Historia Kamerunu

Historia najdawniejsza

Pierwszymi mieszkańcami terenów obecnego państwa Kamerun byli najprawdopodobniej Pigmeje. Zamieszkują oni zresztą do dziś lasy na południu kraju. Ludy Bantu, zamieszkujące dużą część środkowej i południowej Afryki, wywodzą się z kameruńskich wyżyn, skąd to rozpoczęły swoją migrację.

Pod koniec XVIII stulecia koczowniczy muzułmanie - lud Fulbe - pochodzący z sahelu podbili tereny Kamerunu, wypierając lub podporządkowując sobie lokalną ludność.

Portugalczycy dotarli do wybrzeży Kamerunu już na początku XVI w. Jednak malaria zahamowała europejskie osadnictwo i próby podboju aż do drugiej połowy XIX. Wtedy to, za sprawą chininy, postępy stały się łatwiejsze. Nieliczne nadbrzeżne faktorie obracały różnymi towarami, jak również niewolnikami. Pod koniec XIX w. powstały pierwsze misje chrześcijańskie.

Mapa historyczna Kamerunu z 1888r.

Zbudowany przez Niemców budynek w Ambam, obecnie używany jako szkoła

Era kolonialna

5 lipca 1884 Kamerun (w tym tereny, które w wyniku plebiscytu w 1961 włączono do Nigerii) stał się niemiecką kolonią, ze stolicą w Buéa, przeniesioną później do Jaunde. Po pierwszej wojnie światowej Kamerun był terytorium mandatowym Ligi Narodów podzielonym pomiędzy Wielką Brytanię i Francję. Część brytyjska była administrowana z Lagos, zaś francuska z Jaunde.

W 1955 zdelagalizowana partia Union of the Peoples of Cameroon, do której należeli członkowie ludów Bamileke i Bassa, a która działała we francuskiej części kraju, rozpoczęła zbrojne działania mające na celu uzyskanie niepodległości dla Kamerunu. Walki trwały, tracąc na intensywności, nawet po przyznaniu niepodległości. Liczbę ofiar ocenia się na kilkadziesiąt do kilkuset tysięcy.

Niepodległość

Francuska część kraju uzyskała niepodległość w 1960 jako Republika Kamerunu. W lutym 1961 przeprowadzono plebiscyt mający zdecydować o przyszłości brytyjskiej części Kamerunu. W jego wyniku północne 2/3 (zamieszkane głównie przez muzułmańską ludność) przyłączyło się w maju do Nigerii, zaś południowa 1/3 (przeważnie chrześcijańska) przyłączyła się w październiku do Republiki Kamerunu, tworząc Federalną Republikę Kamerunu. Francuska i brytyjska część nowej republiki uzyskała autonomię. Ahmadou Ahidjo - francuskojęzyczny Fulbe został pierwszym prezydentem kraju. Ahidjo, opierając się na siłach bezpieczeństwa, zdelegalizował w 1966 wszystkie partie polityczne poza swoją. W 1970 stłumił rebelię UPC. W 1972 wprowadzono nową konstytucję, znoszącą federację, a ustanawiającą państwo unitarne.

W 1982 Ahidjo zrezygnował z urzędu i został na mocy konstytucji zastąpiony przez premiera - Paula Biya'ę, pochodzącego z ludu Beti-Pahuin. Ahidjo żałował później, że to Biya został jego następcą, lecz zorganizowany przez jego współpracowników w 1984 zamach stanu nie powiódł się. Biya wygrał przeprowadzone w 1983 i 1984 wybory prezydenckie, w których był jedynym kandydatem. Wielopartyjne wybory w 1992 i 1997 wygrała jego partia - CPDM, jednak istnieją podejrzenia, iż nie były one uczciwe.