Jorge Manrique: Różnice pomiędzy wersjami

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
[wersja nieprzejrzana][wersja nieprzejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Synthebot (dyskusja | edycje)
m robot dodaje: fr:Jorge Manrique
Synthebot (dyskusja | edycje)
m robot dodaje: eo:Jorge Manrique
Linia 24: Linia 24:
[[en:Jorge Manrique]]
[[en:Jorge Manrique]]
[[es:Jorge Manrique]]
[[es:Jorge Manrique]]
[[eo:Jorge Manrique]]
[[fr:Jorge Manrique]]
[[fr:Jorge Manrique]]
[[ia:Jorge Manrique]]
[[ia:Jorge Manrique]]

Wersja z 13:08, 28 paź 2008

Szablon:Źródła

Portret (należący do kolekcji Lorenzana, namalowany w XVIII wieku, z tego powodu nie przedstawia prawdziwego wyglądu twórcy) Jorge Manrique, poeta i żołnierz w służbie Izabeli I Kastylijskiej

Jorge Manrique (Paredes de Nava, prowincja Palencia, 1440? – † Santa María del Campo, prowincja Cuenca, 1479), poeta hiszpański. Jest autorem Coplas por la muerte de su padre, jeden z klasyków literatury hiszpańskiej wszech czasów.

Biografia

Generalnie przypuszcza się, że urodził się w Paredes de Nava (prowincja Palencia), chociaż jest również możliwe, że przyszedł na świat w Segura de la Sierra (prowincja Jaén), siedzibie rodu Manrique i centrum posiadłości, którymi administrował Rodrigo Manrique. Także przyjmuje się, że urodził się pomiędzy drugą połową roku 1439, a pierwszą 1440, ale jedyne pewne jest, że nie urodził się przed 1432, kiedy zawarte zostało małżeństwo jego rodziców, ani po 1444, kiedy Rodrigo Manrique poprosił o dyspensę, aby ożenić się ponownie.

Niewiele wiadomo na temat jego dzieciństwa, które być może spędził w Segura de la Sierra i młodości do 1465, roku, w którym pewien dokument po raz pierwszy o nim wspomina. Pewne jest natomiast, że przyjął całkowicie rodzaj działalności politycznej i swojej licznej rodziny kastylijskiej: jak jego krewni, był zwolennikiem walki przeciw muzułmanom i uczestniczył również w walkach i intrygach, związanych z wstąpieniem na tron Królów Katolickich.

Jego ojciec, Rodrigo Manrique, hrabia Paredes de Nava, będący wielkim mistrzem Zakonu Santiago (chociaż nigdy nie został oficjalnie nim uznany), był jednym z najpotężniejszych ludzi swoich czasów, zmarł w 1476 na raka, który zniekształcił jego twarz. Matka zmarła kiedy Manrique był dzieckiem. Studiował nauki humanistyczne i ćwiczył się w rzemiośle żołnierskim. Jego wujek, Gómez Manrique, był również wybitnym poetą i dramaturgiem, w jego rodzinie było mnóstwo wojskowych i pisarzy. Ród Manrique de Lara był jednym z najstarszych szlacheckich rodów Hiszpanii i posiadał niektóre z najważniejszych tytułów Kastylii, jak tytuły: książę Nájera, hrabia Treviño i markiz Aguilar de Campo, jak również różne stanowiska kościelne. Jorge Manrique ożenił się w 1470 z siostrą swojej macochy doñą Guiomar.

Twórczość

Jego twórczość poetycka nie jest bardzo obfita, liczy zaledwie 40 kompozycji. Przyjęło się dzielić ją na trzy grupy: poezja miłosna, satyryczna i doktrynalna. Są to w większości utwory satyryczne i miłosne spełniające wymogi średniowiecznych pieśni, nadal pod wpływem prowansalskim, z pewną zawartością erotyczną, ukrytą za pomocą subtelnych alegorii medio. Bez wątpienia, w jego twórczości wyróżniają się poprzez połączenie tradycji i oryginalności Coplas por la muerte de su padre. W nich Jorge Manrique składa pośmiertny hołd swojemu ojcu, Rodrigo Manrique, wskazując go jako wzór bohaterstwa, cnót i spokoju przed śmiercią. Te wiersze znajdują się w kanonie literatury hiszpańskiej wszech czasów. Lope de Vega powiedział o nich, że «zasługiwały, na to, aby zostać zapisane złotymi literami».