Trần Lệ Xuân
.jpg)
| |
| Data i miejsce urodzenia |
22 sierpnia 1924 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci |
24 kwietnia 2011 |
| Małżonek | |
| |
Trần Lệ Xuân, „Madame Nhu” (ur. 22 sierpnia 1924 w Hanoi, zm. 24 kwietnia 2011 w Rzymie) – południowowietnamska polityk, żona Ngô Ðình Nhu, szefa wojsk specjalnych dyktatora Ngô Đình Diệma, faktyczna pierwsza dama Wietnamu Południowego od 1955 do 1963.
Życiorys[edytuj | edytuj kod]
Wywodziła się z arystokratycznej, buddyjskiej rodziny z Hanoi. W 1943 roku przeszła na katolicyzm i wzięła ślub z Ngô Ðình Nhu[1][2]. W 1946 roku, podczas I wojny indochińskiej, była na krótko aresztowana[1]. W 1955 roku na krótko została zmuszona do opuszczenia Wietnamu i wysłana do klasztoru Hongkongu[2].
W 1956 roku została wybrana do południowowietnamskiego Zgromadzenia Narodowego, gdzie zabiegała o przyznanie kobietom praw, jednocześnie wzywała także do zakazania rozwodów, stosowania antykoncepcji, wykonywania aborcji oraz zażywania opium[1][2].
Jak cała rodzina męża była radykalną katoliczką i niezwykle ostro występowała przeciwko buddystom[3][4]. Jej ojciec, wyznawca konfucjanizmu, potępił w radiu jej komentarze[4]. Represje wobec buddystów spowodowały utratę przez Ngô Đình Diệm poparcia USA. Stany Zjednoczone usiłowały wywrzeć presję na dyktatora, w końcu do akcji wkroczyła CIA, która w 1963 roku wpłynęła na usunięcie dyktatora przez wojsko. Jej mąż i jego brat prezydent zostali zamordowani przez CIA. Stwierdziła wtedy: Ten, kto ma Amerykanów za sojuszników, nie potrzebuje już wrogów[5].
Po śmierci jej męża oraz jego brata nie pozwolono jej na powrót do Wietnamu, wyemigrowała do Włoch, gdzie mieszkała w willi niedaleko Rzymu[6]. Zmarła w Rzymie, 24 kwietnia 2011 roku[1][2].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c d Madame Nhu, [w:] Encyclopædia Britannica [dostęp 2022-11-30] (ang.).
- ↑ a b c d Joseph R. Gregory, Madame Nhu, Vietnam War Lightning Rod, Dies, „The New York Times”, 26 kwietnia 2011, ISSN 0362-4331 [dostęp 2022-11-30] (ang.).
- ↑ Langguth 2000 ↓, s. 212–216.
- ↑ a b Jones, Howard (2003), Death of a Generation: How the Assassinations of Diem and JFK Prolonged the Vietnam War. New York City, Oxford University Press. ISBN 0-19-505286-2, s. 266, 292.
- ↑ Tamże, s. 433
- ↑ ‘The Dragon Lady’: How Madame Nhu helped escalate the Vietnam War, „The Washington Post”, ISSN 0190-8286 [dostęp 2022-11-30] (ang.).
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- A. J. Langguth: Our Vietnam: the war 1954–1975. New York: Simon & Schuster, 2000. ISBN 0-684-81202-9. (ang.).