Lądowanie awaryjne

Awaryjne lądowanie Airbusa A320 linii jetBlue Airways na lotnisku w Los Angeles, 21 września 2005

Plik:Alohaairlinesdisaster.jpg

Ewakuacja pasażerów tuż po awaryjnym lądowaniu Aloha Airlines 243

Lądowanie awaryjne – określenie stosowane wobec wszelkich odmian lądowania statku powietrznego, w których załoga stosuje procedury awaryjne.

Następuje na ogół w sytuacjach, gdy awaria samolotu lub inne wydarzenia (dekompresja kabiny, nagła choroba na pokładzie, warunki pogodowe lub inne) zmuszają pilota do podjęcia decyzji o lądowaniu w miejscu innym, niż planowane (np. po zmianie trasy lotu), czasem poza lotniskiem (na polu lub na szosie), albo o lądowaniu samolotem nie w pełni sprawnym lub uszkodzonym.

W przypadku potrzeby awaryjnego lądowania samolotu pasażerskiego załoga pokładowa wydaje wszystkim pasażerom polecenia zapięcia pasów, zdjęcia ze stóp butów, zdjęcia okularów, wyjęcia z kieszeni wszelkich twardych przedmiotów (klucze, długopisy itp.) mogących spowodować obrażenia w przypadku uderzenia.

Udane lądowanie awaryjne zakończyć się może całkowitym sukcesem, gdy wszyscy ludzie znajdujący się na pokładzie pozostają przy życiu co najwyżej odnosząc nieznaczne obrażenia (np. lądowanie w 1983 z wyłączonymi silnikami po wyczerpaniu się paliwa Boeinga 767 linii Air Canada, nazwanego po tym "szybowcem z Gimli", albo lądowanie Airbusa A330 linii Air Transat na Azorach w 2001 z tego samego powodu). Czasem tylko część osób udaje się uratować (np. po awaryjnym lądowaniu na łące pod Rzeszowem w 1988 zginęła 1 osoba, ale uratowało się 22; podobnie uratowano prawie wszystkich pasażerów Boeinga 737 linii Aloha Airlines lądującego awaryjnie z bardzo poważnie uszkodzonym kadłubem), czasem jednak awaryjne lądowanie kończy się upadkiem na ziemię (lub do wody), często połączonym z pożarem, i śmiercią wszystkich ludzi na pokładzie.

Potrzeba podjęcia decyzji o awaryjnym lądowaniu może zajść również podczas pilotowania samolotu wojskowego, choć niezbyt często informacje o takich wydarzeniach trafiają do wiadomości publicznej. Jednym z przypadków, kiedy opinia publiczna mogła dowiedzieć się o takim wydarzeniu, a nawet zobaczyć je w telewizji, było zakończone sukcesem awaryjne lądowanie polskiego samolotu myśliwsko-szturmowego F-16 na lotnisku na Okęciu w Warszawie w lipcu 2008, do którego doszło po stwierdzeniu przez pilota zadymienia we wnętrzu kokpitu.

W szybownictwie lądowanie poza lotniskiem jest częstą praktyką, toteż lądowanie szybowca na zwykłej łące do kategorii lądowań awaryjnych na ogół nie jest zaliczane. Podobnie piloci lekkich samolotów i śmigłowców (np. sanitarnych i ratowniczych) rutynowo lądują w przygodnych, doraźnie wybranych miejscach.

Zgodnie z prawem lotniczym dowódca każdego statku powietrznego wiedząc, że jakiś inny statek powietrzny jest w niebezpieczeństwie i jest zmuszony do awaryjnego lądowania, powinien mu dać pierwszeństwo drogi.

Zobacz też

• lądowanie autorotacyjne
• kapotaż

Linki zewnętrzne

• Analiza stanu bezpieczeństwa lotów i skoków spadochronowych w lotnictwie cywilnym RP w 2005 roku
• Rozporządzenie (WE) nr 1899/2006 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 12 grudnia 2006 r. zmieniające rozporządzenie Rady (EWG) nr 3922/91 w sprawie harmonizacji wymagań technicznych i procedur administracyjnych w dziedzinie lotnictwa cywilnego