthur Edeson

Scenografia

Robert M. Haas

Kostiumy

Orry-Kelly

Montaż

Thomas Richards

Produkcja

Hal B. Wallis

Wytwórnia

Warner Bros.

Dystrybucja

Warner Bros.

Budżet

375 000 USD

Przychody brutto

1 800 000 USD

Sokół maltański (ang. The Maltese Falcon) – amerykański film kryminalny z 1941 roku w reżyserii i do scenariusza Johna Hustona na podstawie powieści Dashiella Hammetta pod tym samym tytułem, z Humphreyem Bogartem i Mary Astor w rolach głównych. Film jest debiutanckim dziełem reżyserskim i scenopisarskim Johna Hustona.

Film o tytule Sokół maltański był nakręcony dwa razy: w 1931 i 1941 roku. Fabuła filmu jest zbliżona do innego filmu z 1936 roku pt. Satan Met a Lady, w reżyserii Williama Dieterle z Bette Davis i Warrenem Williamem w rolach głównych, a także wielu filmów, które się wzorowały na Sokole maltańskim. Wersja z 1941 roku jest powszechnie znana i uważana za klasyczny film hollywoodzki tamtego okresu kina. Sam Spade, wiecznie zmęczony szary człowiek, cyniczny idealista w kapeluszu i płaszczu, z nieodłącznym papierosem w ustach, stał się pierwowzorem wielu innych bohaterów filmowych, jak i literackich.

Obraz zdobył trzy nominacje do Oscara, w kategoriach: najlepsze zdjęcia, najlepszy aktor drugoplanowy i najlepszy scenariusz adaptowany. Był pierwszym filmem noir i należy do klasyki tego gatunku[2]. Rola w tym filmie, a także w Casablance, uczyniła Humphreya Bogarta gwiazdą.

W 1989 roku film został jednym z pierwszych 25 filmów wprowadzonych do Narodowego Rejestru Filmowego Stanów Zjednoczonych jako „znaczących kulturowo, historycznie bądź estetycznie”[3].

Fabuła[edytuj | edytuj kod]

Scena z filmu
Zwiastun filmu (ang.)

W biurze Samuela Spade’a i jego wspólnika Archera, prywatnych detektywów z San Francisco, zjawia się klientka i zleca im rozwiązanie banalnej, jak się wydaje, sprawy. Śledztwo prowadzi Archer i już pierwszej nocy zostaje zamordowany. Spade, pragnący wyjaśnić okoliczności śmierci współpracownika, bierze udział w niebezpiecznej grze, której reguł długo nie rozumie. Wokół niego pojawia się wiele dziwnych postaci, które łączy tylko jedno: obsesja zdobycia złotej statuetki, legendarnego sokoła maltańskiego.

Obsada[edytuj | edytuj kod]

Nagrody i nominacje[edytuj | edytuj kod]

Nagroda Kategoria Nominowani Wynik Źródło
Nagroda Akademii Filmowej Najlepszy aktor drugoplanowy Sydney Greenstreet Nominacja [4]
Najlepszy scenariusz adaptowany John Huston Nominacja
Najlepsze zdjęcia (film czarno-biały) Arthur Edeson Nominacja

Zobacz też[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Dariusz Szymański: Filmy amerykańskie rozpowszechniane w polskich kinach w latach 1944-1989 (układ alfabetyczny). Na ekranach PRL-u. [dostęp 2021-12-22]. (pol.).
  2. Sokół maltański [online], Akademia Filmowa [dostęp 2023-11-19] (pol.).
  3. Chris Hicks: REGISTRY LETS NEGLECTED `SUNRISE' SHINE IN SPOTLIGHT AT LAST, FAN SAYS. Deseret News, 1989-09-24. [dostęp 2023-11-10]. (ang.).
  4. The 14th Academy Awards (1942) Nominees and Winners. Academy of Motion Picture Arts and Sciences. [dostęp 2023-11-19]. (ang.).

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]